Önnur borg í höndum uppreisnarmanna Samúel Karl Ólason skrifar 5. desember 2024 18:49 Uppreisnarmenn hafa sótt gífurlega hratt fram gegn Assad-liðum á undanförnum dögum. Getty/Abdulfettah Huseyin Uppreisnar- og vígamenn hafa rekið stjórnarher Bashar al-Assad, forseta Sýrlands, og aðrar sveitir hliðhollar forsetanum frá borginni Hama. Það er ein af stærri borgum landsins en einungis tveir dagar eru síðan uppreisnarmennirnir hófu sóknina að borginni og var það í kjölfar óvæntrar skyndisóknar gegn Aleppo, í norðvesturhluta landsins. Aleppo féll að miklu leyti í hendur uppreisnarmanna án þungra bardaga en það gerði Hama ekki. Stjórnarherinn reyndi að verja borgina en þurfti að hörfa þaðan. Í yfirlýsingu var því haldið fram að herinn hefði hörfað til að verja líf íbúa borgarinnar, samkvæmt frétt Reuters. Sjá einnig: Sækja að annarri stórri borg í Sýrlandi Uppreisnarmenn hafa haldið áfram sókn sinni til suðurs í dag, eftir fall Hama, og eru sagðir komnir að jaðri Homs. Þangað er stjórnarherinn sagður hafa hörfað og leiðtogar uppreisnarmannana hafa þegar sagt að hún sé næst á lista hjá þeim. Large convoys of Syrian rebel forces seen making their way south to Homs, Syria's third largest city and the last major regime stronghold before the capital Damascus. pic.twitter.com/AJXuqeuHEv— Ariel Oseran (@ariel_oseran) December 5, 2024 Takist þeim að reka herinn frá Homs gæt Damascus, höfuðborg landsins verið næst til að falla. Homs tengir Damascus við aðra hluta landsins, eins og til dæmis Tartushérað og Latakia, þar sem Rússar eru með her- og flotastöð. Fregnir hafa borist af miklu öngþveiti í Homs og að fólk flýi þaðan í massavís. Þar á meðal berast fregnir af flýjandi hermönnum en það er enn sem komið er alfarið óstaðfest. There’s a traffic jam all the way from Homs to Tartous as regime supporters flee the advancing rebels. If Homs falls, Damascus is cut off from its heartland pic.twitter.com/zBgZk8ZdC0— Liz Sly (@LizSly) December 5, 2024 Aðrar fylkingar á hreyfingu Í aðdraganda árásarinnar að Hama réðust uppreisnarmennirnir á nærliggjandi bæi og fóru langleiðina með að umkringja borgina áður en ráðist var á hana. Þrátt fyrir umfangsmikil og mannskæð átök víðsvegar um Sýrland frá því borgarstyrjöldin hófst þar hafði víglínan lítið sem ekkert hreyfst frá 2020. Það breyttist í síðustu viku. Sókn uppreisnarmannanna hefur gengið gífurlega hratt fyrir sig og hafa orðið gífurlegar breytingar á yfirráðasvæði mismunandi fylkinga Sýrlands. Aðrir uppreisnarhópar í norðurhluta landsins hafa sótt fram á svæðum sem var stýrt af stjórnarhernu og reynt að sækja fram gegn sýrlenskum Kúrdum og bandamönnum þeirra í regnhlífarsamtökunum Syrian Democratic Forces. Leiðtogar SDF hafa einni sagt frá því í dag að vígamenn Íslamska ríkisins, sem haldið hafa til í eyðimörkinni um miðbik Sýrlands hafi tekið yfir nokkur þorp í Homs- og Deir Ezzor-héruðum, eftir að stjórnarherinn hörfaði þar. Undanfarna mánuði hafa sérfræðingar sagt að ISIS-liðar væru að fjölga árásum gegn stjórnarhernum og SDF í eyðimörkinni milli Sýrlands og Írak og hafa Bandaríkjamenn einnig fjölgað loftárásum sínum gegn þeim. Sjá má grófa mynd af stöðunni á korti Liveuamap. Hafa undirbúið sig vel í gegnum árin Uppreisnar- og vígahóparnir í norvestanverðu Sýrlandi eru að mestu leiddir af samtökum sem kallast Hayat Tahrir al-Sham eða HTS. Það eru öflugustu samtökin á svæðinu og eru þau leidd af manni sem heitir Abu Mohammed al-Joulani. Rætur HTS má í einföldu máli rekja til upprisu Íslamska ríkisins en margir af upprunalegum meðlimum hópsins fóru frá Írak til Sýrlands á sínum tíma, með því markmiði að berjast við stjórnarhers Assads og stofna kalífadæmi þar. Árið 2013 reyndu leiðtogar Íslamska ríkisins að þvinga sameiningu ISIS og Nusra og það tóku leiðtogar síðarnefndu samtakanna ekki í mál. Þess í stað gengu þeir í lið með al-Qaeda og í gegnum árin hafa HTS-liðar reglulega handsamað ISIS-liða í Sýrlandi og tekið þá af lífi. Árið 2016 slitu leiðtogar Nusra svo tengslin við al-Qaeda og nefndu vígahópinn Hayat Tahrir al-Sham. Síðan þá hafa þeir brugðist harkalega við tilraunum leiðtoga al-Qaeda samtakanna til að koma upp sveitum á yfirráðasvæði HTS. Á undanförnum árum hafa Joulani og aðrir leiðtogar HTS varið mikilli vinnu í að leggja grunninn að velgengni undanfarinna daga, eins og fram kemur í nýlegri grein sérfræðings í málefnum Mið-Austurlanda á vefnum War on the Rocks. Frá því vopnahléi var komið á í mars 2020 hefur Joulani komið á laggirnar borgaralegum stofnunum á yfirráðasvæði HTS og byggt upp innviði. Þessar stofnanir eru þegar byrjaðar að starfa í Aleppo og öðrum bæjum sem uppreisnarmennirnir hafa tekið. Sýrland Hernaður Mest lesið Stór hópur fullorðins fólks á Íslandi lifir eins og börn Innlent Banaslys á Suðurlandsvegi eftir grjóthrun Innlent Spyr um ábyrgð skólastjóra í stóra skómálinu Innlent Hvetja landsmenn til að búa sig undir neyðarástand Innlent „Hér er verið að saka fólk um alvarlega þætti“ Innlent Menningarslys verði frumvarpið samþykkt Innlent Suðurlandsvegi lokað vegna alvarlegs slyss Innlent Vilja úthýsa einkaþotum og þyrlum Innlent Trump „mjög reiður“ út í Pútín Erlent Reksturinn í uppnámi og uppsagnir fyrirhugaðar Innlent Fleiri fréttir Færri ánægðir með Trump og efnahagsmálin Sakar Rússa um tugi þúsunda stríðsglæpa „Ekki að grínast“ um þriðja kjörtímabilið Einn sagður hafa drepið hina tvo Hafa enn ekki náð utan um skaðann í Mjanmar ESB sagt íhuga að útvatna loftslagsmarkmið sín Morð í Svíþjóð ekki eins fá í áratug Le Pen sakfelld fyrir fjársvik og bannað að bjóða sig fram til forseta Fordæma árás á sjúkraliða Þrír fundust látnir í Noregi „Margir sem ég þekki hafa þurft að yfirgefa heimili sín“ Trump „mjög reiður“ út í Pútín Þýsk geimflaug hrapaði eftir hálfa mínútu Erfitt að átta sig á áformum Trumps „Sonur minn hjálpar mér að halda áfram“ Fundu fólk í rústunum sextíu klukkustundum eftir skjálftann Kærir Musk til hæstaréttar vegna milljónagjafa til kjósenda „Við náum Grænlandi, hundrað prósent“ Leita enn og vara við miklum skorti á sjúkravörum Ný ríkisstjórn mynduð í Sýrlandi Hamasliðar tilbúnir að frelsa gísla fyrir vopnahlé Mette Frederiksen heldur til Grænlands Hundruð þúsunda mótmæla og 1900 handteknir Fleiri en 1600 látnir í Mjanmar Fyrrverandi kærasta Tate sakar hann um kynferðisbrot Heimsókn Vance óviðeigandi og óviðunandi Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Tala látinna komin yfir þúsund Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Á annað hundrað látnir í Mjanmar Sjá meira
Aleppo féll að miklu leyti í hendur uppreisnarmanna án þungra bardaga en það gerði Hama ekki. Stjórnarherinn reyndi að verja borgina en þurfti að hörfa þaðan. Í yfirlýsingu var því haldið fram að herinn hefði hörfað til að verja líf íbúa borgarinnar, samkvæmt frétt Reuters. Sjá einnig: Sækja að annarri stórri borg í Sýrlandi Uppreisnarmenn hafa haldið áfram sókn sinni til suðurs í dag, eftir fall Hama, og eru sagðir komnir að jaðri Homs. Þangað er stjórnarherinn sagður hafa hörfað og leiðtogar uppreisnarmannana hafa þegar sagt að hún sé næst á lista hjá þeim. Large convoys of Syrian rebel forces seen making their way south to Homs, Syria's third largest city and the last major regime stronghold before the capital Damascus. pic.twitter.com/AJXuqeuHEv— Ariel Oseran (@ariel_oseran) December 5, 2024 Takist þeim að reka herinn frá Homs gæt Damascus, höfuðborg landsins verið næst til að falla. Homs tengir Damascus við aðra hluta landsins, eins og til dæmis Tartushérað og Latakia, þar sem Rússar eru með her- og flotastöð. Fregnir hafa borist af miklu öngþveiti í Homs og að fólk flýi þaðan í massavís. Þar á meðal berast fregnir af flýjandi hermönnum en það er enn sem komið er alfarið óstaðfest. There’s a traffic jam all the way from Homs to Tartous as regime supporters flee the advancing rebels. If Homs falls, Damascus is cut off from its heartland pic.twitter.com/zBgZk8ZdC0— Liz Sly (@LizSly) December 5, 2024 Aðrar fylkingar á hreyfingu Í aðdraganda árásarinnar að Hama réðust uppreisnarmennirnir á nærliggjandi bæi og fóru langleiðina með að umkringja borgina áður en ráðist var á hana. Þrátt fyrir umfangsmikil og mannskæð átök víðsvegar um Sýrland frá því borgarstyrjöldin hófst þar hafði víglínan lítið sem ekkert hreyfst frá 2020. Það breyttist í síðustu viku. Sókn uppreisnarmannanna hefur gengið gífurlega hratt fyrir sig og hafa orðið gífurlegar breytingar á yfirráðasvæði mismunandi fylkinga Sýrlands. Aðrir uppreisnarhópar í norðurhluta landsins hafa sótt fram á svæðum sem var stýrt af stjórnarhernu og reynt að sækja fram gegn sýrlenskum Kúrdum og bandamönnum þeirra í regnhlífarsamtökunum Syrian Democratic Forces. Leiðtogar SDF hafa einni sagt frá því í dag að vígamenn Íslamska ríkisins, sem haldið hafa til í eyðimörkinni um miðbik Sýrlands hafi tekið yfir nokkur þorp í Homs- og Deir Ezzor-héruðum, eftir að stjórnarherinn hörfaði þar. Undanfarna mánuði hafa sérfræðingar sagt að ISIS-liðar væru að fjölga árásum gegn stjórnarhernum og SDF í eyðimörkinni milli Sýrlands og Írak og hafa Bandaríkjamenn einnig fjölgað loftárásum sínum gegn þeim. Sjá má grófa mynd af stöðunni á korti Liveuamap. Hafa undirbúið sig vel í gegnum árin Uppreisnar- og vígahóparnir í norvestanverðu Sýrlandi eru að mestu leiddir af samtökum sem kallast Hayat Tahrir al-Sham eða HTS. Það eru öflugustu samtökin á svæðinu og eru þau leidd af manni sem heitir Abu Mohammed al-Joulani. Rætur HTS má í einföldu máli rekja til upprisu Íslamska ríkisins en margir af upprunalegum meðlimum hópsins fóru frá Írak til Sýrlands á sínum tíma, með því markmiði að berjast við stjórnarhers Assads og stofna kalífadæmi þar. Árið 2013 reyndu leiðtogar Íslamska ríkisins að þvinga sameiningu ISIS og Nusra og það tóku leiðtogar síðarnefndu samtakanna ekki í mál. Þess í stað gengu þeir í lið með al-Qaeda og í gegnum árin hafa HTS-liðar reglulega handsamað ISIS-liða í Sýrlandi og tekið þá af lífi. Árið 2016 slitu leiðtogar Nusra svo tengslin við al-Qaeda og nefndu vígahópinn Hayat Tahrir al-Sham. Síðan þá hafa þeir brugðist harkalega við tilraunum leiðtoga al-Qaeda samtakanna til að koma upp sveitum á yfirráðasvæði HTS. Á undanförnum árum hafa Joulani og aðrir leiðtogar HTS varið mikilli vinnu í að leggja grunninn að velgengni undanfarinna daga, eins og fram kemur í nýlegri grein sérfræðings í málefnum Mið-Austurlanda á vefnum War on the Rocks. Frá því vopnahléi var komið á í mars 2020 hefur Joulani komið á laggirnar borgaralegum stofnunum á yfirráðasvæði HTS og byggt upp innviði. Þessar stofnanir eru þegar byrjaðar að starfa í Aleppo og öðrum bæjum sem uppreisnarmennirnir hafa tekið.
Sýrland Hernaður Mest lesið Stór hópur fullorðins fólks á Íslandi lifir eins og börn Innlent Banaslys á Suðurlandsvegi eftir grjóthrun Innlent Spyr um ábyrgð skólastjóra í stóra skómálinu Innlent Hvetja landsmenn til að búa sig undir neyðarástand Innlent „Hér er verið að saka fólk um alvarlega þætti“ Innlent Menningarslys verði frumvarpið samþykkt Innlent Suðurlandsvegi lokað vegna alvarlegs slyss Innlent Vilja úthýsa einkaþotum og þyrlum Innlent Trump „mjög reiður“ út í Pútín Erlent Reksturinn í uppnámi og uppsagnir fyrirhugaðar Innlent Fleiri fréttir Færri ánægðir með Trump og efnahagsmálin Sakar Rússa um tugi þúsunda stríðsglæpa „Ekki að grínast“ um þriðja kjörtímabilið Einn sagður hafa drepið hina tvo Hafa enn ekki náð utan um skaðann í Mjanmar ESB sagt íhuga að útvatna loftslagsmarkmið sín Morð í Svíþjóð ekki eins fá í áratug Le Pen sakfelld fyrir fjársvik og bannað að bjóða sig fram til forseta Fordæma árás á sjúkraliða Þrír fundust látnir í Noregi „Margir sem ég þekki hafa þurft að yfirgefa heimili sín“ Trump „mjög reiður“ út í Pútín Þýsk geimflaug hrapaði eftir hálfa mínútu Erfitt að átta sig á áformum Trumps „Sonur minn hjálpar mér að halda áfram“ Fundu fólk í rústunum sextíu klukkustundum eftir skjálftann Kærir Musk til hæstaréttar vegna milljónagjafa til kjósenda „Við náum Grænlandi, hundrað prósent“ Leita enn og vara við miklum skorti á sjúkravörum Ný ríkisstjórn mynduð í Sýrlandi Hamasliðar tilbúnir að frelsa gísla fyrir vopnahlé Mette Frederiksen heldur til Grænlands Hundruð þúsunda mótmæla og 1900 handteknir Fleiri en 1600 látnir í Mjanmar Fyrrverandi kærasta Tate sakar hann um kynferðisbrot Heimsókn Vance óviðeigandi og óviðunandi Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Tala látinna komin yfir þúsund Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Á annað hundrað látnir í Mjanmar Sjá meira