Tafir á réttlæti: Opin gagnrýni á kærunefnd jafnréttismála og eftirlit jafnréttisráðherra Erna Guðmundsdóttir skrifar 2. janúar 2025 20:31 Í lýðræðisþjóðfélagi er hornsteinn réttlætis m.a. málshraði. Þegar stofnanir sem hafa það hlutverk að gæta sanngirni og jafnræðis ná ekki að tryggja það er kjarni réttlætisins í hættu. Sem vinnuréttarlögmaður hef ég af eigin raun séð slæm áhrif slíkra mistaka og í dag get ég ekki annað en bent á annmarka kærunefndar jafnréttismála og ábyrgðarleysi þeirra sem hún heyrir undir. Málið sem um ræðir Dr. Aldís G. Sigurðardóttur umbjóðandi minn kærði mál til kærunefndar jafnréttismála í nóvember 2023 vegna skipunar karls í embætti ríkissáttasemjara. Lauk gagnaöflun í málinu í byrjun apríl 2024. Samkvæmt lögum ber nefndinni að skila úrlausn innan tveggja mánaða frá því að gagnaöflun lýkur. Samt, þegar við stígum inn í árið 2025, virðist engin ákvörðun vera væntanleg. Fyrirheit um að úrskurður muni liggja fyrir hafa verið gefin — og brotin — ítrekað. Í byrjun maí 2024 var okkur fyrst tilkynnt um tafir á málinu og svo komu svör um að stefnt væri að niðurstaða lægi fyrir í ágúst, síðan september, október, nóvember og loks desember. Nú erum við komin vel yfir frestinn og þögnin frá nefndinni er ærandi. Lagaskyldan Kærunefnd jafnréttismála er ekki hafin yfir lög. Lögbundinn tímarammi þegar úrskurður skal liggja fyrir eru tveir mánuðir. Þessi töf vekur alvarlegar áhyggjur af virkni kerfisins sem ætlað er að standa vörð um jafnrétti. Það grefur undan trausti almennings og neyðir einstaklinga, sem leggja á sig að reyna fá niðurstöðu í sínum málum hjá þar til bærum aðilum, að þola langvarandi óvissu og erfiðleika. Ábyrgð ráðherra Skortur á úrlausn er ekki aðeins stjórnunarlegur misbrestur; það endurspeglar lélegt eftirlit þeirra ráðherra sem hafa haft með þessi mál að gera, sem eru á stuttum tíma þrír og nú er kominn sá fjórði. Ráðherrar og þeir sem bera ábyrgð á að nefndin starfi eðlilega verða að svara fyrir þessar tafir. Ef kærunefnd jafnréttismála getur ekki staðið við lagalegar skyldur sínar, hvaða ráðstafanir hafa þá verið gerðar til að bregðast við þessu? Hvaða ráðstafanir eru gerðar til að koma í veg fyrir slíkar tafir í framtíðinni? Almenningur á skilið gagnsæi og það er á ábyrgð ráðherra jafnréttismála að veita það. Mannlegur kostnaður vegna tafa Á bak við hvert mál er einstaklingur sem hugsanlega hefur orðið fyrir broti á réttindum sínum. Mál skjólstæðings míns snýst ekki bara um lagalegar reglur; hún snýst um þá reisn, virðingu og jafnrétti sem hver einstaklingur á rétt á. Seinkun á réttlæti veldur tilfinningalegri vanlíðan og rýrnun á trausti á stofnunum sem eiga að tryggja réttlæti og vernda borgarana. Ákall til aðgerða Tími afsakana er liðinn. Fyrir hönd míns skjólstæðings krefst ég þess að kærunefnd jafnréttismála úrskurði þegar í stað í málinu. Auk þess hvet ég ráðherra og eftirlitsstofnanir eins og umboðsmann Alþingis til að fara ítarlega yfir ferli nefndarinnar og tryggja að hún fylgi þeim tímamörkum sem lögin mæla fyrir um. Réttlæti sem er frestað er réttlæti sem er hafnað. Það er kominn tími til að valdhafar bregðist við af festu, virði skuldbindingar sínar og endurheimti trú á kerfin sem eru hönnuð til að halda uppi jafnrétti. Allt minna er svik við þær meginreglur sem við sem þjóðfélag segjumst standa fyrir. Réttlætið má ekki vera í gíslingu vegna óhagkvæmni í stjórnsýslu eða skorts á ábyrgð. Höfundur er lögmaður og eigandi Magistra lögfræðiþjónustu og ráðgjöf ehf. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jafnréttismál Mest lesið Til þeirra sem fagna Doktornum! Kristján Freyr Halldórsson Skoðun Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Skuldin við úthverfin Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir Skoðun Hringekja verðtryggingar og hárra vaxta Benedikt Gíslason Skoðun Einelti er dauðans alvara Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Áfram gakk – með kerfisgalla í bakpokanum Harpa Þorsteinsdóttir Skoðun Hefur þú heyrt þetta áður? Stefnir Húni Kristjánsson Skoðun Málgögn og gervigreind Steinþór Steingrímsson,Einar Freyr Sigurðsson,Helga Hilmisdóttir Skoðun Ávinningur af endurhæfingu – aukum lífsgæðin Ólafur H. Jóhannsson Skoðun Réttlæti hins sterka. Gildra dómarans Jörgen Ingimar Hansson Skoðun Skoðun Skoðun Ávinningur af endurhæfingu – aukum lífsgæðin Ólafur H. Jóhannsson skrifar Skoðun Hefur þú heyrt þetta áður? Stefnir Húni Kristjánsson skrifar Skoðun Hringekja verðtryggingar og hárra vaxta Benedikt Gíslason skrifar Skoðun Áfram gakk – með kerfisgalla í bakpokanum Harpa Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Doktornum! Kristján Freyr Halldórsson skrifar Skoðun Skuldin við úthverfin Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Málgögn og gervigreind Steinþór Steingrímsson,Einar Freyr Sigurðsson,Helga Hilmisdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Gildra dómarans Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Einelti er dauðans alvara Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Sótt að réttindum kvenna — núna Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson skrifar Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Fjórði hver vinnur í verslun og þjónustu Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego skrifar Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Sjá meira
Í lýðræðisþjóðfélagi er hornsteinn réttlætis m.a. málshraði. Þegar stofnanir sem hafa það hlutverk að gæta sanngirni og jafnræðis ná ekki að tryggja það er kjarni réttlætisins í hættu. Sem vinnuréttarlögmaður hef ég af eigin raun séð slæm áhrif slíkra mistaka og í dag get ég ekki annað en bent á annmarka kærunefndar jafnréttismála og ábyrgðarleysi þeirra sem hún heyrir undir. Málið sem um ræðir Dr. Aldís G. Sigurðardóttur umbjóðandi minn kærði mál til kærunefndar jafnréttismála í nóvember 2023 vegna skipunar karls í embætti ríkissáttasemjara. Lauk gagnaöflun í málinu í byrjun apríl 2024. Samkvæmt lögum ber nefndinni að skila úrlausn innan tveggja mánaða frá því að gagnaöflun lýkur. Samt, þegar við stígum inn í árið 2025, virðist engin ákvörðun vera væntanleg. Fyrirheit um að úrskurður muni liggja fyrir hafa verið gefin — og brotin — ítrekað. Í byrjun maí 2024 var okkur fyrst tilkynnt um tafir á málinu og svo komu svör um að stefnt væri að niðurstaða lægi fyrir í ágúst, síðan september, október, nóvember og loks desember. Nú erum við komin vel yfir frestinn og þögnin frá nefndinni er ærandi. Lagaskyldan Kærunefnd jafnréttismála er ekki hafin yfir lög. Lögbundinn tímarammi þegar úrskurður skal liggja fyrir eru tveir mánuðir. Þessi töf vekur alvarlegar áhyggjur af virkni kerfisins sem ætlað er að standa vörð um jafnrétti. Það grefur undan trausti almennings og neyðir einstaklinga, sem leggja á sig að reyna fá niðurstöðu í sínum málum hjá þar til bærum aðilum, að þola langvarandi óvissu og erfiðleika. Ábyrgð ráðherra Skortur á úrlausn er ekki aðeins stjórnunarlegur misbrestur; það endurspeglar lélegt eftirlit þeirra ráðherra sem hafa haft með þessi mál að gera, sem eru á stuttum tíma þrír og nú er kominn sá fjórði. Ráðherrar og þeir sem bera ábyrgð á að nefndin starfi eðlilega verða að svara fyrir þessar tafir. Ef kærunefnd jafnréttismála getur ekki staðið við lagalegar skyldur sínar, hvaða ráðstafanir hafa þá verið gerðar til að bregðast við þessu? Hvaða ráðstafanir eru gerðar til að koma í veg fyrir slíkar tafir í framtíðinni? Almenningur á skilið gagnsæi og það er á ábyrgð ráðherra jafnréttismála að veita það. Mannlegur kostnaður vegna tafa Á bak við hvert mál er einstaklingur sem hugsanlega hefur orðið fyrir broti á réttindum sínum. Mál skjólstæðings míns snýst ekki bara um lagalegar reglur; hún snýst um þá reisn, virðingu og jafnrétti sem hver einstaklingur á rétt á. Seinkun á réttlæti veldur tilfinningalegri vanlíðan og rýrnun á trausti á stofnunum sem eiga að tryggja réttlæti og vernda borgarana. Ákall til aðgerða Tími afsakana er liðinn. Fyrir hönd míns skjólstæðings krefst ég þess að kærunefnd jafnréttismála úrskurði þegar í stað í málinu. Auk þess hvet ég ráðherra og eftirlitsstofnanir eins og umboðsmann Alþingis til að fara ítarlega yfir ferli nefndarinnar og tryggja að hún fylgi þeim tímamörkum sem lögin mæla fyrir um. Réttlæti sem er frestað er réttlæti sem er hafnað. Það er kominn tími til að valdhafar bregðist við af festu, virði skuldbindingar sínar og endurheimti trú á kerfin sem eru hönnuð til að halda uppi jafnrétti. Allt minna er svik við þær meginreglur sem við sem þjóðfélag segjumst standa fyrir. Réttlætið má ekki vera í gíslingu vegna óhagkvæmni í stjórnsýslu eða skorts á ábyrgð. Höfundur er lögmaður og eigandi Magistra lögfræðiþjónustu og ráðgjöf ehf.
Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun
Skoðun Málgögn og gervigreind Steinþór Steingrímsson,Einar Freyr Sigurðsson,Helga Hilmisdóttir skrifar
Skoðun Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson skrifar
Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar
Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar
Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun