Sex liða áætlun til að koma á jafnvægi í húsnæðismálunum. Gunnar Einarsson skrifar 13. júní 2024 07:01 1.Það verður áfram að vera góður grundvöllur fyrir þann byggingariðnað sem er í landinu og það þarf að styrkja hann, meðal annars með því að útskrifa fleiri iðnaðarmenn. Það kerfi sem fyrir er á að taka við þegar jafnvægi er náð. 2.Eins og vísitalan er reiknuð mun skortur á húsnæði gera erfitt að hafa svipaða vexti hér og annarsstaðar. Um leið og vextir lækkuðu mun verð á húsnæði rjúka upp. Seðlabankinn hefur gjaldeyrisvarasjóð. Það þyrfti að koma upp húsnæðisvarasjóði. Til þess þyrfti að byggja nokkur þúsund íbúðir sem hægt væri að halda til haga, selja og leigja, eftir þörfum, til að halda jafnvægi á markaðinum. Til að allt færi ekki á hvolf hér væri best að girða af svæði til dæmis Skeifuna, ryðja niður kofunum á svæðinu og fá Kínverska verktaka til að byggja skóg af 25 hæða blokkum. Þetta yrðu fyrst og fremst litlar íbúðir(svalir ekki skylda) sem fólk gæti eignast sem fyrstu eign. Meðan verið væri að byggja væri svæðið frísvæði og gætu verktakarnir komið með erlent vinnuafl, en það yrði að halda sig mikið til innan girðingar og flyttu burt að verkinu loknu. Þetta yrði tímabundin aðgerð. Lánin yrðu erlend. Við værum í raun að flytja inn íbúðir til að ná jafnvægi. Ekki mætti selja þær eða leigja það hratt að markaðurinn, sem er fyrir, hryndi. Þessi framkvæmd myndi að öllum líkindum geta skilað hagnaði. 3.Í staðin fyrir vísitölu lánin, yrði komið á hlutdeildarlánakerfi. Sá sem hyggðist eignast húseign hefði kost á að spara inn á þetta kerfi. Hægt væri að velja nokkur viðmið hvað varðar verð og stærð húsnæðis. Við tökum 50 milljóna eign sem dæmi. Vextir þessara innlána yrðu 0,75%. Þegar viðkomandi væri komin með 10% eignar í sparnað, gæti hann fengið lán 90% af viðmiðunareign með 2,5% vöxtum. Vextirnir væru þá fyrst og fremst til að vega á móti rýrnun á eigninni. Kaupandi ætti í upphafi aðeins 10% af eigninni. Segjum að kaupandi borgaði 200,000 á mánuði þá væri hann að eignast 1.400.000 í íbúðinni á ári og yrði lánið borgað að fullu á 30 árum. Vitanlega hækkuðu afborganir í takt við húsnæðisverð, en við reiknum með að ná jafnvægi þannig að húsnæðisverð ætti að fylgja launahækkunum. Þegar vel áraði væri hægt að borga meira, ef illa áraði gæti viðkomandi fengið að borga minna en aldrei minna en vextina. Það væri upplagt að lífeyrissjóðirnir fjármögnuðu sjóðinn. 4.Hugsum okkur einbýlishús, til dæmis gæti það verið í Garðabæ. Þarna búa í dag tvær hræður. Það ætti að vera leyfilegt að selja svona hús, sem margar eignir. Bílskúrinn yrði tvær eignir og húsið þrjár. Þarna gæti ungt fólk keypt sína fyrstu eign. Það gæti síðan stækkað húsið smátt og smátt.. Það mætti byggja ofan á húsið hæð með góðu risi og kvistum, eftir því sem fjölskyldurnar stækkuðu eða þau teldu þörf á. Þetta var gert í öllum borgum hér áður. Þarna væri endurvakin sá möguleiki að duglegt fólk gæti byggt yfir sig húsnæði. Eins mætti vel hugsa sér að íbúarnir leigðu pláss á lóðinni fyrir gámahús. Ein gata í Lundunum gæti orðið eins og þorp. Kostnaður bæjarfélagsins lítill. Það þyrfti aðeins að hætta að þvinga upp á íbúana óþarfa afskiptasemi hins opinbera. 5.Hluti af lausninni gæti verið að leyfa bráðabyrgðar gámahýsi sem víðast. Tökum dæmi að af Klambratúni mætti taka einn þriðja fyrir svona hús. Meðfram Miklubrautinni væri hægt að setja þriggja hæða gámahúsalengju og síðan þéttar raðir gáma og hjólhýsa innan við. Engir gluggar yrðu að Miklubrautinni . Þarna gætu listamenn bæði innlendir og frægir erlendir, málað og sprautað. Það liði ekki á löngu þangað til þessi veggur yrði heimsfrægur og eitt aðal kennileiti Reykjavíkur og kæmist sennilega á heimsminjaskrá Unesco. Borgarstjórar gætu sýnt erlendum gestum 5 stjörnu slömm á Íslandi. 6.Það er ljóst að svo illa er komið fyrir ýmsum að ekkert þessara úrræða dyggðu þeim. Dópskatturinn sem lagður er á til að hjálpa dópsölunum að byggja upp alvöru glæpagengi, er og verður til þess að ákveðin hópur á mjög erfitt með að búa sómasamlega. Fyrir þá mætti opna bílageymsluna í Ráðhúsinu. Þarna mætti slá upp tjöldum og öðrum skýlum úr endurnýttu efni. Varla eru blikkbeljur toppana í Ráðhúsinu rétthærri en fólk í neyð. Þarna kæmi möguleiki, sem hefði átt að nýta fyrir löngu, að borgarfulltrúar og efra lagið í embættismannalagi borgarinnar, verði gert skylt að ferðast með strætó. Þeir myndu þannig öðlast öðruvísi skilning á því hvers vegna borgarbúar nota strætó svona lítið og þá í framhaldinu gera þær breytingar á leiðarkerfinu, sem gerði kerfið nothæfara fyrir fleiri. Það mætti hafa myndavélar niðri og skjá í anddyrinu uppi til að auðvelt væri að fylgjast með. Þarna væri komin barómetir á ástandið. Ef kjallarinn væri að fyllast yrði borgarstjóri að benda Alþingi á stöðuna og krefjast aðgerða eða að minnsta kosti að : „nú yrði að opna bílageymslu Alþingis“. Þarna er komin pakki aðgerða sem kostaði hið opinbera lítið ef nokkuð. Það þarf bara viljann í verkið. Sama hvaða aðgerða gripið er til, þá duga þær ekki ef hingað er flutt inn fólk í of miklu magni. Það eru ekki bara flóttafólk heldur verðum við, ef annað dugir ekki, að segja okkur frá Schengensamkomulaginu og leyfa aðeins hóflegan innflutning og þá fyrst í störf sem borga vel. Höfundur er fyrrverandi bóndi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Efnahagsmál Húsnæðismál Mest lesið Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson Skoðun Halldór 05.07.2025 Jón Ísak Ragnarsson Halldór Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Sjá meira
1.Það verður áfram að vera góður grundvöllur fyrir þann byggingariðnað sem er í landinu og það þarf að styrkja hann, meðal annars með því að útskrifa fleiri iðnaðarmenn. Það kerfi sem fyrir er á að taka við þegar jafnvægi er náð. 2.Eins og vísitalan er reiknuð mun skortur á húsnæði gera erfitt að hafa svipaða vexti hér og annarsstaðar. Um leið og vextir lækkuðu mun verð á húsnæði rjúka upp. Seðlabankinn hefur gjaldeyrisvarasjóð. Það þyrfti að koma upp húsnæðisvarasjóði. Til þess þyrfti að byggja nokkur þúsund íbúðir sem hægt væri að halda til haga, selja og leigja, eftir þörfum, til að halda jafnvægi á markaðinum. Til að allt færi ekki á hvolf hér væri best að girða af svæði til dæmis Skeifuna, ryðja niður kofunum á svæðinu og fá Kínverska verktaka til að byggja skóg af 25 hæða blokkum. Þetta yrðu fyrst og fremst litlar íbúðir(svalir ekki skylda) sem fólk gæti eignast sem fyrstu eign. Meðan verið væri að byggja væri svæðið frísvæði og gætu verktakarnir komið með erlent vinnuafl, en það yrði að halda sig mikið til innan girðingar og flyttu burt að verkinu loknu. Þetta yrði tímabundin aðgerð. Lánin yrðu erlend. Við værum í raun að flytja inn íbúðir til að ná jafnvægi. Ekki mætti selja þær eða leigja það hratt að markaðurinn, sem er fyrir, hryndi. Þessi framkvæmd myndi að öllum líkindum geta skilað hagnaði. 3.Í staðin fyrir vísitölu lánin, yrði komið á hlutdeildarlánakerfi. Sá sem hyggðist eignast húseign hefði kost á að spara inn á þetta kerfi. Hægt væri að velja nokkur viðmið hvað varðar verð og stærð húsnæðis. Við tökum 50 milljóna eign sem dæmi. Vextir þessara innlána yrðu 0,75%. Þegar viðkomandi væri komin með 10% eignar í sparnað, gæti hann fengið lán 90% af viðmiðunareign með 2,5% vöxtum. Vextirnir væru þá fyrst og fremst til að vega á móti rýrnun á eigninni. Kaupandi ætti í upphafi aðeins 10% af eigninni. Segjum að kaupandi borgaði 200,000 á mánuði þá væri hann að eignast 1.400.000 í íbúðinni á ári og yrði lánið borgað að fullu á 30 árum. Vitanlega hækkuðu afborganir í takt við húsnæðisverð, en við reiknum með að ná jafnvægi þannig að húsnæðisverð ætti að fylgja launahækkunum. Þegar vel áraði væri hægt að borga meira, ef illa áraði gæti viðkomandi fengið að borga minna en aldrei minna en vextina. Það væri upplagt að lífeyrissjóðirnir fjármögnuðu sjóðinn. 4.Hugsum okkur einbýlishús, til dæmis gæti það verið í Garðabæ. Þarna búa í dag tvær hræður. Það ætti að vera leyfilegt að selja svona hús, sem margar eignir. Bílskúrinn yrði tvær eignir og húsið þrjár. Þarna gæti ungt fólk keypt sína fyrstu eign. Það gæti síðan stækkað húsið smátt og smátt.. Það mætti byggja ofan á húsið hæð með góðu risi og kvistum, eftir því sem fjölskyldurnar stækkuðu eða þau teldu þörf á. Þetta var gert í öllum borgum hér áður. Þarna væri endurvakin sá möguleiki að duglegt fólk gæti byggt yfir sig húsnæði. Eins mætti vel hugsa sér að íbúarnir leigðu pláss á lóðinni fyrir gámahús. Ein gata í Lundunum gæti orðið eins og þorp. Kostnaður bæjarfélagsins lítill. Það þyrfti aðeins að hætta að þvinga upp á íbúana óþarfa afskiptasemi hins opinbera. 5.Hluti af lausninni gæti verið að leyfa bráðabyrgðar gámahýsi sem víðast. Tökum dæmi að af Klambratúni mætti taka einn þriðja fyrir svona hús. Meðfram Miklubrautinni væri hægt að setja þriggja hæða gámahúsalengju og síðan þéttar raðir gáma og hjólhýsa innan við. Engir gluggar yrðu að Miklubrautinni . Þarna gætu listamenn bæði innlendir og frægir erlendir, málað og sprautað. Það liði ekki á löngu þangað til þessi veggur yrði heimsfrægur og eitt aðal kennileiti Reykjavíkur og kæmist sennilega á heimsminjaskrá Unesco. Borgarstjórar gætu sýnt erlendum gestum 5 stjörnu slömm á Íslandi. 6.Það er ljóst að svo illa er komið fyrir ýmsum að ekkert þessara úrræða dyggðu þeim. Dópskatturinn sem lagður er á til að hjálpa dópsölunum að byggja upp alvöru glæpagengi, er og verður til þess að ákveðin hópur á mjög erfitt með að búa sómasamlega. Fyrir þá mætti opna bílageymsluna í Ráðhúsinu. Þarna mætti slá upp tjöldum og öðrum skýlum úr endurnýttu efni. Varla eru blikkbeljur toppana í Ráðhúsinu rétthærri en fólk í neyð. Þarna kæmi möguleiki, sem hefði átt að nýta fyrir löngu, að borgarfulltrúar og efra lagið í embættismannalagi borgarinnar, verði gert skylt að ferðast með strætó. Þeir myndu þannig öðlast öðruvísi skilning á því hvers vegna borgarbúar nota strætó svona lítið og þá í framhaldinu gera þær breytingar á leiðarkerfinu, sem gerði kerfið nothæfara fyrir fleiri. Það mætti hafa myndavélar niðri og skjá í anddyrinu uppi til að auðvelt væri að fylgjast með. Þarna væri komin barómetir á ástandið. Ef kjallarinn væri að fyllast yrði borgarstjóri að benda Alþingi á stöðuna og krefjast aðgerða eða að minnsta kosti að : „nú yrði að opna bílageymslu Alþingis“. Þarna er komin pakki aðgerða sem kostaði hið opinbera lítið ef nokkuð. Það þarf bara viljann í verkið. Sama hvaða aðgerða gripið er til, þá duga þær ekki ef hingað er flutt inn fólk í of miklu magni. Það eru ekki bara flóttafólk heldur verðum við, ef annað dugir ekki, að segja okkur frá Schengensamkomulaginu og leyfa aðeins hóflegan innflutning og þá fyrst í störf sem borga vel. Höfundur er fyrrverandi bóndi.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun