Af fæðingarhreppum og Kúbu norðursins Erna Bjarnadóttir skrifar 13. júlí 2022 09:10 Í nýjasta tölublaði Vísbendingar (26. tbl.) er að finna grein eftir Dr. Gylfa Magnússon, prófessor og fyrrverandi ráðherra, um samsetningu þjóðarinnar og fleira því tengt. Samkvæmt opinberum tölum Hagstofu Íslands voru íbúar hér á landi 368.792 þann 1. janúar 2021. Þar af voru 51.333 erlendir ríkisborgarar. Gylfi gerir að umfjöllunarefni að þau sem hafa erlent ríkisfang séu útilokuð frá þátttöku í stjórnmálum á landsvísu. Það er vitaskuld ekkert sér íslenskt að kosningaréttur til þings er bundinn við ríkisfang. Sumstaðar er jafnvel gengið lengra eins og gerð krafa um að kjósandinn hafa fasta búsetu í landinu.Alþingi er löggjafarsamkoma og lög eru í eðli sínu langtíma stefnumörkun. Er það ekki einmitt það sem mikilvægi ríkisborgararéttar felur í sér, að geta verið fullur þátttakandi í stefnumótun þess samfélags sem einstaklingurinn tekur sér búsetu í. Þetta snýst ekki einvörðungu, þó mikilvægt sé, um sjálft vegabréfið. Furðuskrif prófessorsins um „fæðingarhreppa“ sitjandi þingmanna vekja einnig athygli. Er það eitthvað sérstaklega skrýtið að sex núverandi þingmanna séu fæddir á Akranesi? Í fyrsta lagi er vandséð hvaða áhrif það hefur (önnur en þau sem tengjast þá stöðu himintungla) að fæðast á tilteknum stað. Í öðru lagi er og hefur lengi verið á Akranesi ein af fáum fullbúnum fæðingarstofum á landinu. Þangað sækja konur af Vesturlandi, Norðurlandi sem og víða af Höfuðborgarsvæðinu, þjónustu. Það er sjálfstætt umfjöllunarefni hve fæðingarþjónustu hefur farið aftur á landsbyggðinni. Samsetning Alþingis Gylfi fjallar síðan um aldursdreifingu þingmanna og ályktar að miðað við aldurssamsetningu kjósenda ættu alþingismenn yfir sjötugu að vera 8. Á sama hátt ættu alþingismenn undir þrítugu að vera 14, tilsvarandi því að 22 prósent kjósenda eru á þeim aldri. Sú er þessar línur ritar hyggst ekki gera lítið úr því að það sé mikilvægt að á Alþingi sitji fólk með sem víðtækastan bakgrunn og reynslu. En varla er það tilviljun að ekki eru 8 þingmenn eldri en sjötugir. Staðreyndin er sú að það er krefjandi starf að sitja á þingi, vinnudagurinn getur verið langur og mörg mál sem þarf að setja sig inn í. Almennt fer fólk á eftirlaun á þessum aldri, sinnir áhugamálum, félagsmálum og afkomendum eftir því sem hugurinn og starfsgeta stendur til. Fólk undir þrítugu er svo enn í skóla, að koma sér upp fjölskyldu, heimili o.s.frv. Kjarni málsins er sá að þau sem gefa kost á sér til þingmennsku og eru þarna á milli í aldri (þorri þingmanna) verða vitanlega að líta til þessara í hópa eins og annarra í störfum sínum, enda hafa þau sjálf gengið í gegnum tímabil ungdómsáranna og eiga eða hafa átt börn, foreldra og/eða ættingja í hinum ýmsu hópum samfélagsins, þar á meðal þessum. Slíkt er hluti þeirrar reynslu sem fólk aflar sér í lífinu og það byggir á í störfum sínum hvort sem er á Alþingi eða annarsstaðar. „Kúba norðursins“ Að lokum gerir Gylfi tengingu trúarbragða og stjórnmála að umtalsefni og segir að sáralítil umræða sé um trú stjórnmálamanna. Á Íslandi hafi nánast allir verið í þjóðkirkjunni lengi vel en jafnvel eftir að það breyttist hafi sáralítil umræða verið um trú stjórnmálamanna. Ég hefði haldið að það væri jákvætt að vera ekki að gera þetta að sérstöku umtalsefni. Varla viljum við hvetja til þess að þjóðin né heldur þingmenn séu dregin í dilka með þeim hætti. Flest okkar sem fædd erum á síðustu öld, muna þegar Geir H. Haarde bað Guð að blessa Ísland haustið 2008. Okkur var þá brugðið því það lýsti fyrst og síðast alvarleika ástandsins. Gylfi ályktar síðan að kannski hafi forsætisráðherrann samt verið bænheyrður, „…að minnsta kosti lenti hagkerfið á löppunum á endanum,“ skrifar hann. Já hver man ekki yfirlýsingar eins og að við myndum enda sem „Kúba norðursins“ ef við sættum okkur ekki við að sitja og standa eins og útlendingar kröfðust af okkur. En getur ekki einmitt verið að hagkerfið hafi staðið þetta högg af sér af því að hópur fólks ákvað í stað þess að sitja og þiggja það sem að var rétt, að ganga þá fram fyrir skjöldu og setja þeim öflum stólinn fyrir dyrnar. Það er nefnilega dálítið þannig að Guð hjálpar þeim sem hjálpa sér sjálfir. Höfundur er varaþingmaður Miðflokksins í Suðurkjördæmi og mamma, amma, dóttir og frænka. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Erna Bjarnadóttir Miðflokkurinn Alþingi Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Skoðun Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Sjá meira
Í nýjasta tölublaði Vísbendingar (26. tbl.) er að finna grein eftir Dr. Gylfa Magnússon, prófessor og fyrrverandi ráðherra, um samsetningu þjóðarinnar og fleira því tengt. Samkvæmt opinberum tölum Hagstofu Íslands voru íbúar hér á landi 368.792 þann 1. janúar 2021. Þar af voru 51.333 erlendir ríkisborgarar. Gylfi gerir að umfjöllunarefni að þau sem hafa erlent ríkisfang séu útilokuð frá þátttöku í stjórnmálum á landsvísu. Það er vitaskuld ekkert sér íslenskt að kosningaréttur til þings er bundinn við ríkisfang. Sumstaðar er jafnvel gengið lengra eins og gerð krafa um að kjósandinn hafa fasta búsetu í landinu.Alþingi er löggjafarsamkoma og lög eru í eðli sínu langtíma stefnumörkun. Er það ekki einmitt það sem mikilvægi ríkisborgararéttar felur í sér, að geta verið fullur þátttakandi í stefnumótun þess samfélags sem einstaklingurinn tekur sér búsetu í. Þetta snýst ekki einvörðungu, þó mikilvægt sé, um sjálft vegabréfið. Furðuskrif prófessorsins um „fæðingarhreppa“ sitjandi þingmanna vekja einnig athygli. Er það eitthvað sérstaklega skrýtið að sex núverandi þingmanna séu fæddir á Akranesi? Í fyrsta lagi er vandséð hvaða áhrif það hefur (önnur en þau sem tengjast þá stöðu himintungla) að fæðast á tilteknum stað. Í öðru lagi er og hefur lengi verið á Akranesi ein af fáum fullbúnum fæðingarstofum á landinu. Þangað sækja konur af Vesturlandi, Norðurlandi sem og víða af Höfuðborgarsvæðinu, þjónustu. Það er sjálfstætt umfjöllunarefni hve fæðingarþjónustu hefur farið aftur á landsbyggðinni. Samsetning Alþingis Gylfi fjallar síðan um aldursdreifingu þingmanna og ályktar að miðað við aldurssamsetningu kjósenda ættu alþingismenn yfir sjötugu að vera 8. Á sama hátt ættu alþingismenn undir þrítugu að vera 14, tilsvarandi því að 22 prósent kjósenda eru á þeim aldri. Sú er þessar línur ritar hyggst ekki gera lítið úr því að það sé mikilvægt að á Alþingi sitji fólk með sem víðtækastan bakgrunn og reynslu. En varla er það tilviljun að ekki eru 8 þingmenn eldri en sjötugir. Staðreyndin er sú að það er krefjandi starf að sitja á þingi, vinnudagurinn getur verið langur og mörg mál sem þarf að setja sig inn í. Almennt fer fólk á eftirlaun á þessum aldri, sinnir áhugamálum, félagsmálum og afkomendum eftir því sem hugurinn og starfsgeta stendur til. Fólk undir þrítugu er svo enn í skóla, að koma sér upp fjölskyldu, heimili o.s.frv. Kjarni málsins er sá að þau sem gefa kost á sér til þingmennsku og eru þarna á milli í aldri (þorri þingmanna) verða vitanlega að líta til þessara í hópa eins og annarra í störfum sínum, enda hafa þau sjálf gengið í gegnum tímabil ungdómsáranna og eiga eða hafa átt börn, foreldra og/eða ættingja í hinum ýmsu hópum samfélagsins, þar á meðal þessum. Slíkt er hluti þeirrar reynslu sem fólk aflar sér í lífinu og það byggir á í störfum sínum hvort sem er á Alþingi eða annarsstaðar. „Kúba norðursins“ Að lokum gerir Gylfi tengingu trúarbragða og stjórnmála að umtalsefni og segir að sáralítil umræða sé um trú stjórnmálamanna. Á Íslandi hafi nánast allir verið í þjóðkirkjunni lengi vel en jafnvel eftir að það breyttist hafi sáralítil umræða verið um trú stjórnmálamanna. Ég hefði haldið að það væri jákvætt að vera ekki að gera þetta að sérstöku umtalsefni. Varla viljum við hvetja til þess að þjóðin né heldur þingmenn séu dregin í dilka með þeim hætti. Flest okkar sem fædd erum á síðustu öld, muna þegar Geir H. Haarde bað Guð að blessa Ísland haustið 2008. Okkur var þá brugðið því það lýsti fyrst og síðast alvarleika ástandsins. Gylfi ályktar síðan að kannski hafi forsætisráðherrann samt verið bænheyrður, „…að minnsta kosti lenti hagkerfið á löppunum á endanum,“ skrifar hann. Já hver man ekki yfirlýsingar eins og að við myndum enda sem „Kúba norðursins“ ef við sættum okkur ekki við að sitja og standa eins og útlendingar kröfðust af okkur. En getur ekki einmitt verið að hagkerfið hafi staðið þetta högg af sér af því að hópur fólks ákvað í stað þess að sitja og þiggja það sem að var rétt, að ganga þá fram fyrir skjöldu og setja þeim öflum stólinn fyrir dyrnar. Það er nefnilega dálítið þannig að Guð hjálpar þeim sem hjálpa sér sjálfir. Höfundur er varaþingmaður Miðflokksins í Suðurkjördæmi og mamma, amma, dóttir og frænka.
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar