Rykið dustað af gömlum ESB greinum Diljá Mist Einarsdóttir skrifar 13. mars 2023 07:30 Ég hef lúmskt gaman af því þegar ESB-sinnar koma aðild að sambandinu í umræðuna við og við. Ég get enda iðulega dustað rykið af gömlum greinum og ræðum til að svara endurteknum málflutningi þeirra. Ef til vill ætti ég þó ekki að gefa það upp í fyrirsögninni. Undanfarið hafa ESB-sinnar tengt umræðuna um aðildarumsókn við efnahagsstöðuna, Þegar stríð brast á í Evrópu var það notað sem ný átylla – nú væru öryggis- og varnarhagsmunir undir. Sem er ótrúlegur málflutningur með tilliti til samhengisins við framferði forystumanna Evrópusambandsins. Þeir sem stuðluðu að því að álfan varð háð Rússlandi um orku og settu kíkinn yfir blinda augað, jafnvel eftir að Rússar hernámu Krímskaga. Ég ritaði grein í Fréttablaðið í vikunni og setti fram samanburð á efnahagsstöðunni hér og í ESB. Í þessari grein langar mig að blanda mér stuttlega í nýleg skrif Ingibjargar Isaksen, þingkonu Framsóknar, og hins vegar formanns Viðreisnar í Reykjavík um ,,Evrópusambandsdrauginn“. Fátt kemur á óvart í málflutningi ESB-sinnans úr Viðreisn. Það voru kannski helst útleggingar hans varðandi nýjar hugmyndir ESB um losunarheimildir í flugi. Það mál er nefnilega gott dæmi um það hvað hagsmunagæslan í EES-samstarfinu er gríðarlega mikilvæg og að enginn gætir okkar nema við sjálf. Aðild að ESB jafngildir því sannarlega ekki að tekið sé sjálfkrafa tillit til aðstæðna aðildarríkja hverju sinni heldur fer þar fram svipuð hagsmunagæsla. Munurinn er sá að aðildarríki ESB geta tekið ákvarðanir með atkvæðagreiðslu þar sem afl atkvæða kann að fara gegn hagsmunum aðildarríkis, en tilskipun eins og sú sem hér um ræðir verður ekki tekin upp í EES-samninginn nema með samþykki Íslands. Ákvarðanatökuborðið fræga Formaður Viðreisnar í Reykjavík minnist auðvitað á hlut Íslendinga við ákvarðanatökuborðið fræga í ESB. Þetta ímyndaða borð er bara til í hugum fáeinna íslenskra stjórnmálamanna. Málflutningurinn veikist stöðugt eftir því sem lýðræðishallinn í ESB eykst. Þar sem sífellt lengra er gengið í kröfum um að afmá vald þjóðríkja og myndun eiginlegs sambandsríkis. Raunar svo langt að markmið um sambandsríkið ESB er orðað berum orðum í stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnar Þýskalands. Það er erfitt að selja Íslendingum þá hugmynd að þeir eigi að framselja vald frá lýðræðislega kjörnu Alþingi og ríkisstjórn til yfirþjóðlegra valdastofnana ESB í skiptum fyrir 6 þingsæti af yfir 700 á þingi sambandsins. Einróma samþykki við ákvarðanatöku í ráðherraráði ESB, valdamestu stofnun sambandsins, heyrir svo nánast sögunni til. Á til að mynda ekki við um sjávarútvegs- og orkumál. Þá fer vægi ríkja innan ráðsins eftir íbúafjölda þeirra sem þýðir að fjölmennustu ríki sambandsins, Þýskaland, Frakkland, Ítalía og Spánn, gnæfa yfir önnur ríki ESB. ESB-sinninn þykist svo ekki skilja fullyrðingu Ingibjargar að með inngöngu í ESB glötuðum við yfirráðum yfir ákveðnum málaflokkum. Nú, eða hann þekkir bara ekki ESB reglurnar. Hver veit? Við hefðum að hans sögn meiri áhrif á ESB-löggjöfina við aðild en við gerum nú. Hann skautar þarna léttilega fram hjá þeirri mikilvægu staðreynd að við inngöngu í ESB þyrftum við að innleiða hér löggjöf um allt sem EES-samningurinn undanskilur. Og það er heilmikið, m.a. sameiginlega sjávarútvegsstefnu ESB. Stefnan er víðtæk, en fiskveiðistefna Íslands er að mestu leyti í ósamræmi við reglur sambandsins, svo notast sé við orðalag framkvæmdastjórnar þess frá 2013. Þar hafa „sjónarmið okkar“ ekkert vægi. Árangurslausar ESB-viðræður Formaðurinn fullyrðir að við getum ekki vitað hver áhrifin yrðu af aðild að ESB þar sem aðildarviðræður Íslands hefðu ekki farið „sinn eðlilega farveg“. Hann hlýtur þó að vita að eftir fjögurra ára fjár- og mannaflafrekar aðildarviðræður hafði ekki enn verið snert á flóknustu köflum ESB-samningsins, þ.m.t. landbúnaðar- og sjávarútvegskaflanum. Það var nú allur árangurinn. Ef til vill þótti ekki um mikið að semja, enda óumdeilt að við inngöngu í ESB þyrfti Íslands að gangast undir hina sameiginlegu sjávarútvegsstefnu. Engar varanlegar undanþágur nokkurn tímann verið veittar frá henni. Gjaldið sem Íslendingar þyrftu að greiða fyrir aðild að ESB væri m.a. aðgangur og yfirráð yfir fiskimiðum okkar. Einhverjum þykir það greinilega lítilvægt. Hagsmunum okkar best borgið utan Evrópusambandsins Það er gott að hafa það skjalfest að það sé engin töfralausn að ganga í ESB og taka upp evru. Svo það sé sagt, gætu ýmsir kostir hugsanlega fylgt aðild að ESB þótt lítið fari fyrir að þeir séu rökstuddir. En hagsmunir og réttindi sem við myndum tapa vega miklu þyngra en kostirnir. Um kröfu formanns Viðreisnar í Reykjavík um ESB-kosningu vil ég segja að hér fóru fram kosningar fyrir 1,5 ári síðan. Fyrir þær settu nokkrir flokkar ESB aðild á oddinn og niðurstaða þeirra kosninga var skýr: ESB-sinnar fengu áheyrn rétt rúmlega fjórðungs kjósenda samtals. Er ekki bara best að taka mark á úrslitum þingkosninganna? Vilji kjósenda er skýr og vilji meirihluta Alþingis er skýr. Hagsmunum okkar er best borgið utan Evrópusambandsins. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Diljá Mist Einarsdóttir Utanríkismál Evrópusambandið Sjálfstæðisflokkurinn Mest lesið Vindmyllufyrirtæki í áskrift hjá íslenskum almenningi Linda Jónsdóttir Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er vara ef hún er ekki seld? Jón Jósafat Björnsson Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun Aulatal um að Evrópa sé veik og getulaus Ole Anton Bieltvedt Skoðun Metnaðarfull markmið og stórir sigrar Halla Helgadóttir Skoðun Ár vondra vinnubragða í Stúdentaráði HÍ Katla Ólafsdóttir,Mathias Bragi Ölvisson Skoðun „Evrópa er í hnignun“ – Er það samt? Lítum aðeins á söguna Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Vilja Ísland í sambandsríki Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Skipta ekki öll börn jafn miklu máli? Greiðslur Reykjavíkurborgar fyrir nám barna utan sveitarfélags Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Er sjálfbærni bara fyrir raungreinafólk? Saga Helgason skrifar Skoðun Börn í skjóli Kvennaathvarfsins Auður Magnúsdóttir skrifar Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nýr vettvangur samskipta? Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson skrifar Skoðun Vilja Ísland í sambandsríki Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Blikkandi viðvörunarljós Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Evrópa er í hnignun“ – Er það samt? Lítum aðeins á söguna Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Vindmyllufyrirtæki í áskrift hjá íslenskum almenningi Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Metnaðarfull markmið og stórir sigrar Halla Helgadóttir skrifar Skoðun Hvers virði er vara ef hún er ekki seld? Jón Jósafat Björnsson skrifar Skoðun Aulatal um að Evrópa sé veik og getulaus Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Ár vondra vinnubragða í Stúdentaráði HÍ Katla Ólafsdóttir,Mathias Bragi Ölvisson skrifar Skoðun Mannúð og hugrekki - gegn stríðsglæpum og þjóðarmorði Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Framtíð menntunar – byggjum á trausti, ekki tortryggni Helga Kristín Kolbeins skrifar Skoðun Fé án hirðis Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson skrifar Skoðun Gæludýr geta dimmu í dagsljós breytt Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Myllan sem mala átti gull Andrés Kristjánsson skrifar Skoðun Sjö mýtur um loftslagsbreytingar Kristinn Már Hilmarsson,Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Pírati pissar í skóinn sinn Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fáum presta aftur inn í skólana Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Rösk og reiðubúin fyrir landsbyggðina Hópur Röskvuliða skrifar Skoðun Icelandic Learning is a Gendered Health Issue Logan Lee Sigurðsson skrifar Skoðun Goðsögnin um UFS-sjóði sem róttækar „woke"- fjárfestingar Már Wolfgang Mixa skrifar Skoðun Framtíð Öskjuhlíðar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vanhæfur Sjálfstæðisflokkur Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Mælt fyrir miklum kjarabótum öryrkja og aldraðra Inga Sæland skrifar Skoðun Mannréttindabrot og stríðsglæpir Rússa í Úkraínu Erlingur Erlingsson skrifar Sjá meira
Ég hef lúmskt gaman af því þegar ESB-sinnar koma aðild að sambandinu í umræðuna við og við. Ég get enda iðulega dustað rykið af gömlum greinum og ræðum til að svara endurteknum málflutningi þeirra. Ef til vill ætti ég þó ekki að gefa það upp í fyrirsögninni. Undanfarið hafa ESB-sinnar tengt umræðuna um aðildarumsókn við efnahagsstöðuna, Þegar stríð brast á í Evrópu var það notað sem ný átylla – nú væru öryggis- og varnarhagsmunir undir. Sem er ótrúlegur málflutningur með tilliti til samhengisins við framferði forystumanna Evrópusambandsins. Þeir sem stuðluðu að því að álfan varð háð Rússlandi um orku og settu kíkinn yfir blinda augað, jafnvel eftir að Rússar hernámu Krímskaga. Ég ritaði grein í Fréttablaðið í vikunni og setti fram samanburð á efnahagsstöðunni hér og í ESB. Í þessari grein langar mig að blanda mér stuttlega í nýleg skrif Ingibjargar Isaksen, þingkonu Framsóknar, og hins vegar formanns Viðreisnar í Reykjavík um ,,Evrópusambandsdrauginn“. Fátt kemur á óvart í málflutningi ESB-sinnans úr Viðreisn. Það voru kannski helst útleggingar hans varðandi nýjar hugmyndir ESB um losunarheimildir í flugi. Það mál er nefnilega gott dæmi um það hvað hagsmunagæslan í EES-samstarfinu er gríðarlega mikilvæg og að enginn gætir okkar nema við sjálf. Aðild að ESB jafngildir því sannarlega ekki að tekið sé sjálfkrafa tillit til aðstæðna aðildarríkja hverju sinni heldur fer þar fram svipuð hagsmunagæsla. Munurinn er sá að aðildarríki ESB geta tekið ákvarðanir með atkvæðagreiðslu þar sem afl atkvæða kann að fara gegn hagsmunum aðildarríkis, en tilskipun eins og sú sem hér um ræðir verður ekki tekin upp í EES-samninginn nema með samþykki Íslands. Ákvarðanatökuborðið fræga Formaður Viðreisnar í Reykjavík minnist auðvitað á hlut Íslendinga við ákvarðanatökuborðið fræga í ESB. Þetta ímyndaða borð er bara til í hugum fáeinna íslenskra stjórnmálamanna. Málflutningurinn veikist stöðugt eftir því sem lýðræðishallinn í ESB eykst. Þar sem sífellt lengra er gengið í kröfum um að afmá vald þjóðríkja og myndun eiginlegs sambandsríkis. Raunar svo langt að markmið um sambandsríkið ESB er orðað berum orðum í stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnar Þýskalands. Það er erfitt að selja Íslendingum þá hugmynd að þeir eigi að framselja vald frá lýðræðislega kjörnu Alþingi og ríkisstjórn til yfirþjóðlegra valdastofnana ESB í skiptum fyrir 6 þingsæti af yfir 700 á þingi sambandsins. Einróma samþykki við ákvarðanatöku í ráðherraráði ESB, valdamestu stofnun sambandsins, heyrir svo nánast sögunni til. Á til að mynda ekki við um sjávarútvegs- og orkumál. Þá fer vægi ríkja innan ráðsins eftir íbúafjölda þeirra sem þýðir að fjölmennustu ríki sambandsins, Þýskaland, Frakkland, Ítalía og Spánn, gnæfa yfir önnur ríki ESB. ESB-sinninn þykist svo ekki skilja fullyrðingu Ingibjargar að með inngöngu í ESB glötuðum við yfirráðum yfir ákveðnum málaflokkum. Nú, eða hann þekkir bara ekki ESB reglurnar. Hver veit? Við hefðum að hans sögn meiri áhrif á ESB-löggjöfina við aðild en við gerum nú. Hann skautar þarna léttilega fram hjá þeirri mikilvægu staðreynd að við inngöngu í ESB þyrftum við að innleiða hér löggjöf um allt sem EES-samningurinn undanskilur. Og það er heilmikið, m.a. sameiginlega sjávarútvegsstefnu ESB. Stefnan er víðtæk, en fiskveiðistefna Íslands er að mestu leyti í ósamræmi við reglur sambandsins, svo notast sé við orðalag framkvæmdastjórnar þess frá 2013. Þar hafa „sjónarmið okkar“ ekkert vægi. Árangurslausar ESB-viðræður Formaðurinn fullyrðir að við getum ekki vitað hver áhrifin yrðu af aðild að ESB þar sem aðildarviðræður Íslands hefðu ekki farið „sinn eðlilega farveg“. Hann hlýtur þó að vita að eftir fjögurra ára fjár- og mannaflafrekar aðildarviðræður hafði ekki enn verið snert á flóknustu köflum ESB-samningsins, þ.m.t. landbúnaðar- og sjávarútvegskaflanum. Það var nú allur árangurinn. Ef til vill þótti ekki um mikið að semja, enda óumdeilt að við inngöngu í ESB þyrfti Íslands að gangast undir hina sameiginlegu sjávarútvegsstefnu. Engar varanlegar undanþágur nokkurn tímann verið veittar frá henni. Gjaldið sem Íslendingar þyrftu að greiða fyrir aðild að ESB væri m.a. aðgangur og yfirráð yfir fiskimiðum okkar. Einhverjum þykir það greinilega lítilvægt. Hagsmunum okkar best borgið utan Evrópusambandsins Það er gott að hafa það skjalfest að það sé engin töfralausn að ganga í ESB og taka upp evru. Svo það sé sagt, gætu ýmsir kostir hugsanlega fylgt aðild að ESB þótt lítið fari fyrir að þeir séu rökstuddir. En hagsmunir og réttindi sem við myndum tapa vega miklu þyngra en kostirnir. Um kröfu formanns Viðreisnar í Reykjavík um ESB-kosningu vil ég segja að hér fóru fram kosningar fyrir 1,5 ári síðan. Fyrir þær settu nokkrir flokkar ESB aðild á oddinn og niðurstaða þeirra kosninga var skýr: ESB-sinnar fengu áheyrn rétt rúmlega fjórðungs kjósenda samtals. Er ekki bara best að taka mark á úrslitum þingkosninganna? Vilji kjósenda er skýr og vilji meirihluta Alþingis er skýr. Hagsmunum okkar er best borgið utan Evrópusambandsins. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins.
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun
Skoðun Skipta ekki öll börn jafn miklu máli? Greiðslur Reykjavíkurborgar fyrir nám barna utan sveitarfélags Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson skrifar
Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun