„Fyrirséð ógn í aðdraganda þessa fundar“ Máni Snær Þorláksson og Heimir Már Pétursson skrifa 16. maí 2023 14:45 Katrín segir netárásirnar ekki hafa komið á óvart. Vísir/Arnar Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir netárásir morgunsins ekki hafa komið á óvart. Greinilega sé um að ræða öfl sem vilja minna á sig í aðdraganda leiðtogafundarins. Hún er bjartsýn á að fundurinn verði mikilvægt skref í að sameina Evrópuríkin enn frekar. „Þetta var fyrirséð ógn í aðdraganda þessa fundar,“ segir Katrín um netárásirnar í samtali við fréttastofu. „Því miður kemur þetta ekki á óvart.“ Katrín segir að svo virðist vera sem árásinni hafi fyrst og fremst verið beint að Alþingi, til að mynda hafi tölvupósturinn hennar legið niðri. „Þetta var viðbúið og við erum bara með okkar viðbragðsáætlanir tl að bregðast við því.“ Klippa: Viðtal við Katrínu Jakobsdóttur Hún segir árásirnar vera í samræmi við það áhættumat sem hafði verið gert fyrir fundinn: „Þetta er auðvitað svona ekkert ólíkleg ógn hér á landi og auðvitað ekki fyrsta netárásin, við höfum auðvitað fundið fyrir því í aðdraganda þessa fundar að það hefur ýmislegt gengið á hvað það varðar. Við höfum fundið fyrir vaxandi þunga á þessum vettvangi.“ Þá vildi Katrín ekki fullyrða að Rússland væri á bakvið netárásirnar. „Ég ætla ekki að leggja neitt mat á það akkúrat núna en greinilega eru þetta öfl sem vilja minna á sig í aðdraganda þessa leiðtogafundar. Það hlýtur að blasa við.“ Bjartsýn á að tekin verði áþreifanleg skref Katrín segist vera bjartsýn fyrir fundinum. „Það er góð mæting og þetta er auðvitað fundur Evrópuráðsins, stofnunarinnar sem snýst um þessi grunngildi sem við byggjum okkar evrópsku samfélög á. Gildi eins og mannréttindi, lýðræði og alþjóðlegt regluverk, réttarríki.“ Þá er hún vongóð um að tekin verði áþreifanleg skref hvað varðar Úkraínu og tjónaskrána. „Það væri auðvitað mjög áþreifanlegt skref í því að kalla Rússa til ábyrgðar fyrir sínum verkum í Úkraínu,“ segir hún. „En ég er líka bjartsýn á að við fáum áþreifanlega niðurstöðu hvað varðar þessi grunngildi eins og til dæmis bara þróun lýðræðis í Evrópu þar sem við erum að sjá lýðræðið undir ákveðnu álagi og eins hvað varðar umhverfismál og réttindi til heilnæms umhverfis og þróun gervigreindar og áhrif hennar á mannréttindi og lýðræði.“ Breiður stuðningur sé á bakvið tjónaskrána Bandaríkin hafa lýst því yfir að þau séu reiðubúin að taka þátt í að koma á tjónaskránni. Linda Thomas Greenfield, sendiherra landsins hjá Sameinuðu þjóðunum, er áheyrnarfulltrúi landsins á fundinum í Hörpu og mun þar lýsa vilja Bandaríkjanna í málinu. „Það eru auðvitað aðrar þjóðir en aðildarríki Evrópuráðsins sem geta orðið aðilar að tjónaskráni þannig ég á von á því að einhver fjöldi þeirra verði með,“ segir Katrín um mögulega aðild Bandaríkjanna að skránni. „Það liggur ekki alveg endanlega fyrir hvaða þjóðir verða með og hverjar ekki, það mun skýrast núna á þessum tveimur dögum. En ég er bjartsýn á að þetta verði breiður stuðningur á bakvið tjónaskrána.“ Erfitt að spá, sérstaklega um framtíðina Katrín segir erfitt að segja til um það hvort leiðtogafundurinn í Hörpu verði fundur sem minnst verði á í sögunni. „Það er náttúrulega erfitt að dæma um það hvernig sagan dæmir þennan fund. En ég er að minnsta kosti bjartsýn á að þessi fundur verði mikilvægt skref fyrir þessi gildi sem sameina Evrópuríki og marki þannig skýra leið til framtíðar í þessum málum sem auðvitað varða okkur öll og snúast í raun og vera um grundvallartilveru okkar, frelsið og lýðræðið.“ Bretar séu mikilvægir Rishi Sunak, forsætisráðherra Bretlands, mætir á fundinn. Það fylgdi Brexit umræðunni á sínum tíma að Bretar vildu losna undan Mannréttindadómstól Evrópu. Katrín segir að hún þekki til umræðunnar en að Bretland eigi að sjálfsögðu að eiga sæti við borðið í Evrópuráðinu. Þjóðin sé gríðarlega mikilvægur aðili. „Við höfum átt mjög gott samstarf við þá í aðdraganda þessa fundar svo dæmi sé tekið og í formennsku okkar.“ Fjallað hefur verið um í breskum fjölmiðlum að Sunak sé að mæta á fundinn til að ræða málefni flóttafólks og innflytjenda. Þrátt fyrir að þau mál séu ekki á dagskrá fundarins segir Katrín að leiðtogarnir ræði um það sem þeir vilja á fundinum. „Það er nú það góða við þennan fund er að það er ekkert skrifað í skýin hvað hver leiðtogi mun segja og fólk mun tala hér mjög frjálslega. Þannig það mun skýrast í raun og veru. Við erum bæði með hringborð þar sem við erum að ræða saman og síðan kvöldverði í kvöld. Það sem er sérstakt kannski við þennan fund er að það er enginn að mæta með skrifuð handrit.“ Leiðtogafundur Evrópuráðsins í Reykjavík 2023 Netöryggi Öryggis- og varnarmál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Sæstrengur milli Eistlands og Finnlands rofinn Erlent Töldu að ævilöng vesælmennska biði „barnanna á mölinni“ Innlent Girnist Panama-skurðinn, Grænland og Kanada Erlent Erfiður tími þegar dóttirin kom út sem trans Innlent Þau kvöddu á árinu 2024 Erlent Dregur úr vindi en áfram vetrarveður Veður Jólakindin Djásn á Stokkseyri Innlent Standa vaktina á jóladag: „Þetta er bara eins og hina dagana“ Innlent Þak fauk nánast af hlöðu Innlent Alls kyns jól um allan heim Erlent Fleiri fréttir Töldu að ævilöng vesælmennska biði „barnanna á mölinni“ Jólakindin Djásn á Stokkseyri Standa vaktina á jóladag: „Þetta er bara eins og hina dagana“ Standa vaktina við lokunarpósta á jóladag Flugferðir hafnar að nýju í Keflavík Þak fauk nánast af hlöðu Fagna jólunum í Betlehem í skugga stríðs Hellisheiði og Þrengsli opna ekki fyrr en á morgun Aðeins ein flugvél lent í Keflavík í dag Útköll víða vegna óveðurs Erfiður tími þegar dóttirin kom út sem trans Gott að geta sagt „þú ert hjartanlega velkominn“ Appelsínugular viðvaranir og jólaboð hjá Hjálpræðishernum Á vaktinni við lokunarpósta alla jólanótt Tveir vörðu jólanótt í fangaklefa Gleðileg jól, kæru lesendur Vegir víða um land gætu lokast með litlum fyrirvara Varað við ferðalögum víða um land Margir á síðasta snúningi með jólapakkana Í sumum tilfellum eina hátíðlega stund dagsins Men Tolla komið í leitirnar: „Sannkölluð jólasaga“ Vonskuveður og þau sem eru á síðasta snúningi Fjúgandi hálka í kirkjugörðum Reykjavíkur Stolið hálsmen Tolla dúkkaði upp tuttugu árum síðar Nóg að gera hjá slökkviliðinu í nótt Mette óskaði Kristrúnu til hamingju Aðfangadagur: Hvar er opið og hve lengi? „Skiptir sannleikurinn engu máli?“ Fjölmenni gekk fyrir frið í miðborginni Rútur skildar eftir á Holtavörðuheiði og leiðinni lokað Sjá meira
„Þetta var fyrirséð ógn í aðdraganda þessa fundar,“ segir Katrín um netárásirnar í samtali við fréttastofu. „Því miður kemur þetta ekki á óvart.“ Katrín segir að svo virðist vera sem árásinni hafi fyrst og fremst verið beint að Alþingi, til að mynda hafi tölvupósturinn hennar legið niðri. „Þetta var viðbúið og við erum bara með okkar viðbragðsáætlanir tl að bregðast við því.“ Klippa: Viðtal við Katrínu Jakobsdóttur Hún segir árásirnar vera í samræmi við það áhættumat sem hafði verið gert fyrir fundinn: „Þetta er auðvitað svona ekkert ólíkleg ógn hér á landi og auðvitað ekki fyrsta netárásin, við höfum auðvitað fundið fyrir því í aðdraganda þessa fundar að það hefur ýmislegt gengið á hvað það varðar. Við höfum fundið fyrir vaxandi þunga á þessum vettvangi.“ Þá vildi Katrín ekki fullyrða að Rússland væri á bakvið netárásirnar. „Ég ætla ekki að leggja neitt mat á það akkúrat núna en greinilega eru þetta öfl sem vilja minna á sig í aðdraganda þessa leiðtogafundar. Það hlýtur að blasa við.“ Bjartsýn á að tekin verði áþreifanleg skref Katrín segist vera bjartsýn fyrir fundinum. „Það er góð mæting og þetta er auðvitað fundur Evrópuráðsins, stofnunarinnar sem snýst um þessi grunngildi sem við byggjum okkar evrópsku samfélög á. Gildi eins og mannréttindi, lýðræði og alþjóðlegt regluverk, réttarríki.“ Þá er hún vongóð um að tekin verði áþreifanleg skref hvað varðar Úkraínu og tjónaskrána. „Það væri auðvitað mjög áþreifanlegt skref í því að kalla Rússa til ábyrgðar fyrir sínum verkum í Úkraínu,“ segir hún. „En ég er líka bjartsýn á að við fáum áþreifanlega niðurstöðu hvað varðar þessi grunngildi eins og til dæmis bara þróun lýðræðis í Evrópu þar sem við erum að sjá lýðræðið undir ákveðnu álagi og eins hvað varðar umhverfismál og réttindi til heilnæms umhverfis og þróun gervigreindar og áhrif hennar á mannréttindi og lýðræði.“ Breiður stuðningur sé á bakvið tjónaskrána Bandaríkin hafa lýst því yfir að þau séu reiðubúin að taka þátt í að koma á tjónaskránni. Linda Thomas Greenfield, sendiherra landsins hjá Sameinuðu þjóðunum, er áheyrnarfulltrúi landsins á fundinum í Hörpu og mun þar lýsa vilja Bandaríkjanna í málinu. „Það eru auðvitað aðrar þjóðir en aðildarríki Evrópuráðsins sem geta orðið aðilar að tjónaskráni þannig ég á von á því að einhver fjöldi þeirra verði með,“ segir Katrín um mögulega aðild Bandaríkjanna að skránni. „Það liggur ekki alveg endanlega fyrir hvaða þjóðir verða með og hverjar ekki, það mun skýrast núna á þessum tveimur dögum. En ég er bjartsýn á að þetta verði breiður stuðningur á bakvið tjónaskrána.“ Erfitt að spá, sérstaklega um framtíðina Katrín segir erfitt að segja til um það hvort leiðtogafundurinn í Hörpu verði fundur sem minnst verði á í sögunni. „Það er náttúrulega erfitt að dæma um það hvernig sagan dæmir þennan fund. En ég er að minnsta kosti bjartsýn á að þessi fundur verði mikilvægt skref fyrir þessi gildi sem sameina Evrópuríki og marki þannig skýra leið til framtíðar í þessum málum sem auðvitað varða okkur öll og snúast í raun og vera um grundvallartilveru okkar, frelsið og lýðræðið.“ Bretar séu mikilvægir Rishi Sunak, forsætisráðherra Bretlands, mætir á fundinn. Það fylgdi Brexit umræðunni á sínum tíma að Bretar vildu losna undan Mannréttindadómstól Evrópu. Katrín segir að hún þekki til umræðunnar en að Bretland eigi að sjálfsögðu að eiga sæti við borðið í Evrópuráðinu. Þjóðin sé gríðarlega mikilvægur aðili. „Við höfum átt mjög gott samstarf við þá í aðdraganda þessa fundar svo dæmi sé tekið og í formennsku okkar.“ Fjallað hefur verið um í breskum fjölmiðlum að Sunak sé að mæta á fundinn til að ræða málefni flóttafólks og innflytjenda. Þrátt fyrir að þau mál séu ekki á dagskrá fundarins segir Katrín að leiðtogarnir ræði um það sem þeir vilja á fundinum. „Það er nú það góða við þennan fund er að það er ekkert skrifað í skýin hvað hver leiðtogi mun segja og fólk mun tala hér mjög frjálslega. Þannig það mun skýrast í raun og veru. Við erum bæði með hringborð þar sem við erum að ræða saman og síðan kvöldverði í kvöld. Það sem er sérstakt kannski við þennan fund er að það er enginn að mæta með skrifuð handrit.“
Leiðtogafundur Evrópuráðsins í Reykjavík 2023 Netöryggi Öryggis- og varnarmál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Sæstrengur milli Eistlands og Finnlands rofinn Erlent Töldu að ævilöng vesælmennska biði „barnanna á mölinni“ Innlent Girnist Panama-skurðinn, Grænland og Kanada Erlent Erfiður tími þegar dóttirin kom út sem trans Innlent Þau kvöddu á árinu 2024 Erlent Dregur úr vindi en áfram vetrarveður Veður Jólakindin Djásn á Stokkseyri Innlent Standa vaktina á jóladag: „Þetta er bara eins og hina dagana“ Innlent Þak fauk nánast af hlöðu Innlent Alls kyns jól um allan heim Erlent Fleiri fréttir Töldu að ævilöng vesælmennska biði „barnanna á mölinni“ Jólakindin Djásn á Stokkseyri Standa vaktina á jóladag: „Þetta er bara eins og hina dagana“ Standa vaktina við lokunarpósta á jóladag Flugferðir hafnar að nýju í Keflavík Þak fauk nánast af hlöðu Fagna jólunum í Betlehem í skugga stríðs Hellisheiði og Þrengsli opna ekki fyrr en á morgun Aðeins ein flugvél lent í Keflavík í dag Útköll víða vegna óveðurs Erfiður tími þegar dóttirin kom út sem trans Gott að geta sagt „þú ert hjartanlega velkominn“ Appelsínugular viðvaranir og jólaboð hjá Hjálpræðishernum Á vaktinni við lokunarpósta alla jólanótt Tveir vörðu jólanótt í fangaklefa Gleðileg jól, kæru lesendur Vegir víða um land gætu lokast með litlum fyrirvara Varað við ferðalögum víða um land Margir á síðasta snúningi með jólapakkana Í sumum tilfellum eina hátíðlega stund dagsins Men Tolla komið í leitirnar: „Sannkölluð jólasaga“ Vonskuveður og þau sem eru á síðasta snúningi Fjúgandi hálka í kirkjugörðum Reykjavíkur Stolið hálsmen Tolla dúkkaði upp tuttugu árum síðar Nóg að gera hjá slökkviliðinu í nótt Mette óskaði Kristrúnu til hamingju Aðfangadagur: Hvar er opið og hve lengi? „Skiptir sannleikurinn engu máli?“ Fjölmenni gekk fyrir frið í miðborginni Rútur skildar eftir á Holtavörðuheiði og leiðinni lokað Sjá meira