Vilja frelsa Dillonshús úr „Árbæjar-Gúlaginu“ Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 5. mars 2021 09:03 Árni Snævarr blaðamaður, Sif Sigmardóttir rithöfundur, Guðjón Friðriksson sagnfræðingur, Gísli Marteinn Baldursson fjölmiðlamaður og Kristinn Hrafnsson ritstjóri Wikileaks rita pistil um málið. Árni Snævarr, blaðamaður, Gísli Marteinn Baldursson, fjölmiðlamaður, Guðjón Friðriksson, sagnfræðingur, Kristinn Hrafnsson, ritstjóri Wikileaks, og Sif Sigmarsdóttir, rithöfundur og pistlahöfundur, segja Árbæjarsafn tímaskekkju nú þegar þétting byggðar sé „alfa og ómega“ í bæjarpólitíkinni í Reykjavík. Þau vilja að Dillonshús verði flutt af safninu og á sinn upprunalega stað í miðbæ Reykjavíkur og segja að flutningur hússins yrði vonandi „táknrænt upphaf þess að bundinn yrði endir á útlegð flestra húsa í Árbæjar-Gúlaginu og þau flutt á sinn upphaflega stað eða að minnsta kosti í túnið heima.“ Svo komast fimmmenningarnir að orði í aðsendri grein í Fréttablaðinu í dag undir yfirskriftinni „Musteri ástarinnar þarf að komast aftur heim“. Í greininni er saga hússins rakin en það stóð upphaflega á horni Túngötu og Suðurgötu þar sem nú eru bílastæði. Húsið hafi verið reist af ást en svo verið fórnað á „altari blikkbeljunnar“. Breski aðalsmaðurinn Arthur Edmund Denis Dillon lét byggja húsið um miðja 19. öld fyrir ástkonu sína, Sire Ottesen, og dóttur þeirra, Henriettu Dillon. Í greininni er saga Sire einnig rakin og segir meðal annars um hana: „Sire lifði lífi sínu frjáls og óþvinguð af illu umtali og stífum gildum samfélagsins, tók sér ástmenn eftir þörfum og eignaðist tvö börn í lausaleik en hvorugt þeirra komst til manns. Fágætt hefur verið í Reykjavík í upphaf i 19. aldar að kona léti sér fátt um finnast þrátt fyrir slúður, skömmun og hveljusog siðapostula. „Hún var frjálsleg eins og drottning, samboðin hverjum konungbornum tignarmanni,“ skrifaði Tómas skáld Guðmundsson um Sire.“ Sire og Arthur fengu ekki að eigast en Sire og Henrietta komu sér fyrir í Dillonshúsi þar sem Sire var meðal annars með veitinga- og gistirekstur. Hún lést árið 1878. Frá Árbæjarsafni þar sem Dillonshús hefur verið í sextíu ár.Vísir/Friðrik Þór „Útlegðardómur réttlættur“ með því að húsið var vettvangur „síðari tíma fólskuverks“ Árið 1960 var tekin ákvörðun um að flytja Dillonshús í Árbæjarsafn. Átta árum fyrr hafði mikill harmleikur orðið í húsinu þegar andlega veikur lyfsali myrti eiginkonu sína og þrjú börn með eitri áður en hann svipti sig lífi. Segja fimmmenningarnir í grein sinni að „útlegðardómur“ hússins á Árbæjarsafni hafi verið „réttlættur með því að húsið væri vettvangur síðari tíma fólskuverks sem geðsjúkur maður beitti ástvini sína.“ Fimmmenningarnir segja Dillonshús hafi verið í fyrirtaksvarðveislu á safninu þar sem því hafi verið sýndur sómi. Nú sé hins vegar rétt að þeirri geymslu ljúki og húsið fái að komast á sinn upphaflega stað sem allra fyrst: „Bílastæðin tólf eru í kallfæri og í samkeppni við rúmgóðan og vistlegan bílastæðakjallara Ráðhússins. Dillonshús hefur verið sönn höfuðprýði Árbæjarsafns, en afar ósennilegt er að Sire hafi nokkurn tíma komið þangað. Safnið er tímaskekkja nú þegar þétting byggðar er alfa og ómega bæjarstjórnarpólitíkur Reykjavíkur og yrði flutningur þess tákn um nýja tíma. Vonandi yrði flutningurinn aðeins táknrænt upphaf þess að bundinn yrði endir á útlegð sem flestra húsa í Árbæjar-Gúlaginu og þau flutt á sinn upphaflega stað eða að minnsta kosti í túnið heima. Seinni tíma harmsaga Dillons-húss er ekki rök á móti því að þetta musteri ástarinnar snúi aftur heim. Þvert á móti. Ástæðulaust er að sópa undir teppið þeim hluta sögunnar sem okkur líkar ekki við í dag. Ekki síður ber að heiðra minningu fórnarlamba voðaverka apótekarans sem gat ekki unað konu sinni og börnum lífs þegar hann sjálfur sá ekki framtíð fyrir sjálfan sig fastur í viðjum geðveikinnar. Dillons-hús var reist rétt þar sem Ingólfur og Hallveig byggðu eitt af fyrstu húsum sínum og er þess minnst á glæsilegu safni. Á þessum litla reit eru rætur Reykjavíkur og örskammt þaðan er Víkurgarður. Þar á húsið heima til minningar um merka sögu ásta og örlaga og hina frjálshuga Sire Bergmann Ottesen,“ segir í lok greinarinnar sem lesa má í heild sinni í Fréttablaðinu í dag. Skipulag Reykjavík Húsavernd Mest lesið Bannaði Trump að nota lög frá átjándu öld Erlent Börn Hackmans ekki í erfðaskránni en erfa hann samt Erlent Ætlaði að kaupa rafhlaupahjól en var rændur Innlent „Stjórn Leikfélagsins hefur fullkomlega brugðist“ Innlent Gera umfangsmiklar árásir á Húta: „Tími ykkar er liðinn“ Erlent Kveikti í konu í lest Erlent „Þessi á drapst á einni nóttu“ Erlent Vefmyndavél Vísis á Reykjanesskaganum Innlent Muni eyða síðustu stundunum með sínum nánustu við slæmar aðstæður Innlent Rúmlega fimmtíu látnir eftir bruna á skemmtistað Erlent Fleiri fréttir Barnavernd veigri sér ekki við að taka á málum barna af erlendum uppruna Tveir handteknir vegna líkamsárása Hræðileg staða, tap vegna leikaraverkfalls og dansandi stóðhestur Vefmyndavél Vísis á Reykjanesskaganum Veruleg fækkun skemmtiskipa á Vestfjörðum í sumar Ríkið taki að sér mál barna með fjölþættan vanda „Stjórn Leikfélagsins hefur fullkomlega brugðist“ Gripið verði inn í strax í leikskóla Ætlaði að kaupa rafhlaupahjól en var rændur Sjötti úrskurðaður í gæsluvarðhald Hjólakaup sem enduðu í vopnuðu ráni og börn í vanda Hvað má læra af Covid, börn í vanda og ríkisbuddan í Sprengisandi Hótað með hníf og rændur í miðbænum Muni eyða síðustu stundunum með sínum nánustu við slæmar aðstæður Áreitið hafði mikil áhrif 16 klukkutíma ferð 12 vörubíla með sex timburhús á Húsavík Ekki útilokað að það gjósi á næstu klukkustundum Yfirvofandi eldgos og íslandsmeistarmót í Ólsen ólsen Hundrað manns ræddu umhverfismálin Rannsókninni miðar vel áfram Svört skýrsla komi ekki á óvart Rabarbarafélag stofnað á Blönduósi í dag Neyðarvistun í fangaklefa gróft brot á réttindum barna Sjá ekki fyrir sér framtíð í heimalandi sínu Höfðu ríflega fimm milljónir upp úr búðarhnupli Árás í aðdraganda Bankastrætismálsins: „Hringdi í mömmu og sagði að ég væri að deyja“ Verulega dregið úr jarðskjálftahrinunni Mikið slegist í miðbænum „Hann var mjög heppinn, hann hefði getað dáið“ Búðarhnupl aukist um sjötíu prósent Sjá meira
Þau vilja að Dillonshús verði flutt af safninu og á sinn upprunalega stað í miðbæ Reykjavíkur og segja að flutningur hússins yrði vonandi „táknrænt upphaf þess að bundinn yrði endir á útlegð flestra húsa í Árbæjar-Gúlaginu og þau flutt á sinn upphaflega stað eða að minnsta kosti í túnið heima.“ Svo komast fimmmenningarnir að orði í aðsendri grein í Fréttablaðinu í dag undir yfirskriftinni „Musteri ástarinnar þarf að komast aftur heim“. Í greininni er saga hússins rakin en það stóð upphaflega á horni Túngötu og Suðurgötu þar sem nú eru bílastæði. Húsið hafi verið reist af ást en svo verið fórnað á „altari blikkbeljunnar“. Breski aðalsmaðurinn Arthur Edmund Denis Dillon lét byggja húsið um miðja 19. öld fyrir ástkonu sína, Sire Ottesen, og dóttur þeirra, Henriettu Dillon. Í greininni er saga Sire einnig rakin og segir meðal annars um hana: „Sire lifði lífi sínu frjáls og óþvinguð af illu umtali og stífum gildum samfélagsins, tók sér ástmenn eftir þörfum og eignaðist tvö börn í lausaleik en hvorugt þeirra komst til manns. Fágætt hefur verið í Reykjavík í upphaf i 19. aldar að kona léti sér fátt um finnast þrátt fyrir slúður, skömmun og hveljusog siðapostula. „Hún var frjálsleg eins og drottning, samboðin hverjum konungbornum tignarmanni,“ skrifaði Tómas skáld Guðmundsson um Sire.“ Sire og Arthur fengu ekki að eigast en Sire og Henrietta komu sér fyrir í Dillonshúsi þar sem Sire var meðal annars með veitinga- og gistirekstur. Hún lést árið 1878. Frá Árbæjarsafni þar sem Dillonshús hefur verið í sextíu ár.Vísir/Friðrik Þór „Útlegðardómur réttlættur“ með því að húsið var vettvangur „síðari tíma fólskuverks“ Árið 1960 var tekin ákvörðun um að flytja Dillonshús í Árbæjarsafn. Átta árum fyrr hafði mikill harmleikur orðið í húsinu þegar andlega veikur lyfsali myrti eiginkonu sína og þrjú börn með eitri áður en hann svipti sig lífi. Segja fimmmenningarnir í grein sinni að „útlegðardómur“ hússins á Árbæjarsafni hafi verið „réttlættur með því að húsið væri vettvangur síðari tíma fólskuverks sem geðsjúkur maður beitti ástvini sína.“ Fimmmenningarnir segja Dillonshús hafi verið í fyrirtaksvarðveislu á safninu þar sem því hafi verið sýndur sómi. Nú sé hins vegar rétt að þeirri geymslu ljúki og húsið fái að komast á sinn upphaflega stað sem allra fyrst: „Bílastæðin tólf eru í kallfæri og í samkeppni við rúmgóðan og vistlegan bílastæðakjallara Ráðhússins. Dillonshús hefur verið sönn höfuðprýði Árbæjarsafns, en afar ósennilegt er að Sire hafi nokkurn tíma komið þangað. Safnið er tímaskekkja nú þegar þétting byggðar er alfa og ómega bæjarstjórnarpólitíkur Reykjavíkur og yrði flutningur þess tákn um nýja tíma. Vonandi yrði flutningurinn aðeins táknrænt upphaf þess að bundinn yrði endir á útlegð sem flestra húsa í Árbæjar-Gúlaginu og þau flutt á sinn upphaflega stað eða að minnsta kosti í túnið heima. Seinni tíma harmsaga Dillons-húss er ekki rök á móti því að þetta musteri ástarinnar snúi aftur heim. Þvert á móti. Ástæðulaust er að sópa undir teppið þeim hluta sögunnar sem okkur líkar ekki við í dag. Ekki síður ber að heiðra minningu fórnarlamba voðaverka apótekarans sem gat ekki unað konu sinni og börnum lífs þegar hann sjálfur sá ekki framtíð fyrir sjálfan sig fastur í viðjum geðveikinnar. Dillons-hús var reist rétt þar sem Ingólfur og Hallveig byggðu eitt af fyrstu húsum sínum og er þess minnst á glæsilegu safni. Á þessum litla reit eru rætur Reykjavíkur og örskammt þaðan er Víkurgarður. Þar á húsið heima til minningar um merka sögu ásta og örlaga og hina frjálshuga Sire Bergmann Ottesen,“ segir í lok greinarinnar sem lesa má í heild sinni í Fréttablaðinu í dag.
Skipulag Reykjavík Húsavernd Mest lesið Bannaði Trump að nota lög frá átjándu öld Erlent Börn Hackmans ekki í erfðaskránni en erfa hann samt Erlent Ætlaði að kaupa rafhlaupahjól en var rændur Innlent „Stjórn Leikfélagsins hefur fullkomlega brugðist“ Innlent Gera umfangsmiklar árásir á Húta: „Tími ykkar er liðinn“ Erlent Kveikti í konu í lest Erlent „Þessi á drapst á einni nóttu“ Erlent Vefmyndavél Vísis á Reykjanesskaganum Innlent Muni eyða síðustu stundunum með sínum nánustu við slæmar aðstæður Innlent Rúmlega fimmtíu látnir eftir bruna á skemmtistað Erlent Fleiri fréttir Barnavernd veigri sér ekki við að taka á málum barna af erlendum uppruna Tveir handteknir vegna líkamsárása Hræðileg staða, tap vegna leikaraverkfalls og dansandi stóðhestur Vefmyndavél Vísis á Reykjanesskaganum Veruleg fækkun skemmtiskipa á Vestfjörðum í sumar Ríkið taki að sér mál barna með fjölþættan vanda „Stjórn Leikfélagsins hefur fullkomlega brugðist“ Gripið verði inn í strax í leikskóla Ætlaði að kaupa rafhlaupahjól en var rændur Sjötti úrskurðaður í gæsluvarðhald Hjólakaup sem enduðu í vopnuðu ráni og börn í vanda Hvað má læra af Covid, börn í vanda og ríkisbuddan í Sprengisandi Hótað með hníf og rændur í miðbænum Muni eyða síðustu stundunum með sínum nánustu við slæmar aðstæður Áreitið hafði mikil áhrif 16 klukkutíma ferð 12 vörubíla með sex timburhús á Húsavík Ekki útilokað að það gjósi á næstu klukkustundum Yfirvofandi eldgos og íslandsmeistarmót í Ólsen ólsen Hundrað manns ræddu umhverfismálin Rannsókninni miðar vel áfram Svört skýrsla komi ekki á óvart Rabarbarafélag stofnað á Blönduósi í dag Neyðarvistun í fangaklefa gróft brot á réttindum barna Sjá ekki fyrir sér framtíð í heimalandi sínu Höfðu ríflega fimm milljónir upp úr búðarhnupli Árás í aðdraganda Bankastrætismálsins: „Hringdi í mömmu og sagði að ég væri að deyja“ Verulega dregið úr jarðskjálftahrinunni Mikið slegist í miðbænum „Hann var mjög heppinn, hann hefði getað dáið“ Búðarhnupl aukist um sjötíu prósent Sjá meira