Geta íþróttir bjargað mannslífum? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar 29. janúar 2025 10:02 Þann 9. og 10. apríl fara fram hér á landi tveir landsliðsleikir Íslands og Ísraels í handbolta. Þegar þetta er skrifað er fátt sem bendir til þess að íslensku landsliðskonurnar íhugi að sniðganga leikinn til að mótmæla yfirstandandi þjóðarmorði Ísraels á Palestínufólki. Fyrir því get ég helst ímyndað mér tvær grundvallarástæður: 1) Stelpurnar okkar tilheyra hópi fólks sem hlæja með ísraelskum hermönnum í myndböndum þar sem þeir herma til dæmis eftir gráti palestínsk drengs sem hefur misst móður sína í sprengjuárás.Ég hef séð hluti undanfarið ár sem ég bjóst ekki við að upplifa á minni lífsleið svo ég get ekki útilokað þetta. En mér finnst það samt í hæsta máta ólíklegt. 2) Hin ástæðan sem mér dettur í hug er ótti.Það er ástæða sem ég skil fullkomlega. Það er aldrei auðvelt að vera fyrstur til að grípa inn í ofbeldi. Af hverju, geta landsliðskonurnar okkar fyllilega spurt sig, þurfum við að taka skref sem ekkert alþjóðlegt íþróttasamband, ekkert ríki, enginn stjórnmálaleiðtogi, hefur þorað að taka? Sem karlalandsliðið í fótbolta þorði ekki að taka í fyrra? Þegar slík ákvörðun myndi gera okkur að skotspóni stærstu og öflugustu áróðursmaskínu í heimi? Því við skulum ekkert fara í grafgötur með það að afleiðingin af því að sniðganga leikinn yrði stormur af kalíberi sem Íslendingar þekkja ekki. En á móti skulum við leiða hugann að því hvað andóf við Ísraelsríki hefur í för með sér fyrir Palestínufólk. Það getur verið svipt lífinu, horft upp á börnin sín svipt lífinu, heimili sitt lagt í rúst, verið handtekið án dóms og laga og haldið árum saman, auk pyntinga, illrar meðferðar og kynferðisofbeldis.Fyrir Ísraela sem synda á móti straumnum í heimalandi sínu geta afleiðingarnar verið lögregluofbeldi, fangelsun, sektir, atvinnumissir og félagsleg útskúfun. Afleiðingarnar fyrir íslenskar handboltakonur yrðu vissulega stormur en hann myndi ganga yfir. Hvað er hún að tjá sig, spyrjið þið kannski, hún sem þarf ekki að taka þessum afleiðingum? Og það er auðvitað rétt. En ég myndi standa við bakið á ykkur allan tímann. Ég og yfirgnæfandi meirihluti Íslendinga. Við erum fólkið ykkar og við yfirgefum ykkur ekki þegar þið takið erfiðar ákvarðanir. Er þetta sanngjarnt fyrir okkur, sem höfum lagt hart að okkur og náð árangri á heimsmælikvarða, spyrjið þið. Strákarnir fengu að spila sína handboltaleiki í friði þó Ísrael sé alveg jafn mikill aðili að karlamótinu. Þeir bara drógu Ísrael ekki sem andstæðing. Af hverju þarf tilviljun að ráða öllu fyrir okkur?Og það er líka hárrétt. Þetta er ákvörðun sem skipuleggjendur mótsins hefðu átt að taka en ekki þið.En þið fenguð þennan bolta. Og þetta yrði ekki í fyrsta sinn sem samtakamáttur íslenskra kvenna myndi áorka því sem enginn hélt að væri hægt. Eftir 25 ár munu afar fáir muna í hvaða sæti þið lentuð í þessari keppni. Ekki frekar en fólk mun muna hvað Íslendingar almennt, frá ráðherrum til rafvirkja, var að gera árið 2025. En þetta myndi ekki gleymast. Hvað getum við gert? Það fer auðvitað enginn beint úr kyrrstöðu í 100 kílómetra á klukkustund. Hér eru því nokkur smærri skref sem íslenskar landsliðskonur geta tekið, en líka við hin: 1) Að tala saman um Palestínu. Við hinar leikmennina, við handboltasambandið, við hin landsliðin sem taka þátt í keppninni. Við getum gert mjög lítið ein en við erum ekki ein.2) Kynna sér rannsókn Washington Post á morðinu á Hind Rajab (birt 16. apríl 2024), rannsókn CNN á Hveitifjöldamorðinu (birt 9. apríl 2024) og rannsókn BBC á sprengjuarásum Ísraelshers á svæðið sem hann þvingaði óbreytta borgara á (birt 15. janúar 2025). Það ætti enginn að leggja nafn sitt við opinber samskipti við Ísrael án þess að hafa kynnt sér þetta, að lágmarki.3) Til viðbótar er hægt að kynna sér ýmsar skýrslur frá leiðandi stofnunum í mannréttindum og eftirliti með stríðsglæpum en ég vil nefna tvennt: a) Skýrslu ísraelsku mannúðarsamtakanna B´Tselem á meðferð pólitískra fanga í ísraelskum fangelsum, birt í ágúst 2024. Skýrslan heitir Welcome to Hell og er aðgengileg á vefsíðu þeirra. b) Vitnisburði breska læknisins Nizam Mamode um starf hans á Gaza sem hann veitti fyrir breska þinginu í nóvember 2024.Þetta tvennt ætti hins vegar ekki að skoða nema hafa stað og stund til að gráta.4) Skrifa undir áskorun Íslandsdeildar Amnesty til íslenskra stjórnvalda um að beita sér gegn þjóðarmorðinu með öllum mögulegum ráðum á amnesty.is5) Sýna stuðning með því að fylgja Flóttamannahjálp Palestínu, UNRWA, og Francescu Albanese, fulltrúa Sameinuðu þjóðanna í málefnum Palestínu, á samfélagsmiðlum6) Kynna sér hugmyndafræði sniðgönguhreyfingarinnar á snidganga.is og bdsmovement.net7) Ganga í Félagið Ísland-Palestína8) Þrýsta á okkar fagsamfélag að beita sér gegn þjóðarmorði og aðskilnaðarstefnu í sínu alþjóðlega starfi. Hvort sem það er HSÍ eða annað félag, þá eiga félögin okkar að standa með okkur í baráttu um grundvallar siðferði. En umfram allt, jafnvel þó Ísland beygi sig og mæti Ísraelsríki í þessari keppni, að leita allra mögulegra leiða til að Ísrael verði stöðugt minnt á að það stendur í miðju þjóðarmorði. Að það er ríki sem byggir á aðskilnaðarstefnu. Að þessi keppni verði ekki frí þar sem ríkið fær að láta eins og gjörðir þess séu eðlilegar. Af því að framtíð þar sem við samþykkjum myndirnar sem við sjáum frá Gaza, Vesturbakkanum og A-Jerúsalem er framtíð sem er hættuleg fyrir okkur öll. Ef við gerum þetta saman, þá kannski, vonandi, geta íþróttir bjargað mannslífum á heimsmeistaramótinu í handbolta. Höfundur er sagnfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landslið kvenna í handbolta HSÍ Átök í Ísrael og Palestínu Mest lesið Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson Skoðun Hinn óseðjandi Eiríkur Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson skrifar Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir skrifar Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders skrifar Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Það að þrá börn eða ekki Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tímanna tákn? Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson skrifar Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson skrifar Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og traust á raforkumarkaði Einar S Einarsson skrifar Skoðun Ef þetta er rétt – hvað er þá rangt? Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta MG? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sjúkraþyrlu sem allra fyrst, kerfi sem veitir lífsbjörg Gunnar Svanur Einarsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson skrifar Skoðun Bylting, bóla, bölvun - bull? Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Eru smáþjóðir stikkfríar? Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Ákall Valdimar Júlíusson skrifar Skoðun Á að leyfa eða halda áfram að banna? Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Íslenski fáninn fyrir samstöðu ekki mismunun Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Jafnlaunabarnið og baðvatnið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Þér er boðið með, kæri félagi Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Púslið sem passar ekki Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Nei, það verður ekki að vera Ísrael, það er Ísrael Einar Ólafsson skrifar Skoðun Kemur þín háskólagráða úr kornflakes pakka? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Hinn óseðjandi Eiríkur Ólafsson skrifar Skoðun Þéttari byggð: Hver nýtur ábatans — og hver borgar brúsann? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar Skoðun Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hugleiðingar og skoðanaskipti um rasisma og útlendingahatur Ole Anton Bieltvedt skrifar Sjá meira
Þann 9. og 10. apríl fara fram hér á landi tveir landsliðsleikir Íslands og Ísraels í handbolta. Þegar þetta er skrifað er fátt sem bendir til þess að íslensku landsliðskonurnar íhugi að sniðganga leikinn til að mótmæla yfirstandandi þjóðarmorði Ísraels á Palestínufólki. Fyrir því get ég helst ímyndað mér tvær grundvallarástæður: 1) Stelpurnar okkar tilheyra hópi fólks sem hlæja með ísraelskum hermönnum í myndböndum þar sem þeir herma til dæmis eftir gráti palestínsk drengs sem hefur misst móður sína í sprengjuárás.Ég hef séð hluti undanfarið ár sem ég bjóst ekki við að upplifa á minni lífsleið svo ég get ekki útilokað þetta. En mér finnst það samt í hæsta máta ólíklegt. 2) Hin ástæðan sem mér dettur í hug er ótti.Það er ástæða sem ég skil fullkomlega. Það er aldrei auðvelt að vera fyrstur til að grípa inn í ofbeldi. Af hverju, geta landsliðskonurnar okkar fyllilega spurt sig, þurfum við að taka skref sem ekkert alþjóðlegt íþróttasamband, ekkert ríki, enginn stjórnmálaleiðtogi, hefur þorað að taka? Sem karlalandsliðið í fótbolta þorði ekki að taka í fyrra? Þegar slík ákvörðun myndi gera okkur að skotspóni stærstu og öflugustu áróðursmaskínu í heimi? Því við skulum ekkert fara í grafgötur með það að afleiðingin af því að sniðganga leikinn yrði stormur af kalíberi sem Íslendingar þekkja ekki. En á móti skulum við leiða hugann að því hvað andóf við Ísraelsríki hefur í för með sér fyrir Palestínufólk. Það getur verið svipt lífinu, horft upp á börnin sín svipt lífinu, heimili sitt lagt í rúst, verið handtekið án dóms og laga og haldið árum saman, auk pyntinga, illrar meðferðar og kynferðisofbeldis.Fyrir Ísraela sem synda á móti straumnum í heimalandi sínu geta afleiðingarnar verið lögregluofbeldi, fangelsun, sektir, atvinnumissir og félagsleg útskúfun. Afleiðingarnar fyrir íslenskar handboltakonur yrðu vissulega stormur en hann myndi ganga yfir. Hvað er hún að tjá sig, spyrjið þið kannski, hún sem þarf ekki að taka þessum afleiðingum? Og það er auðvitað rétt. En ég myndi standa við bakið á ykkur allan tímann. Ég og yfirgnæfandi meirihluti Íslendinga. Við erum fólkið ykkar og við yfirgefum ykkur ekki þegar þið takið erfiðar ákvarðanir. Er þetta sanngjarnt fyrir okkur, sem höfum lagt hart að okkur og náð árangri á heimsmælikvarða, spyrjið þið. Strákarnir fengu að spila sína handboltaleiki í friði þó Ísrael sé alveg jafn mikill aðili að karlamótinu. Þeir bara drógu Ísrael ekki sem andstæðing. Af hverju þarf tilviljun að ráða öllu fyrir okkur?Og það er líka hárrétt. Þetta er ákvörðun sem skipuleggjendur mótsins hefðu átt að taka en ekki þið.En þið fenguð þennan bolta. Og þetta yrði ekki í fyrsta sinn sem samtakamáttur íslenskra kvenna myndi áorka því sem enginn hélt að væri hægt. Eftir 25 ár munu afar fáir muna í hvaða sæti þið lentuð í þessari keppni. Ekki frekar en fólk mun muna hvað Íslendingar almennt, frá ráðherrum til rafvirkja, var að gera árið 2025. En þetta myndi ekki gleymast. Hvað getum við gert? Það fer auðvitað enginn beint úr kyrrstöðu í 100 kílómetra á klukkustund. Hér eru því nokkur smærri skref sem íslenskar landsliðskonur geta tekið, en líka við hin: 1) Að tala saman um Palestínu. Við hinar leikmennina, við handboltasambandið, við hin landsliðin sem taka þátt í keppninni. Við getum gert mjög lítið ein en við erum ekki ein.2) Kynna sér rannsókn Washington Post á morðinu á Hind Rajab (birt 16. apríl 2024), rannsókn CNN á Hveitifjöldamorðinu (birt 9. apríl 2024) og rannsókn BBC á sprengjuarásum Ísraelshers á svæðið sem hann þvingaði óbreytta borgara á (birt 15. janúar 2025). Það ætti enginn að leggja nafn sitt við opinber samskipti við Ísrael án þess að hafa kynnt sér þetta, að lágmarki.3) Til viðbótar er hægt að kynna sér ýmsar skýrslur frá leiðandi stofnunum í mannréttindum og eftirliti með stríðsglæpum en ég vil nefna tvennt: a) Skýrslu ísraelsku mannúðarsamtakanna B´Tselem á meðferð pólitískra fanga í ísraelskum fangelsum, birt í ágúst 2024. Skýrslan heitir Welcome to Hell og er aðgengileg á vefsíðu þeirra. b) Vitnisburði breska læknisins Nizam Mamode um starf hans á Gaza sem hann veitti fyrir breska þinginu í nóvember 2024.Þetta tvennt ætti hins vegar ekki að skoða nema hafa stað og stund til að gráta.4) Skrifa undir áskorun Íslandsdeildar Amnesty til íslenskra stjórnvalda um að beita sér gegn þjóðarmorðinu með öllum mögulegum ráðum á amnesty.is5) Sýna stuðning með því að fylgja Flóttamannahjálp Palestínu, UNRWA, og Francescu Albanese, fulltrúa Sameinuðu þjóðanna í málefnum Palestínu, á samfélagsmiðlum6) Kynna sér hugmyndafræði sniðgönguhreyfingarinnar á snidganga.is og bdsmovement.net7) Ganga í Félagið Ísland-Palestína8) Þrýsta á okkar fagsamfélag að beita sér gegn þjóðarmorði og aðskilnaðarstefnu í sínu alþjóðlega starfi. Hvort sem það er HSÍ eða annað félag, þá eiga félögin okkar að standa með okkur í baráttu um grundvallar siðferði. En umfram allt, jafnvel þó Ísland beygi sig og mæti Ísraelsríki í þessari keppni, að leita allra mögulegra leiða til að Ísrael verði stöðugt minnt á að það stendur í miðju þjóðarmorði. Að það er ríki sem byggir á aðskilnaðarstefnu. Að þessi keppni verði ekki frí þar sem ríkið fær að láta eins og gjörðir þess séu eðlilegar. Af því að framtíð þar sem við samþykkjum myndirnar sem við sjáum frá Gaza, Vesturbakkanum og A-Jerúsalem er framtíð sem er hættuleg fyrir okkur öll. Ef við gerum þetta saman, þá kannski, vonandi, geta íþróttir bjargað mannslífum á heimsmeistaramótinu í handbolta. Höfundur er sagnfræðingur.
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun
Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun