Stöðvum aðför að heilsu kvenna Erna Bjarnadóttir, Margrét Hildur Ríkharðsdóttir, Jóna Dóra Karlsdóttir og Una María Óskarsdóttir skrifa 4. mars 2021 10:00 Fésbókarhópurinn „Aðför að heilsu kvenna“, sem öllum er opinn, hefur vaxið upphafskonunum, Ernu og Margréti Hildi, yfir höfuð. Þann 21. febrúar sl. settu þær af stað undirskriftasöfnun vegna þeirrar óvissu sem upp var komin við skimanir fyrir leghálskrabbameini hér á landi. Þegar þetta er skrifað hafa rösklega 4.500 einstaklingar skrifað undir eftirfarandi áskorun og enn er tekið við undirskriftum. Í fyrstu tilkynningu fésbókarhópsins segir: Stöðvum aðför að heilsu kvenna. Greining leghálssýna hefur verið flutt úr landi, þvert á ráðleggingar sérfræðinga. Við förum fram á að þessu verði breytt og að öryggi og heilsa kvenna verði tryggð. Greiningu sýnanna er best borgið hér á landi bæði vegna þeirrar þekkingar sem hér er til staðar og nálægðar við þjónustuna sjálfa. Einnig er búið er að breyta boðunum í leghálsskimanir á þann veg að konur verða boðaðar á fimm ára fresti samanborið við þrjú ár áður. Þessu þarf að breyta til fyrra horfs. Stjórnvöldum ber að tryggja öryggi og heilsu kvenna sem annarra með ábyrgum hætti. Læknaráð Íslands, Félag rannsóknarlækna, lífeindafræðingar og kvensjúkdómalæknar hafa sett sig upp á móti þessari nýju ráðstöfun, þ.e. að greining sýna fari fram í útlöndum. Næstum daglega birtast greinar sem benda allar í sömu átt. Mikið óhagræði og flækja getur skapast með því að senda leghálssýnin úr landi. Færa þurfi sýnin á danskar kennitölur og svo aftur á íslenskar. Talað er um slys í stjórnsýslunni og kallað á viðhlítandi skýringar. Í ályktun Samtaka yfirlækna á Landspítalanum segir m.a.: „Sú ákvörðun var tekin þvert á nýleg álit skimunarráðs, embættis landlæknis, meirihluta fagráðs um leghálsskimanir og verkefnastjórnar um framkvæmd breytinga á krabbameinsskimunum.“, sjá hér. Þá hefur læknaráð LSH benti á í ályktun að það fyrirkomulag að senda leghálssýni úr landi til greiningar sé aðför að heilsu kvenna, sjá hér. Stjórn Læknafélags Íslands hefur tekið í sama streng, sjá hér. Með þessu nýja fyrirkomulagi er einnig fórnað þeirri þekkingu sem til er hér á landi við greiningu sýna sem þessara og er það mjög miður. Yfirlæknir Sýkla- og veirufræðideildar Landspítala hefur einnig stigið fram og staðfest að hægt sé að sinna HPV greiningu leghálssýna hér á landi m.a. með nýju og afkastamiklu tæki, en deildin hefur sinnt HPV greiningum fyrir Krabbameinsfélagið síðustu 2 ár eða a.m.k. til októberloka 2020. Við hreinlega skiljum ekki hvað er að gerast hér? Við höfum persónulega reynslu af þessu klúðri og ófremdarástandi, og höfum undanfarið heyrt dapurlegar reynslusögur fjölda kvenna af baráttu þeirra við kerfið. Við lýsum því furðu okkar og hneykslan á því sem hér er á ferðinni. Fyrst tók við margra mánaða bið og síðan voru sýnin send úr landi með öllu því óhagræði sem því fylgir. Hvers vegna er ekki haft samband við hverja og eina konu í stað þess að láta þær frétta það í fjölmiðlum hvernig komið var? Að frétta það í fjölmiðlum að sýni sem tekin voru þá um haustið væru á vergangi í pappakössum úti í bæ er óboðlegt. Lengi vel var óljóst hvað yrði með skoðun á sýnunum og var sú staða fjölda kvenna ofviða og fylltust margar kvíða og vanmætti um stöðu sína og líf. Það er óréttlátt og ólíðandi að leggja slíkt á herðar kvenna sem sumar hverjar eiga fyrri sögu um krabbamein og ættu því að njóta sérstakrar natni og umhyggju heilbrigðisyfirvalda. Öll framkvæmd stjórnsýslu heilbrigðismála í þessu máli er óskiljanleg. Í 76. gr. stjórnarskrárinnar segir: „Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilega atvika.“ Í lögum nr. 40/2007 um heilbrigðisþjónustu er tiltekið að markmið laganna sé að allir landsmenn eigi kost á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma eru tök á að veita. Í 3. gr. laga nr. 74/1997 um réttindi sjúklinga, sem ber yfirskriftina „gæði heilbrigðisþjónustu“, segir að sjúklingur eigi rétt á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma er völ á að veita. Það er skoðun greinarhöfunda að framganga stjórnvalda brjóti gegn rétti kvenna til heilbrigðisþjónustu, sérstaklega að teknu tilliti til þess að Læknafélag Íslands, embætti landlæknis og læknaráð LSH o.fl. hafa fullyrt að þessa þjónustu sé hægt og eigi að veita hér á landi. Það er skoðun okkar að heilsugæslan eigi að segja upp samningnum við dönsku rannsóknarstofuna, en uppsagnarfresturinn er þrír mánuðir og reyna með þeim hætti að byggja upp tiltrú og traust íslenskra kvenna til þjónustuveitenda sinna. Við viljum stuðla að bættri heilsu kvenna sem annarra og hvetjum alla til að skrifa undir fyrrnefnda áskorun með því að fara inn á undirskriftasöfnunina og rita nafn sitt við, sjá hér, og styðja þar með málefnið. Tengil á undirskriftalistann er einnig að finna í fésbókarhópnum „Aðför að heilsu kvenna“ , sem og á ensku og pólsku. Erna Bjarnadóttir, Margrét Hildur Ríkharðsdóttir, Jóna Dóra Karlsdóttir, Una María Óskarsdóttir. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skimun fyrir krabbameini Heilbrigðismál Erna Bjarnadóttir Mest lesið Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks Skoðun „Fór í útkall“ Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir Skoðun Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu Skoðun Silfurfat Samfylkingarinnar Helgi Áss Grétarsson Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson Skoðun Skoðun Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon skrifar Skoðun Hvernig hugsar þú um hreint vatn? Lovísa Árnadóttir skrifar Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Blóðmerar - skeytingarleysi hinna þriggja valda Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson skrifar Skoðun Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Silfurfat Samfylkingarinnar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Véfréttir og villuljós Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun „Fór í útkall“ Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir skrifar Skoðun Fjölþátta ógnarstjórn Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Verjum mikilvæga starfsemi Ljóssins Guðbjörg Jónsdóttir,Helga Tryggvadóttir,Sigurdís Haraldsdóttir skrifar Skoðun ,,Mig langar svo bara að geta kennt þessum 25 börnum“ Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Mér kvíðir slæm íslenska ungmenna Elín Karlsdóttir skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin stefnir í gjaldþrot!! Helgi Sigurður Haraldsson skrifar Skoðun Læknaeiðurinn og dánaraðstoð: Hvað þýðir „að valda ekki skaða“? Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Takk Sigurður Ingi Helgi Héðinsson skrifar Skoðun Krónan býr sig ekki til sjálf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Stöndum saman fyrir íslenskan flugrekstur Bogi Nils Bogason skrifar Skoðun ,,Gallaður" hundur - söluhluturinn hundur - um úrskurð Kærunefndar vöru- og þjónustukaupa Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Fyrst heimsfaraldur, svo náttúruhamfarir, þá gjaldþrot og nú verkföll! Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Baráttan heldur áfram! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Hvers virði er líf barns? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hvernig hljómar tilboðið einn fyrir þrjá? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Fyrrverandi lögreglumaður heyrir enn röddina Sigurður Árni Reynisson skrifar Sjá meira
Fésbókarhópurinn „Aðför að heilsu kvenna“, sem öllum er opinn, hefur vaxið upphafskonunum, Ernu og Margréti Hildi, yfir höfuð. Þann 21. febrúar sl. settu þær af stað undirskriftasöfnun vegna þeirrar óvissu sem upp var komin við skimanir fyrir leghálskrabbameini hér á landi. Þegar þetta er skrifað hafa rösklega 4.500 einstaklingar skrifað undir eftirfarandi áskorun og enn er tekið við undirskriftum. Í fyrstu tilkynningu fésbókarhópsins segir: Stöðvum aðför að heilsu kvenna. Greining leghálssýna hefur verið flutt úr landi, þvert á ráðleggingar sérfræðinga. Við förum fram á að þessu verði breytt og að öryggi og heilsa kvenna verði tryggð. Greiningu sýnanna er best borgið hér á landi bæði vegna þeirrar þekkingar sem hér er til staðar og nálægðar við þjónustuna sjálfa. Einnig er búið er að breyta boðunum í leghálsskimanir á þann veg að konur verða boðaðar á fimm ára fresti samanborið við þrjú ár áður. Þessu þarf að breyta til fyrra horfs. Stjórnvöldum ber að tryggja öryggi og heilsu kvenna sem annarra með ábyrgum hætti. Læknaráð Íslands, Félag rannsóknarlækna, lífeindafræðingar og kvensjúkdómalæknar hafa sett sig upp á móti þessari nýju ráðstöfun, þ.e. að greining sýna fari fram í útlöndum. Næstum daglega birtast greinar sem benda allar í sömu átt. Mikið óhagræði og flækja getur skapast með því að senda leghálssýnin úr landi. Færa þurfi sýnin á danskar kennitölur og svo aftur á íslenskar. Talað er um slys í stjórnsýslunni og kallað á viðhlítandi skýringar. Í ályktun Samtaka yfirlækna á Landspítalanum segir m.a.: „Sú ákvörðun var tekin þvert á nýleg álit skimunarráðs, embættis landlæknis, meirihluta fagráðs um leghálsskimanir og verkefnastjórnar um framkvæmd breytinga á krabbameinsskimunum.“, sjá hér. Þá hefur læknaráð LSH benti á í ályktun að það fyrirkomulag að senda leghálssýni úr landi til greiningar sé aðför að heilsu kvenna, sjá hér. Stjórn Læknafélags Íslands hefur tekið í sama streng, sjá hér. Með þessu nýja fyrirkomulagi er einnig fórnað þeirri þekkingu sem til er hér á landi við greiningu sýna sem þessara og er það mjög miður. Yfirlæknir Sýkla- og veirufræðideildar Landspítala hefur einnig stigið fram og staðfest að hægt sé að sinna HPV greiningu leghálssýna hér á landi m.a. með nýju og afkastamiklu tæki, en deildin hefur sinnt HPV greiningum fyrir Krabbameinsfélagið síðustu 2 ár eða a.m.k. til októberloka 2020. Við hreinlega skiljum ekki hvað er að gerast hér? Við höfum persónulega reynslu af þessu klúðri og ófremdarástandi, og höfum undanfarið heyrt dapurlegar reynslusögur fjölda kvenna af baráttu þeirra við kerfið. Við lýsum því furðu okkar og hneykslan á því sem hér er á ferðinni. Fyrst tók við margra mánaða bið og síðan voru sýnin send úr landi með öllu því óhagræði sem því fylgir. Hvers vegna er ekki haft samband við hverja og eina konu í stað þess að láta þær frétta það í fjölmiðlum hvernig komið var? Að frétta það í fjölmiðlum að sýni sem tekin voru þá um haustið væru á vergangi í pappakössum úti í bæ er óboðlegt. Lengi vel var óljóst hvað yrði með skoðun á sýnunum og var sú staða fjölda kvenna ofviða og fylltust margar kvíða og vanmætti um stöðu sína og líf. Það er óréttlátt og ólíðandi að leggja slíkt á herðar kvenna sem sumar hverjar eiga fyrri sögu um krabbamein og ættu því að njóta sérstakrar natni og umhyggju heilbrigðisyfirvalda. Öll framkvæmd stjórnsýslu heilbrigðismála í þessu máli er óskiljanleg. Í 76. gr. stjórnarskrárinnar segir: „Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilega atvika.“ Í lögum nr. 40/2007 um heilbrigðisþjónustu er tiltekið að markmið laganna sé að allir landsmenn eigi kost á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma eru tök á að veita. Í 3. gr. laga nr. 74/1997 um réttindi sjúklinga, sem ber yfirskriftina „gæði heilbrigðisþjónustu“, segir að sjúklingur eigi rétt á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma er völ á að veita. Það er skoðun greinarhöfunda að framganga stjórnvalda brjóti gegn rétti kvenna til heilbrigðisþjónustu, sérstaklega að teknu tilliti til þess að Læknafélag Íslands, embætti landlæknis og læknaráð LSH o.fl. hafa fullyrt að þessa þjónustu sé hægt og eigi að veita hér á landi. Það er skoðun okkar að heilsugæslan eigi að segja upp samningnum við dönsku rannsóknarstofuna, en uppsagnarfresturinn er þrír mánuðir og reyna með þeim hætti að byggja upp tiltrú og traust íslenskra kvenna til þjónustuveitenda sinna. Við viljum stuðla að bættri heilsu kvenna sem annarra og hvetjum alla til að skrifa undir fyrrnefnda áskorun með því að fara inn á undirskriftasöfnunina og rita nafn sitt við, sjá hér, og styðja þar með málefnið. Tengil á undirskriftalistann er einnig að finna í fésbókarhópnum „Aðför að heilsu kvenna“ , sem og á ensku og pólsku. Erna Bjarnadóttir, Margrét Hildur Ríkharðsdóttir, Jóna Dóra Karlsdóttir, Una María Óskarsdóttir.
Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir Skoðun
Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir Skoðun
Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu Skoðun
Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir skrifar
Skoðun Verjum mikilvæga starfsemi Ljóssins Guðbjörg Jónsdóttir,Helga Tryggvadóttir,Sigurdís Haraldsdóttir skrifar
Skoðun ,,Gallaður" hundur - söluhluturinn hundur - um úrskurð Kærunefndar vöru- og þjónustukaupa Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Fyrst heimsfaraldur, svo náttúruhamfarir, þá gjaldþrot og nú verkföll! Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar
Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir Skoðun
Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir Skoðun
Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu Skoðun