Takk mótþróaþrjóskuröskun! Ástþór Ólafsson skrifar 13. mars 2019 15:09 Góðan daginn, Varðandi mál málana í vikunni fannst mér áhugavert að setja þetta í öðruvísi samhengi en á sér stað í fréttum um þessar mundir. Núna samkvæmt fréttum um að dómsmálaráðherra hafi brotið lög við val á dómaraefni við Landsrétt samkvæmt dómi Mannréttindardómstóls Evrópu. Það vakna margar spurningar við þessa frétt en kannski alveg óháð lagaumhverfinu heldur meira hvar mörkin eru þegar varnarlaus og vel verndaður einstaklingur á í stað. En til að þrenga þetta örlítið niður þá kemur sú spurning upp í hugann er varðar börn sem eru greind með mótþróaþrjóskuröskun. Í því sambandi er hægt að skoða þegar börn beita mótþróa í skólaumhverfinu og mikilli þrjósku við að hlusta ekki á kennarann og fylgja hans fyrirmælum, ítrekað. Vegna þess að með þeirri hegðun er komin forsenda til athugunar á mögulegri greiningu fyrir mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu samhengi er áhugavert að skoða Sigríði Andersen og hvort hún nái greiningarviðmiðun fyrir mótþróaþrjóskuröskun í hegðun sinni. Samkvæmt greiningarskilyrðum við mótþróaþrjóskuröskun í DSM fimm greiningarkerfinu er svo hljóðandi; ef einstaklingur uppfyllir fjögur atriði í þessari röð á minnsta kosti sex mánaðar tímabili hefur einstaklingur greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Reiði/pirringur 1. Missir oft stjórn á skapi sínu 2. Er viðkvæm(ur) eða pirrast auðveldlega 3. Er oft reið(ur) og gröm/gramur Þrætugjörn/gjarn – örgrandi hegðun 4. Deilir oft við yfirvaldið eða börn og unglinga, við fullorðna. 5. Sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum frá yfirvaldinu eða reglum 6. Oft vísvitandi pirrar aðra. 7. Kennir oft öðrum um mistök sín og sína misgjörðir Hefnigjörn/gjarn 8. Hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti tvisvar sinnum seinustu sex mánuðina. Ef litið er til fjögra atriða í þrætugjörn/gjarn – ögrandi hegðun flokknum er augljóslega hægt að segja að Sigríður Andersen uppfyllir greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Á sama tíma uppfyllir hún sömuleiðis atriðið í hefnigjörn/gjarn flokknum. Mér finnst óþarfi að einblína á flokkinn varðandi reiði/pirringur enda þarf að þekkja einstaklinginn töluvert meir en það er alveg hægt að rökræða þau atriði, þrátt fyrir. Ef við veltum fyrir okkur þegar börn í grunnskólum landsins sýna af sér hegðun sem samræmir að minnsta kosti fjögur atriði á minnsta kosti sex mánað tímarbili þá er umsvifalaust greint barnið með mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu tilfelli hjá dómsmálaráðherra ættu sálfræðingar eða geðlæknar að vera komnir inn í málið til að athuga með hennar forsendur. En í staðinn fyrir fær hún að hegða sér svona til frambúðar ánþess að einhver inngrip eigi sér stað til að fyrirbyggja og reyna að betrumbæta hegðun hennar, að svo stöddu. Samtímis veltir maður þeirri spurningu fyrir sér hvað mikið af börnum fá ekki að upplifa sjálft sig í sinni hvatvísi og sínu framkvæmdar eðli vegna þess að greiningarformið kemur fljót í kjölfarið. En síðan huggar maður sig við það sem veitir manni hugarró og hughreystingu því greiningar á mótþróaþrjóskuröskun hefur aukist töluvert síðastliðnu árin, þannig við sjáum ekki aðra Sigríði Andersen sem er deiligjörn/gjarnur við yfirvaldið, sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum yfirvalda eða þeirra reglum, vísvítandi pirrar aðra og kennir öðrum um sín mistök og misgjörðir. Að lokum hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti seinustu sex mánuðina. Með þessu getum við sagt að fólk undir slíkum embættistitli eigi eftir að sýna fylgispekt gagnvart yfirvaldinu, sýna því mikla virðingu, hlusta og fara eftir þeirra fyrirmælum. Við þökkum sálfræðingum og geðlæknum fyrir góð og vel unin störf, þegar að því kemur. Eins og staðan er þá erum við hólpinn! Takk mótþróaþrjóskuröskun! Höfundur er ráðgjafi á skóla- og frístundarsviði hjá Reykjavíkurborg. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ástþór Ólafsson Mest lesið Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Halldór 28.06.2025 Halldór Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason skrifar Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Góðan daginn, Varðandi mál málana í vikunni fannst mér áhugavert að setja þetta í öðruvísi samhengi en á sér stað í fréttum um þessar mundir. Núna samkvæmt fréttum um að dómsmálaráðherra hafi brotið lög við val á dómaraefni við Landsrétt samkvæmt dómi Mannréttindardómstóls Evrópu. Það vakna margar spurningar við þessa frétt en kannski alveg óháð lagaumhverfinu heldur meira hvar mörkin eru þegar varnarlaus og vel verndaður einstaklingur á í stað. En til að þrenga þetta örlítið niður þá kemur sú spurning upp í hugann er varðar börn sem eru greind með mótþróaþrjóskuröskun. Í því sambandi er hægt að skoða þegar börn beita mótþróa í skólaumhverfinu og mikilli þrjósku við að hlusta ekki á kennarann og fylgja hans fyrirmælum, ítrekað. Vegna þess að með þeirri hegðun er komin forsenda til athugunar á mögulegri greiningu fyrir mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu samhengi er áhugavert að skoða Sigríði Andersen og hvort hún nái greiningarviðmiðun fyrir mótþróaþrjóskuröskun í hegðun sinni. Samkvæmt greiningarskilyrðum við mótþróaþrjóskuröskun í DSM fimm greiningarkerfinu er svo hljóðandi; ef einstaklingur uppfyllir fjögur atriði í þessari röð á minnsta kosti sex mánaðar tímabili hefur einstaklingur greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Reiði/pirringur 1. Missir oft stjórn á skapi sínu 2. Er viðkvæm(ur) eða pirrast auðveldlega 3. Er oft reið(ur) og gröm/gramur Þrætugjörn/gjarn – örgrandi hegðun 4. Deilir oft við yfirvaldið eða börn og unglinga, við fullorðna. 5. Sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum frá yfirvaldinu eða reglum 6. Oft vísvitandi pirrar aðra. 7. Kennir oft öðrum um mistök sín og sína misgjörðir Hefnigjörn/gjarn 8. Hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti tvisvar sinnum seinustu sex mánuðina. Ef litið er til fjögra atriða í þrætugjörn/gjarn – ögrandi hegðun flokknum er augljóslega hægt að segja að Sigríður Andersen uppfyllir greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Á sama tíma uppfyllir hún sömuleiðis atriðið í hefnigjörn/gjarn flokknum. Mér finnst óþarfi að einblína á flokkinn varðandi reiði/pirringur enda þarf að þekkja einstaklinginn töluvert meir en það er alveg hægt að rökræða þau atriði, þrátt fyrir. Ef við veltum fyrir okkur þegar börn í grunnskólum landsins sýna af sér hegðun sem samræmir að minnsta kosti fjögur atriði á minnsta kosti sex mánað tímarbili þá er umsvifalaust greint barnið með mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu tilfelli hjá dómsmálaráðherra ættu sálfræðingar eða geðlæknar að vera komnir inn í málið til að athuga með hennar forsendur. En í staðinn fyrir fær hún að hegða sér svona til frambúðar ánþess að einhver inngrip eigi sér stað til að fyrirbyggja og reyna að betrumbæta hegðun hennar, að svo stöddu. Samtímis veltir maður þeirri spurningu fyrir sér hvað mikið af börnum fá ekki að upplifa sjálft sig í sinni hvatvísi og sínu framkvæmdar eðli vegna þess að greiningarformið kemur fljót í kjölfarið. En síðan huggar maður sig við það sem veitir manni hugarró og hughreystingu því greiningar á mótþróaþrjóskuröskun hefur aukist töluvert síðastliðnu árin, þannig við sjáum ekki aðra Sigríði Andersen sem er deiligjörn/gjarnur við yfirvaldið, sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum yfirvalda eða þeirra reglum, vísvítandi pirrar aðra og kennir öðrum um sín mistök og misgjörðir. Að lokum hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti seinustu sex mánuðina. Með þessu getum við sagt að fólk undir slíkum embættistitli eigi eftir að sýna fylgispekt gagnvart yfirvaldinu, sýna því mikla virðingu, hlusta og fara eftir þeirra fyrirmælum. Við þökkum sálfræðingum og geðlæknum fyrir góð og vel unin störf, þegar að því kemur. Eins og staðan er þá erum við hólpinn! Takk mótþróaþrjóskuröskun! Höfundur er ráðgjafi á skóla- og frístundarsviði hjá Reykjavíkurborg.
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar