Ráðherra friðunar, loftslags og járnbrauta Jónas Elíasson skrifar 22. september 2021 19:01 Umhverfisráðherra hefur búið til agerðaáætlun í loftslagsmálum sem rædd hefur verið áður. Ráðherrann skartar hverju glamuryrðinu á fætur öðru og lofar minnkandi losun upp í báðar ermar. Hann er með aðgerðaáætlun 2020 - 2024 sem á að kosta 46 milljarða en mun breyta hvorki einu eða neinu, nema ef vera skyldi til hins verra. Dæmi um það er Borgarlínan sem talin er ásamt aukinni reiðhóla- og gúmístígvélanotkun eiga að spara 16.000 tonn af CO2 losun fram til 2030. Sennilegri tala er 5000 tonna viðbót vegna fleiri strætisvagna sem Borgarlínan þarf. Hvað varðar raunverulega þróun í eldsneytismálum bifreiða má geta þess að fjölskyldubílar í dag eru léttari og sparneytnari en þeir voru fyrir um 20 árum og munar þar, um helmingi á hvern bíl. Bensíninnflutningur hefur lækkað vegna þess, en á það er ekki minnst, heldur látið í það skína að öll lækkun losunar sé vegna aðgerða ríkisstjórnarinnar, sem er blekking. Sjá einnig: Ekkert að gerast í loftslagsmálum Þá hamast ráðherrann við að friða allt land þar sem virkjanir má byggja en lofar samt nægri hreinorku. Hana má fá með því að reka stóriðjuna úr landi, ef það er gert fer það litla sem Ísland leggur fram til loftslagsmála heimsins með henni. Annar möguleiki er vindorka og smávirkjanir sem er um 5 sinnum dýrara en virkja hagkvæmt vatnsafl. Það má ekki virkja því það er náttúruspjöll. Þess skulu menn minnast þegar þeir horfa á Þingvallavatn (miðlun fyrir Sogið), Mývatn (miðlun fyrir Laxá), Elliðavatn (gömul miðlun, náttúruperla í dag) og svo má lengi telja. Þá geta menn skoðað Tungnáröræfi, Langadal og fleiri staði sem eru að gróa upp á fullri ferða vegna þess að vega- og virkjunarframkvæmdir eru búnar að stórminnka eyðingarmátt vatnsflóðanna. Það er vatnastjórnun Vegagerðarinnar og Landsvirkjunar sem er lang virkasta aflið í uppgræðslu landsins. En í stað þess að vinna með þessum stofnunum kýs umhverfisráðherra að sverta aðgerðir þeirra í augum almennings. Þá er önnur grein í téðu blaði, skrifuð að Runólfi Ágústssyni. Reynt er að lífga við gamla drauma hans um járnbrautarlest og hann er tilbúinn með hlutafélag til að taka þátt í þeim. Þetta er tíu ára gamall draumur sem Rvk lagði töluvert fé í, en þegar verkfræðilegir ráðgjafar voru loks kvaddir til reyndust lestarnar margfaldar í kostnaði á við aðrar lausnir. Þá ákvað Rvk að byggja Borgarlínu, hún mundi ekki kosta nema eina milljón á hvern íbúa í Rvk. En Runólfur talar um Borgarlínu + jarðgöng + fluglest sem á samkvæmt greinni að kosta 700.000 kr/mann. Þetta er vanáætlun dauðans, svo ekki sé meira sagt. Ef kostnaðurinn hefði verið talinn jafnast á við allar fjárveitingar til nýbygginga vega næstu 50 árin væri sú tala hugsanlega nær lagi. Einkaframkvæmd er sú lausn sem höfundur bendir á. Þetta var gert fyrir Vaðlaheiðargöngin, þá var stofnað hutafélag sem byggði göngin fyrir lán sem skrifuð voru hjá ríkissjóði, sem svo situr uppi með kostnaðinn. Sama á að gera við Borgarlínu. Er það ekki nóg ? En vonandi fer enginn að leggja fé í að hanna þetta. Er ekki nóg að sitja uppi með eitt járnbrautarfélag, tilbúið í allar framkvæmdir sem skrifa má hjá ríkissjóði ? Ísland með sín bröttu fjöll hentar ekki fyrir járnbrautir og það eru menn búnir að vita í meir en 100 ár. Meira að segja járnbrautin sem lá frá Öskjuhlíð og út á Granda 1918 mundi ekki verða byggð í dag. Elsta járnbrautarmálið, að leggja járnbraut fyrir suðurfjöllinn og upp í Flóa hefði þó komið landbúnaðarbyggðinni í markaðssamband við þéttbýlið, báðum til hagsbóta, 150 árum of seint að byrja á því núna enda búið. En svona járnbrautir voru byggðar erlendis og þeir teinar eru notaðir áfram fyrir farþegalestar. En að fara að leggja teina á Íslandi núna mundi jafnvel Laddi telja vera bilun. Þeim sem ganga með stöðuga járnbautardrauma sem löngu er búið að hafna, er ekki hægt að ráðleggja neitt betra en fá sér eitthvað við þessu. En kannski er líka hægt að leita til umhverfisráðherra. Sparnaður í losun þungaflutninga, 14.000 tonn CO2, mun ekki skila sér fyrir 2030 eins og aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar gerir ráð fyrir. En lestar ganga ágætlega fyrir rafmagni og umhverfisráðherra telur sig eiga nóg af því. Svo á hann ofan í skúffu 46 milljarða í loftslagsumbætur sem ekkert gagn gera hvort eða er. Honum finnst e.t.v. ð þær megi eins fara í lest. Verður umhverfisráðherra frelsisengill íslenskra járnbrautalesta ? Það væri í stíl við annað. Langt virðist í að Ísland geri eitthvað raunhæft í samgöngu- og loftslagsmálum. Óþarfa eldsneytisnotkun vegna umferðartafa er nú 10 - 20.000 tonn á ári, samsvarandi 30 - 60.000 tonnum af CO2 losun og ekki annað að sjá en umhverfisráðherra gæti ekki verið meira sama um þetta. Það er ekki einu sinni að sjá að neinn vilji leggja í þær rannsóknir sem þarf til að finna rétta tölu út úr þessu. Hvað veldur ? Svo dynja á heiminum áskoranir um að setja landslagsverndina aðeins til hliðar og virkja hreinorku Íslands sem lið í baráttunni við loftslagsvandann, en samkvæmt umhverisráðherra skal það aldrei verða. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Jónas Elíasson Mest lesið Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Halldór 02.08.2025 Halldór Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun Fólkið í flokknum Helgi Áss Grétarsson Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Sjá meira
Umhverfisráðherra hefur búið til agerðaáætlun í loftslagsmálum sem rædd hefur verið áður. Ráðherrann skartar hverju glamuryrðinu á fætur öðru og lofar minnkandi losun upp í báðar ermar. Hann er með aðgerðaáætlun 2020 - 2024 sem á að kosta 46 milljarða en mun breyta hvorki einu eða neinu, nema ef vera skyldi til hins verra. Dæmi um það er Borgarlínan sem talin er ásamt aukinni reiðhóla- og gúmístígvélanotkun eiga að spara 16.000 tonn af CO2 losun fram til 2030. Sennilegri tala er 5000 tonna viðbót vegna fleiri strætisvagna sem Borgarlínan þarf. Hvað varðar raunverulega þróun í eldsneytismálum bifreiða má geta þess að fjölskyldubílar í dag eru léttari og sparneytnari en þeir voru fyrir um 20 árum og munar þar, um helmingi á hvern bíl. Bensíninnflutningur hefur lækkað vegna þess, en á það er ekki minnst, heldur látið í það skína að öll lækkun losunar sé vegna aðgerða ríkisstjórnarinnar, sem er blekking. Sjá einnig: Ekkert að gerast í loftslagsmálum Þá hamast ráðherrann við að friða allt land þar sem virkjanir má byggja en lofar samt nægri hreinorku. Hana má fá með því að reka stóriðjuna úr landi, ef það er gert fer það litla sem Ísland leggur fram til loftslagsmála heimsins með henni. Annar möguleiki er vindorka og smávirkjanir sem er um 5 sinnum dýrara en virkja hagkvæmt vatnsafl. Það má ekki virkja því það er náttúruspjöll. Þess skulu menn minnast þegar þeir horfa á Þingvallavatn (miðlun fyrir Sogið), Mývatn (miðlun fyrir Laxá), Elliðavatn (gömul miðlun, náttúruperla í dag) og svo má lengi telja. Þá geta menn skoðað Tungnáröræfi, Langadal og fleiri staði sem eru að gróa upp á fullri ferða vegna þess að vega- og virkjunarframkvæmdir eru búnar að stórminnka eyðingarmátt vatnsflóðanna. Það er vatnastjórnun Vegagerðarinnar og Landsvirkjunar sem er lang virkasta aflið í uppgræðslu landsins. En í stað þess að vinna með þessum stofnunum kýs umhverfisráðherra að sverta aðgerðir þeirra í augum almennings. Þá er önnur grein í téðu blaði, skrifuð að Runólfi Ágústssyni. Reynt er að lífga við gamla drauma hans um járnbrautarlest og hann er tilbúinn með hlutafélag til að taka þátt í þeim. Þetta er tíu ára gamall draumur sem Rvk lagði töluvert fé í, en þegar verkfræðilegir ráðgjafar voru loks kvaddir til reyndust lestarnar margfaldar í kostnaði á við aðrar lausnir. Þá ákvað Rvk að byggja Borgarlínu, hún mundi ekki kosta nema eina milljón á hvern íbúa í Rvk. En Runólfur talar um Borgarlínu + jarðgöng + fluglest sem á samkvæmt greinni að kosta 700.000 kr/mann. Þetta er vanáætlun dauðans, svo ekki sé meira sagt. Ef kostnaðurinn hefði verið talinn jafnast á við allar fjárveitingar til nýbygginga vega næstu 50 árin væri sú tala hugsanlega nær lagi. Einkaframkvæmd er sú lausn sem höfundur bendir á. Þetta var gert fyrir Vaðlaheiðargöngin, þá var stofnað hutafélag sem byggði göngin fyrir lán sem skrifuð voru hjá ríkissjóði, sem svo situr uppi með kostnaðinn. Sama á að gera við Borgarlínu. Er það ekki nóg ? En vonandi fer enginn að leggja fé í að hanna þetta. Er ekki nóg að sitja uppi með eitt járnbrautarfélag, tilbúið í allar framkvæmdir sem skrifa má hjá ríkissjóði ? Ísland með sín bröttu fjöll hentar ekki fyrir járnbrautir og það eru menn búnir að vita í meir en 100 ár. Meira að segja járnbrautin sem lá frá Öskjuhlíð og út á Granda 1918 mundi ekki verða byggð í dag. Elsta járnbrautarmálið, að leggja járnbraut fyrir suðurfjöllinn og upp í Flóa hefði þó komið landbúnaðarbyggðinni í markaðssamband við þéttbýlið, báðum til hagsbóta, 150 árum of seint að byrja á því núna enda búið. En svona járnbrautir voru byggðar erlendis og þeir teinar eru notaðir áfram fyrir farþegalestar. En að fara að leggja teina á Íslandi núna mundi jafnvel Laddi telja vera bilun. Þeim sem ganga með stöðuga járnbautardrauma sem löngu er búið að hafna, er ekki hægt að ráðleggja neitt betra en fá sér eitthvað við þessu. En kannski er líka hægt að leita til umhverfisráðherra. Sparnaður í losun þungaflutninga, 14.000 tonn CO2, mun ekki skila sér fyrir 2030 eins og aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar gerir ráð fyrir. En lestar ganga ágætlega fyrir rafmagni og umhverfisráðherra telur sig eiga nóg af því. Svo á hann ofan í skúffu 46 milljarða í loftslagsumbætur sem ekkert gagn gera hvort eða er. Honum finnst e.t.v. ð þær megi eins fara í lest. Verður umhverfisráðherra frelsisengill íslenskra járnbrautalesta ? Það væri í stíl við annað. Langt virðist í að Ísland geri eitthvað raunhæft í samgöngu- og loftslagsmálum. Óþarfa eldsneytisnotkun vegna umferðartafa er nú 10 - 20.000 tonn á ári, samsvarandi 30 - 60.000 tonnum af CO2 losun og ekki annað að sjá en umhverfisráðherra gæti ekki verið meira sama um þetta. Það er ekki einu sinni að sjá að neinn vilji leggja í þær rannsóknir sem þarf til að finna rétta tölu út úr þessu. Hvað veldur ? Svo dynja á heiminum áskoranir um að setja landslagsverndina aðeins til hliðar og virkja hreinorku Íslands sem lið í baráttunni við loftslagsvandann, en samkvæmt umhverisráðherra skal það aldrei verða.
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun