„Munum fagna þegar riðu hefur verið útrýmt á Íslandi“ Smári Jökull Jónsson skrifar 7. október 2025 12:15 Hrönn Jörundsdóttir er forstjóri Matvælastofnunar. Vísir/Vilhelm/Einar Forstjóri Matvælastofnunar segir það mikilvægt verkefni fyrir íslenska sauðfjárbændur að rækta fé með verndandi arfgerð gagnvart riðu. Riða greindist á bæ í Skagafirði í gær en ekki þarf að skera niður allt fé á bænum. Riðuveiki í sauðfé var staðfest á bænum Kirkjuhóli rétt utan við Varmahlíð í Skagafirði í gær. Grunur vaknaði um smit í síðustu viku vegna einkenna hjá þriggja vetra á en í tilkynningu Matvælastofnunar segir að kindin hafi verið aflífuð, sýni tekin og flutningsbann sett á. Hrönn Jörundsdóttir forstjóri MAST segir stofnunina vera í samskiptum við ábúendur um næstu skref. „Það er unnin niðurskurðaráætlum með ábúendum og þeir geta í raun stýrt því töluvert sjálfir hversu mikið þeir vilja halda eftir. Sömuleiðis hefur verið unnin sótthreinsiáætlun fyrir býlið, hversu mikið þarf að hreinsa og fara í jarðvegsskipti,“ sagði Hrönn í samtali við fréttastofu Sýnar. Niðurskurður í samstarfi við ábúendur „Við erum enn að vinna faraldsfræðilegarannsókn varðandi hversu mikið fé hefur farið á aðra bæi. Þegar niðurskurðaráætlun er tilbúin þá verður þá er framkvæmdur niðurskurður á því sem verður fellt og það er gert í samstarfi við ábúendur og þegar því er lokið þá hefst hreinsun. Bærinn er settur í einangrun og það fé sem eftir er á bænum þarf að vera afgirt inni á bænum í ákveðinn tíma,“ bætti Hrönn við. Í tilkynningu MAST frá því í gær segir að send hafi verið tilmæli til ráðherra um að fyrirskipa niðurskurð en hluti fjársins á bænum er með verndandi arfgerð gegn riðu. Hrönn segir ræktun á sauðfé með verndandi argerð hafi breytt miklu fyrir bændur. „Þá er möguleiki að hlífa því fé og það fé verður ekki skorið niður. Þarna sést árangur meðal annars þessara bænda að taka inn þessa ræktun inn í sinn hóp og það er að gagnast þeim að ákveðnu leyti núna. Þetta er gríðarlega mikilvægt verkefni fyrir íslenska sauðfjárbændur að leggja áherslu á ræktun á sauðfé sem hefur verndandi arfgerð gagnvart riðu.“ Áfall fyrir ábúendur, sveitarfélagið og alla sveitina í kring Hún segir að þegar upp komi riða sé það áfall og erfitt verkefni fyrir alla sem að því koma. „Það er alltaf gríðarlegt áfall þegar upp kemur riða og sérstaklega hjá ábúendum, öllu sveitarfélaginu og allri sveitinni þarna í kring. Þetta er sjúkdómur sem snertir ekki bara einn bæ heldur allt samfélagið þannig að þetta er gríðarlegt áfall fyrir alla. Þetta er sömuleiðis erfitt fyrir starfsmenn Matvælastofnunar sem standa í þessum niðurskurði. Þetta er verkefni sem við munum fagna þegar riðu hefur verið útrýmt á Íslandi.“ Frumvarp á dagskrá í dag Hanna Katrín Friðriksson matvælaráðherra segir það sárt að býli þurfi enn og aftur að skera niður fé með töluverðu tjóni. „Ég veit að þetta er mjög mikið tilfinningalegt áfall fyrir bændur að lenda í þessu þannig að mig tekur þetta mjög sárt. Matvælastofnun er að skoða núnar þessar faraldsfræðilegu aðstæður og hvort smitið hafi farið víðar. Við vonum auðvitað að svo sé ekki og svo má líka segja að það jákvæða að á þessu býli sem um ræðir þá hafa þau verið dugleg að rækta upp stofn með verndandi geni þannig að það þarf ekki að skera niður,“ sagði Hanna Katrín í viðtali að loknum ríkisstjórnarfundi í dag. Hún segir að frumvarp tengt málinu verði til umræðu á Alþingi í dag. „Það jákvæða er að frumvarp mitt um riðu, það er að segja að það gerist hratt að verndandi genið breiðist út, það er á dagskrá í dag,“ sagði Hanna Katrín að lokum. Riða í Skagafirði Sauðfé Dýraheilbrigði Skagafjörður Mest lesið Gummi Emil tekinn í skýrslutöku lögreglu Innlent Sæði með krabbameinsvaldandi genagalla selt til Íslands Innlent Bein útsending: Eurovision-ákvörðun og mótmæli í Efstaleiti Innlent Krafðist sérlega þungrar refsingar yfir Margréti Höllu Innlent Vilja skoða samfélagsmiðla íslenskra ferðamanna Erlent Síðasti loðdýrabóndinn segir Íslendinga verða að vakna Innlent Vörubifreið ekið á undirstöður Breiðholtsbrúar Innlent Úlfar þögull sem gröfin Innlent Handtekinn á Akranesi grunaður um nauðgun Innlent Fyrirskipa notkun Times New Roman í stað Calibri Erlent Fleiri fréttir Reiknar með fljótri og góðri ákvörðun fyrir Ísland Óska eftir vitnum að banaslysinu á Vesturlandsvegi Kalla eftir sérstakri umræðu um málefni skólameistara og framhaldsskóla Bein útsending: Eurovision-ákvörðun og mótmæli í Efstaleiti Tölvuárás á kerfi Grundarheimilanna Úlfar þögull sem gröfin Vörubifreið ekið á undirstöður Breiðholtsbrúar Starfsmenn stefna Hval í samvinnu við fyrirtækið Viðgerð á Seyðisfjarðarlínunni muni taka tíma Hvalveiðimenn ætla í hart og örlög Íslands í Eurovision ráðast í dag Róbert vill leiða lista Viðreisnar í borginni Miðflokkurinn ekki undirritað siðareglur og mæting þingmanna sögð frjálsleg Handtekinn á Akranesi grunaður um nauðgun Slökkviliðsstjóri fer í fullt starf hjá almannavarnanefnd Fer ekki aftur fram fyrir Samfylkinguna Gummi Emil tekinn í skýrslutöku lögreglu Nærri 400 leitarbeiðnir vegna 95 týndra barna á árinu Bein útsending: Innflytjendur og samfélagið Aldrei planið að sækja um starfið sem aðrir hafi sótt um gagngert til að kæra Seyðisfjörður á varaafli eftir rafmagnsleysi í nótt Fjarðarheiði lokuð og óvissustig suðaustantil Sæði með krabbameinsvaldandi genagalla selt til Íslands Krafðist sérlega þungrar refsingar yfir Margréti Höllu Tvöföldun seldra nefúða á tíu árum: „Maður pantar töluverðar birgðir reglulega“ Kynna breytta Reykjavíkurleið eftir áramót Ræddu kílómetragjaldið í níu klukkustundir Síðasti loðdýrabóndinn segir Íslendinga verða að vakna Töluvert viðbragð vegna neyðarsendis sem fór af stað fyrir slysni Lagt til að hreindýrakvóti aukist hressilega Heiða þurfi ekki að hafa áhyggjur af óvinsældunum Sjá meira
Riðuveiki í sauðfé var staðfest á bænum Kirkjuhóli rétt utan við Varmahlíð í Skagafirði í gær. Grunur vaknaði um smit í síðustu viku vegna einkenna hjá þriggja vetra á en í tilkynningu Matvælastofnunar segir að kindin hafi verið aflífuð, sýni tekin og flutningsbann sett á. Hrönn Jörundsdóttir forstjóri MAST segir stofnunina vera í samskiptum við ábúendur um næstu skref. „Það er unnin niðurskurðaráætlum með ábúendum og þeir geta í raun stýrt því töluvert sjálfir hversu mikið þeir vilja halda eftir. Sömuleiðis hefur verið unnin sótthreinsiáætlun fyrir býlið, hversu mikið þarf að hreinsa og fara í jarðvegsskipti,“ sagði Hrönn í samtali við fréttastofu Sýnar. Niðurskurður í samstarfi við ábúendur „Við erum enn að vinna faraldsfræðilegarannsókn varðandi hversu mikið fé hefur farið á aðra bæi. Þegar niðurskurðaráætlun er tilbúin þá verður þá er framkvæmdur niðurskurður á því sem verður fellt og það er gert í samstarfi við ábúendur og þegar því er lokið þá hefst hreinsun. Bærinn er settur í einangrun og það fé sem eftir er á bænum þarf að vera afgirt inni á bænum í ákveðinn tíma,“ bætti Hrönn við. Í tilkynningu MAST frá því í gær segir að send hafi verið tilmæli til ráðherra um að fyrirskipa niðurskurð en hluti fjársins á bænum er með verndandi arfgerð gegn riðu. Hrönn segir ræktun á sauðfé með verndandi argerð hafi breytt miklu fyrir bændur. „Þá er möguleiki að hlífa því fé og það fé verður ekki skorið niður. Þarna sést árangur meðal annars þessara bænda að taka inn þessa ræktun inn í sinn hóp og það er að gagnast þeim að ákveðnu leyti núna. Þetta er gríðarlega mikilvægt verkefni fyrir íslenska sauðfjárbændur að leggja áherslu á ræktun á sauðfé sem hefur verndandi arfgerð gagnvart riðu.“ Áfall fyrir ábúendur, sveitarfélagið og alla sveitina í kring Hún segir að þegar upp komi riða sé það áfall og erfitt verkefni fyrir alla sem að því koma. „Það er alltaf gríðarlegt áfall þegar upp kemur riða og sérstaklega hjá ábúendum, öllu sveitarfélaginu og allri sveitinni þarna í kring. Þetta er sjúkdómur sem snertir ekki bara einn bæ heldur allt samfélagið þannig að þetta er gríðarlegt áfall fyrir alla. Þetta er sömuleiðis erfitt fyrir starfsmenn Matvælastofnunar sem standa í þessum niðurskurði. Þetta er verkefni sem við munum fagna þegar riðu hefur verið útrýmt á Íslandi.“ Frumvarp á dagskrá í dag Hanna Katrín Friðriksson matvælaráðherra segir það sárt að býli þurfi enn og aftur að skera niður fé með töluverðu tjóni. „Ég veit að þetta er mjög mikið tilfinningalegt áfall fyrir bændur að lenda í þessu þannig að mig tekur þetta mjög sárt. Matvælastofnun er að skoða núnar þessar faraldsfræðilegu aðstæður og hvort smitið hafi farið víðar. Við vonum auðvitað að svo sé ekki og svo má líka segja að það jákvæða að á þessu býli sem um ræðir þá hafa þau verið dugleg að rækta upp stofn með verndandi geni þannig að það þarf ekki að skera niður,“ sagði Hanna Katrín í viðtali að loknum ríkisstjórnarfundi í dag. Hún segir að frumvarp tengt málinu verði til umræðu á Alþingi í dag. „Það jákvæða er að frumvarp mitt um riðu, það er að segja að það gerist hratt að verndandi genið breiðist út, það er á dagskrá í dag,“ sagði Hanna Katrín að lokum.
Riða í Skagafirði Sauðfé Dýraheilbrigði Skagafjörður Mest lesið Gummi Emil tekinn í skýrslutöku lögreglu Innlent Sæði með krabbameinsvaldandi genagalla selt til Íslands Innlent Bein útsending: Eurovision-ákvörðun og mótmæli í Efstaleiti Innlent Krafðist sérlega þungrar refsingar yfir Margréti Höllu Innlent Vilja skoða samfélagsmiðla íslenskra ferðamanna Erlent Síðasti loðdýrabóndinn segir Íslendinga verða að vakna Innlent Vörubifreið ekið á undirstöður Breiðholtsbrúar Innlent Úlfar þögull sem gröfin Innlent Handtekinn á Akranesi grunaður um nauðgun Innlent Fyrirskipa notkun Times New Roman í stað Calibri Erlent Fleiri fréttir Reiknar með fljótri og góðri ákvörðun fyrir Ísland Óska eftir vitnum að banaslysinu á Vesturlandsvegi Kalla eftir sérstakri umræðu um málefni skólameistara og framhaldsskóla Bein útsending: Eurovision-ákvörðun og mótmæli í Efstaleiti Tölvuárás á kerfi Grundarheimilanna Úlfar þögull sem gröfin Vörubifreið ekið á undirstöður Breiðholtsbrúar Starfsmenn stefna Hval í samvinnu við fyrirtækið Viðgerð á Seyðisfjarðarlínunni muni taka tíma Hvalveiðimenn ætla í hart og örlög Íslands í Eurovision ráðast í dag Róbert vill leiða lista Viðreisnar í borginni Miðflokkurinn ekki undirritað siðareglur og mæting þingmanna sögð frjálsleg Handtekinn á Akranesi grunaður um nauðgun Slökkviliðsstjóri fer í fullt starf hjá almannavarnanefnd Fer ekki aftur fram fyrir Samfylkinguna Gummi Emil tekinn í skýrslutöku lögreglu Nærri 400 leitarbeiðnir vegna 95 týndra barna á árinu Bein útsending: Innflytjendur og samfélagið Aldrei planið að sækja um starfið sem aðrir hafi sótt um gagngert til að kæra Seyðisfjörður á varaafli eftir rafmagnsleysi í nótt Fjarðarheiði lokuð og óvissustig suðaustantil Sæði með krabbameinsvaldandi genagalla selt til Íslands Krafðist sérlega þungrar refsingar yfir Margréti Höllu Tvöföldun seldra nefúða á tíu árum: „Maður pantar töluverðar birgðir reglulega“ Kynna breytta Reykjavíkurleið eftir áramót Ræddu kílómetragjaldið í níu klukkustundir Síðasti loðdýrabóndinn segir Íslendinga verða að vakna Töluvert viðbragð vegna neyðarsendis sem fór af stað fyrir slysni Lagt til að hreindýrakvóti aukist hressilega Heiða þurfi ekki að hafa áhyggjur af óvinsældunum Sjá meira