Algengar ástæður þess að frumkvöðlafyrirtæki lifa ekki af fyrstu tvö árin Rakel Sveinsdóttir skrifar 8. maí 2020 11:00 Vísir/Getty Næstu misseri verður mikilvægt að hvetja fólk til að hrinda hugmyndum sínum í framkvæmd, þar á meðal að stofna sín eigin fyrirtæki. Sumir munu sjá tækifæri til að láta gamlan draum rætast á meðan aðrir eru frumkvöðlar í eðli sínu og mæta breyttum heimi með nýjum hugmyndum. Enn aðrir munu horfa til nýsköpunar þar sem stjórnvöld hafa þegar kynnt ýmsar aðgerðir, til dæmis aukið fjármagn í Tækniþróunarsjóð, flýta á ferli umsókna og framlög til endurgreiðslu rannsóknar- og þróunarkostnaða verða hækkuð. En hvað annað en góða hugmynd þurfa frumkvöðlar að huga að áður en lagt er af stað? Hér eru fimm ástæður sem sagðar eru algengar skýringar á því hvers vegna mörg frumkvöðlafyrirtæki lifa ekki af fyrstu tvö árin. 1. Lausafjárvandi Á tímum kórónufaraldurs á þetta reyndar við um flest fyrirtæki, ekki síst þau sem fyrir mestu tekjufallinu hafa orðið. Einkenni frumkvöðla eru hins vegar að einblína svo mikið á næsta samning eða næsta viðskiptavin að langtímaáformin gleymast. Lykilatriði er að vera alltaf á tánum og vinna statt og stöðugt að því að tryggja tekjur fram í tíman. 2. Gera of mikið og of margt sjálfir Frumkvöðlar eiga margir það sameiginlegt að útdeila fáum verkefnum og gera nánast allt sjálfir. Þeim finnst þeir fljótari og jafnvel betri en aðrir og hafa reyndar oft ekki ráð á öðru. Sagan sýnir þó að frumkvöðull sem reynir að gera of mikið og of margt sjálfur endar með að hafa ekki þrautseigju fyrir öll verkefnin sem hann/hún er komin með á sína könnu. Hvort viltu gera fátt vel eða margt illa? 3. Treysta á tengslanetið í viðskipti Frumkvöðlar treysta margir á að tengslanetið sem þeir þekkja muni hlaupa til og koma í viðskipti við nýja fyrirtækið þeirra. Þetta á við um vini, vandamenn eða fólk sem það þekkir hjá öðrum fyrirtækjum. Að treysta á þetta hefur því miður ekki reynst góð leið. Frumkvöðull þarf að huga að sölu- og markaðsmálum eins og öll önnur fyrirtæki og fylgja markvisst eftir einhverri stefnu í þeim efnum. 4. Of lág verðlagning Ein algenga ástæða er að framlegðin er lítil sem engin og reksturinn oftar en ekki rekinn með tapi. Oft stafar þetta einfaldlega af því að frumkvöðlar verðleggja sig of lágt til að reyna að afla viðskiptavina. Fyrir vikið enda þeir með að leggja ómælda vinnu og kostnað í starfsemi sem er ekki að standa undir sér. Verðlagning þarf því alltaf að gera ráð fyrir eðlilegri framlegð. 5. Skortur á sýn Fólk sem fer af stað með sitt eigið fyrirtæki veit vel hvað þeim langar að gera og hvað þau ætla sér að gera. Flestir gleyma þó að vinna að framtíðarsýn, til dæmis sýn um það hvernig fyrirtækið á að líta út eftir 15 ár eða hver „exit“ leiðin þeirra gæti verið. Í raun þýðir þetta að farið er af stað með rekstur eins og í ferðarlag sem endar á blindgötu. Stjórnun Nýsköpun Vinnumarkaður Mest lesið Svona lögðu Kínverjar framtíðina undir sig Viðskipti erlent Steypti ég mér í algjöra glötun með lántökunni fyrir þremur árum? Viðskipti innlent Skipti bús Magnúsar tekin upp sextán árum frá þroti Viðskipti innlent Lagaleg óvissa og kaupendur byrjaðir að fá nei frá bankanum Viðskipti innlent Íslandsbanki bætist í hópinn og gerir hlé á verðtryggðum lánveitingum Viðskipti innlent Lánveitendum vex Vaxtamálið í augum Viðskipti innlent Ragnhildur til Datera Viðskipti innlent Stjórn Warner Bros. segir félagið til sölu Viðskipti erlent Íslensk fyrirtæki setja markið hátt í sjálfbærni Framúrskarandi fyrirtæki Gera hlé á veitingu verðtryggðra íbúðalána Viðskipti innlent Fleiri fréttir Þriðja barnið er æðislegur íshellir Biður vini og vandamenn um að taka sérstaklega eftir gólflistunum Næsti yfirmaðurinn þinn gæti verið gervigreind „Sjálfbærni getur líka haft áhrif á stolt starfsmanna“ Gervigreindin Bella að spara heilu vinnudagana í bókhaldi Getur verið vandræðalegt að byrja allt í einu að syngja í Krónunni X-kynslóðin: Oft gleymd en ómissandi „Starfsfólkið sem eftir er vegnar oft verr andlega heldur en fólkinu sem hættir“ Krabbamein á vinnustöðum: „Ekki segja; þú veist að ég er til staðar“ Öðruvísi starfsframi: „Davíð, getur þú mætt eftir 30 mínútur?“ Steinhissa á MR og rifjar lúmskt upp sjónvarpsleysið á fimmtudögum Óvæntur atvinnumissir: Óttinn verstur en mörg góð ráð Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á „Höfum aldrei þurft að hugsa um þetta áður“ Finnsson fjölskyldan: „Það var samt eitthvað svo fallegt við þetta“ Sannfærð um að hún var Skoti í fyrra lífi Ekki of seint að breyta starfsframa eða vinnu eftir fimmtugt Að líða eins og svikara í vinnunni „Fyrir löngu orðin að aðstoðarmanninum sem ég leitaði að í tólf ár“ „Prófaðu að segja við AI: Ókei, ég vil að þú hjálpir mér í vinnunni“ Valsstelpa í lyfjabyltingu: „Ég var alltaf svolítið skrýtin blanda“ Lögreglustjórinn: Segir pabbabrandara, elskar krimmasögur og segir húmor vanmetinn Vaxtaverkir í golfi: Kylfingum fjölgar um þúsundir á ári SVÓT viðtöl við alla starfsmenn: „Gerðu þetta bara!“ „Eitt sinn var ég ekki svo lánsöm að tilheyra stóru vinkonusamfélagi“ „Er nú rétt að jafna mig á slæmu Wham! blæti“ Algengustu og neyðarlegustu mistökin í tölvupóstum Hinseginvottun: „Það er heldur engin kynjamerking á salernum fyrir fatlaða“ Gervihjónabönd: Að eiga vinnueiginmann eða vinnueiginkonu Sjá meira
Næstu misseri verður mikilvægt að hvetja fólk til að hrinda hugmyndum sínum í framkvæmd, þar á meðal að stofna sín eigin fyrirtæki. Sumir munu sjá tækifæri til að láta gamlan draum rætast á meðan aðrir eru frumkvöðlar í eðli sínu og mæta breyttum heimi með nýjum hugmyndum. Enn aðrir munu horfa til nýsköpunar þar sem stjórnvöld hafa þegar kynnt ýmsar aðgerðir, til dæmis aukið fjármagn í Tækniþróunarsjóð, flýta á ferli umsókna og framlög til endurgreiðslu rannsóknar- og þróunarkostnaða verða hækkuð. En hvað annað en góða hugmynd þurfa frumkvöðlar að huga að áður en lagt er af stað? Hér eru fimm ástæður sem sagðar eru algengar skýringar á því hvers vegna mörg frumkvöðlafyrirtæki lifa ekki af fyrstu tvö árin. 1. Lausafjárvandi Á tímum kórónufaraldurs á þetta reyndar við um flest fyrirtæki, ekki síst þau sem fyrir mestu tekjufallinu hafa orðið. Einkenni frumkvöðla eru hins vegar að einblína svo mikið á næsta samning eða næsta viðskiptavin að langtímaáformin gleymast. Lykilatriði er að vera alltaf á tánum og vinna statt og stöðugt að því að tryggja tekjur fram í tíman. 2. Gera of mikið og of margt sjálfir Frumkvöðlar eiga margir það sameiginlegt að útdeila fáum verkefnum og gera nánast allt sjálfir. Þeim finnst þeir fljótari og jafnvel betri en aðrir og hafa reyndar oft ekki ráð á öðru. Sagan sýnir þó að frumkvöðull sem reynir að gera of mikið og of margt sjálfur endar með að hafa ekki þrautseigju fyrir öll verkefnin sem hann/hún er komin með á sína könnu. Hvort viltu gera fátt vel eða margt illa? 3. Treysta á tengslanetið í viðskipti Frumkvöðlar treysta margir á að tengslanetið sem þeir þekkja muni hlaupa til og koma í viðskipti við nýja fyrirtækið þeirra. Þetta á við um vini, vandamenn eða fólk sem það þekkir hjá öðrum fyrirtækjum. Að treysta á þetta hefur því miður ekki reynst góð leið. Frumkvöðull þarf að huga að sölu- og markaðsmálum eins og öll önnur fyrirtæki og fylgja markvisst eftir einhverri stefnu í þeim efnum. 4. Of lág verðlagning Ein algenga ástæða er að framlegðin er lítil sem engin og reksturinn oftar en ekki rekinn með tapi. Oft stafar þetta einfaldlega af því að frumkvöðlar verðleggja sig of lágt til að reyna að afla viðskiptavina. Fyrir vikið enda þeir með að leggja ómælda vinnu og kostnað í starfsemi sem er ekki að standa undir sér. Verðlagning þarf því alltaf að gera ráð fyrir eðlilegri framlegð. 5. Skortur á sýn Fólk sem fer af stað með sitt eigið fyrirtæki veit vel hvað þeim langar að gera og hvað þau ætla sér að gera. Flestir gleyma þó að vinna að framtíðarsýn, til dæmis sýn um það hvernig fyrirtækið á að líta út eftir 15 ár eða hver „exit“ leiðin þeirra gæti verið. Í raun þýðir þetta að farið er af stað með rekstur eins og í ferðarlag sem endar á blindgötu.
Stjórnun Nýsköpun Vinnumarkaður Mest lesið Svona lögðu Kínverjar framtíðina undir sig Viðskipti erlent Steypti ég mér í algjöra glötun með lántökunni fyrir þremur árum? Viðskipti innlent Skipti bús Magnúsar tekin upp sextán árum frá þroti Viðskipti innlent Lagaleg óvissa og kaupendur byrjaðir að fá nei frá bankanum Viðskipti innlent Íslandsbanki bætist í hópinn og gerir hlé á verðtryggðum lánveitingum Viðskipti innlent Lánveitendum vex Vaxtamálið í augum Viðskipti innlent Ragnhildur til Datera Viðskipti innlent Stjórn Warner Bros. segir félagið til sölu Viðskipti erlent Íslensk fyrirtæki setja markið hátt í sjálfbærni Framúrskarandi fyrirtæki Gera hlé á veitingu verðtryggðra íbúðalána Viðskipti innlent Fleiri fréttir Þriðja barnið er æðislegur íshellir Biður vini og vandamenn um að taka sérstaklega eftir gólflistunum Næsti yfirmaðurinn þinn gæti verið gervigreind „Sjálfbærni getur líka haft áhrif á stolt starfsmanna“ Gervigreindin Bella að spara heilu vinnudagana í bókhaldi Getur verið vandræðalegt að byrja allt í einu að syngja í Krónunni X-kynslóðin: Oft gleymd en ómissandi „Starfsfólkið sem eftir er vegnar oft verr andlega heldur en fólkinu sem hættir“ Krabbamein á vinnustöðum: „Ekki segja; þú veist að ég er til staðar“ Öðruvísi starfsframi: „Davíð, getur þú mætt eftir 30 mínútur?“ Steinhissa á MR og rifjar lúmskt upp sjónvarpsleysið á fimmtudögum Óvæntur atvinnumissir: Óttinn verstur en mörg góð ráð Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á „Höfum aldrei þurft að hugsa um þetta áður“ Finnsson fjölskyldan: „Það var samt eitthvað svo fallegt við þetta“ Sannfærð um að hún var Skoti í fyrra lífi Ekki of seint að breyta starfsframa eða vinnu eftir fimmtugt Að líða eins og svikara í vinnunni „Fyrir löngu orðin að aðstoðarmanninum sem ég leitaði að í tólf ár“ „Prófaðu að segja við AI: Ókei, ég vil að þú hjálpir mér í vinnunni“ Valsstelpa í lyfjabyltingu: „Ég var alltaf svolítið skrýtin blanda“ Lögreglustjórinn: Segir pabbabrandara, elskar krimmasögur og segir húmor vanmetinn Vaxtaverkir í golfi: Kylfingum fjölgar um þúsundir á ári SVÓT viðtöl við alla starfsmenn: „Gerðu þetta bara!“ „Eitt sinn var ég ekki svo lánsöm að tilheyra stóru vinkonusamfélagi“ „Er nú rétt að jafna mig á slæmu Wham! blæti“ Algengustu og neyðarlegustu mistökin í tölvupóstum Hinseginvottun: „Það er heldur engin kynjamerking á salernum fyrir fatlaða“ Gervihjónabönd: Að eiga vinnueiginmann eða vinnueiginkonu Sjá meira