Samskiptin skipta öllu máli Sveinn Waage skrifar 11. nóvember 2021 08:01 „Það er ekki hvað þú segir heldur hvernig þú segir það“, er ein af þessum línum sem við könnumst við úr ýmsum áttum. Án þess að eiga langan feril í leiklist, skilst mér að þetta sé einmitt lykilatriði í þeirri mögnuðu listgrein. Í húmor skiptir þetta öllu máli, ekki satt? Saklaus setning getur orðið fyndin, klúr og alls konar, með svipbrigðum, áherslum og látbragði. Eigum við ekki að sannmælast um að við þekkjum þetta flest. Við erum að tala þarna um samskipti, samskipti á milli fólks. Hvernig eru þau meðtekin? Hvaða mynd færðu af viðkomandi sem tjáir sig? „Ekki hvað þú segir, heldur hvernig“, hvað þýðir það? Orðaval, tónn, áherslur, tilfinningar? Já meðal annars. Hvað ætli séu margar útgáfur til af þeim einföldu skilaboðum að barnið þitt þurfi að drífa sig á morgnanna? Allt frá bölvi og hótunum yfir kærleik og húmor. Sálfræðin segir okkur hvor aðferðin virkar betur almennt séð, en látum það liggja á milli hluta. Samskipti stjórnenda En samskiptin eru út um allt. Líka hjá stjórnendum og leiðtogum. Hjá stjórnendum sem hrífa fólk með sér, eflir það og styður. Og líka stjórnendum sem missa vinnuna eða ná ekki kosningu, jafnvel þó að elja, áhugi og hæfni séu til staðar. Dæmi um athyglisverð samskipti koma frá Biskup og co sem nýtur sögulegs vantraust. Ætli það hafi verið traustinu til framdráttar að segja landsmönnum að líf þeirra væri „innihaldslaust án Jesú“ og vöntun á Biblíulestri útskýrði vöntun á siðferði landans? Hvort sem það er augljós fítonskraftur í verkalýðsbaráttu, í baráttu gegn ofbeldi, réttindum barna eða annarra göfugra mála sem við brennum fyrir, þá er hægt skemma fyrir sér með slæmum samskiptum. Dæmin hafa hrannast upp undanfarið. Nú væri vafalítið freystandi að hjóla í þennan miðaldra hvíta karlmann og segja „Aha! Karlmaður að segja okkur að vera þæg(ar)!!“ Ef „þægur“ þýðir að hlusta meira, meðtaka, vanda sig, tala saman, útskýra þá, já. Að vanda sig og hafa hátt. Ekki misskilja. Þegar við ræðum um mikilvægustu siðaskipti seinni tíma, baráttuna gegn kynbundnu ofbeldi, þá er það risaslagur sem ekki verður leystur með kurteisi, einni saman. Maður ruggar ekki bátum með því að biðja um það. Við búum við alda gömlu feðraveldi þar sem útpæld trúarbrögðin eru beltin og axlaböndin. Faðir vor, say no mor. Það eru forréttyndi að fá að upplifa að hvort tveggja líða hægt en örugglega undir lok. En þar þarf líka að vanda samskiptin í því ferli. En segjum þau hátt og skýrt! Ég hef svo óbilandi trú á framtíðinni í þessum málum þegar ég tala við börnin mín. Kynbundið ofbeldi, fordómar og trúarbrögð eru þeim álíka framandi og torfbæir og moldargólf. Af hverju er fólk ekki með mér? En hvað er til ráða þegar göfugu samskiptin okkar ná ekki í gegn? Að horfa inná við hljómar eins og klisja nr.1, en á sama tíma er það oftast málið. Við þurfum að horfast í augu við hvað það sem stuðar fólk, það sem virkar ekki. Af hverju stendur fólk ekki með mér, af hverju fæ ég ekki kosningu? Eru þau öll í bullinu eða hugsanlega bara ég? Sjá þau ekki hvað ég er klár, góð(ur) og berst fyrir málstaðinn? Hrokinn tapar 5-0 Að temja sér betri framkomu og samskipti er vinna, stöðug vinna. Sjálfur á ég í stökustu vandræðum með kaldhæðni, sem er kannski fín á afviknum stöðum með fólki sem deilir henni með þér, en fyrir aðra eru skilin á milli kaldhæðni og hroka oft lítil sem engin. Sem dæmi á ég erfitt með að sleppa kaldhæðni þegar ég tala um trúar-brögð, fyrir trúaða eru kaldhæðnin og hrokinn þá líklega nátengd. Fátt brennir þig eins mikið í samskiptum við aðra og ef fólk upplifir hroka, hvort sem hann er meðvitaður eða ekki. Ákveðni, yfirvegun og rökstuðningur sigrar hrokann í hvert sinn. Hvað er til ráða? Og hvað þá? Hvað getum við gert til að vanda okkur betur? Hvernig fáum við fólk til að meðtaka okkar góðu skilaboð? Það þarf ekki að vera flókið. Í mínu starfi og ráðgjöf virka þessi meðöl best; Sýndu auðmýkt, virðingu og einlægni. Segðu satt. Opnaðu huga fólks og flestar dyr með Húmor og gleði. Það virkar. Höfundur er samskipta- og markaðsráðgjafi og höfundur námskeiðanna: „Húmor virkar – í alvöru“ og „Vektu athygli“ hjá Opna Háskólanum í HR. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sveinn Waage Mest lesið Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty Skoðun 56.000 krónur í vasa Kópavogsbúa Ásdís Kristjánsdóttir Skoðun Af hverju byggjum við innan gróinna hverfa? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun NordAN: Vegið að norrænni forvarnarstefnu Siv Friðleifsdóttir Skoðun Hugleiðingar og skoðanaskipti um rasisma og útlendingahatur Ole Anton Bieltvedt Skoðun Er stríðsglæpamaður í rútunni? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir, Hrönn Guðmundsdóttir Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson Skoðun Halldór 31.05.2025 Halldór Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þéttari byggð: Hver nýtur ábatans — og hver borgar brúsann? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar Skoðun Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hugleiðingar og skoðanaskipti um rasisma og útlendingahatur Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun 56.000 krónur í vasa Kópavogsbúa Ásdís Kristjánsdóttir skrifar Skoðun NordAN: Vegið að norrænni forvarnarstefnu Siv Friðleifsdóttir skrifar Skoðun Af hverju byggjum við innan gróinna hverfa? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Er stríðsglæpamaður í rútunni? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir, Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Til hamingju með sjómannadaginn Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Cardenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
„Það er ekki hvað þú segir heldur hvernig þú segir það“, er ein af þessum línum sem við könnumst við úr ýmsum áttum. Án þess að eiga langan feril í leiklist, skilst mér að þetta sé einmitt lykilatriði í þeirri mögnuðu listgrein. Í húmor skiptir þetta öllu máli, ekki satt? Saklaus setning getur orðið fyndin, klúr og alls konar, með svipbrigðum, áherslum og látbragði. Eigum við ekki að sannmælast um að við þekkjum þetta flest. Við erum að tala þarna um samskipti, samskipti á milli fólks. Hvernig eru þau meðtekin? Hvaða mynd færðu af viðkomandi sem tjáir sig? „Ekki hvað þú segir, heldur hvernig“, hvað þýðir það? Orðaval, tónn, áherslur, tilfinningar? Já meðal annars. Hvað ætli séu margar útgáfur til af þeim einföldu skilaboðum að barnið þitt þurfi að drífa sig á morgnanna? Allt frá bölvi og hótunum yfir kærleik og húmor. Sálfræðin segir okkur hvor aðferðin virkar betur almennt séð, en látum það liggja á milli hluta. Samskipti stjórnenda En samskiptin eru út um allt. Líka hjá stjórnendum og leiðtogum. Hjá stjórnendum sem hrífa fólk með sér, eflir það og styður. Og líka stjórnendum sem missa vinnuna eða ná ekki kosningu, jafnvel þó að elja, áhugi og hæfni séu til staðar. Dæmi um athyglisverð samskipti koma frá Biskup og co sem nýtur sögulegs vantraust. Ætli það hafi verið traustinu til framdráttar að segja landsmönnum að líf þeirra væri „innihaldslaust án Jesú“ og vöntun á Biblíulestri útskýrði vöntun á siðferði landans? Hvort sem það er augljós fítonskraftur í verkalýðsbaráttu, í baráttu gegn ofbeldi, réttindum barna eða annarra göfugra mála sem við brennum fyrir, þá er hægt skemma fyrir sér með slæmum samskiptum. Dæmin hafa hrannast upp undanfarið. Nú væri vafalítið freystandi að hjóla í þennan miðaldra hvíta karlmann og segja „Aha! Karlmaður að segja okkur að vera þæg(ar)!!“ Ef „þægur“ þýðir að hlusta meira, meðtaka, vanda sig, tala saman, útskýra þá, já. Að vanda sig og hafa hátt. Ekki misskilja. Þegar við ræðum um mikilvægustu siðaskipti seinni tíma, baráttuna gegn kynbundnu ofbeldi, þá er það risaslagur sem ekki verður leystur með kurteisi, einni saman. Maður ruggar ekki bátum með því að biðja um það. Við búum við alda gömlu feðraveldi þar sem útpæld trúarbrögðin eru beltin og axlaböndin. Faðir vor, say no mor. Það eru forréttyndi að fá að upplifa að hvort tveggja líða hægt en örugglega undir lok. En þar þarf líka að vanda samskiptin í því ferli. En segjum þau hátt og skýrt! Ég hef svo óbilandi trú á framtíðinni í þessum málum þegar ég tala við börnin mín. Kynbundið ofbeldi, fordómar og trúarbrögð eru þeim álíka framandi og torfbæir og moldargólf. Af hverju er fólk ekki með mér? En hvað er til ráða þegar göfugu samskiptin okkar ná ekki í gegn? Að horfa inná við hljómar eins og klisja nr.1, en á sama tíma er það oftast málið. Við þurfum að horfast í augu við hvað það sem stuðar fólk, það sem virkar ekki. Af hverju stendur fólk ekki með mér, af hverju fæ ég ekki kosningu? Eru þau öll í bullinu eða hugsanlega bara ég? Sjá þau ekki hvað ég er klár, góð(ur) og berst fyrir málstaðinn? Hrokinn tapar 5-0 Að temja sér betri framkomu og samskipti er vinna, stöðug vinna. Sjálfur á ég í stökustu vandræðum með kaldhæðni, sem er kannski fín á afviknum stöðum með fólki sem deilir henni með þér, en fyrir aðra eru skilin á milli kaldhæðni og hroka oft lítil sem engin. Sem dæmi á ég erfitt með að sleppa kaldhæðni þegar ég tala um trúar-brögð, fyrir trúaða eru kaldhæðnin og hrokinn þá líklega nátengd. Fátt brennir þig eins mikið í samskiptum við aðra og ef fólk upplifir hroka, hvort sem hann er meðvitaður eða ekki. Ákveðni, yfirvegun og rökstuðningur sigrar hrokann í hvert sinn. Hvað er til ráða? Og hvað þá? Hvað getum við gert til að vanda okkur betur? Hvernig fáum við fólk til að meðtaka okkar góðu skilaboð? Það þarf ekki að vera flókið. Í mínu starfi og ráðgjöf virka þessi meðöl best; Sýndu auðmýkt, virðingu og einlægni. Segðu satt. Opnaðu huga fólks og flestar dyr með Húmor og gleði. Það virkar. Höfundur er samskipta- og markaðsráðgjafi og höfundur námskeiðanna: „Húmor virkar – í alvöru“ og „Vektu athygli“ hjá Opna Háskólanum í HR.
Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz Skoðun
Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar
Skoðun Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar
Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz Skoðun