Almennt á móti rekstri spilakassa en tryggja þurfi fjármögnun Hólmfríður Gísladóttir skrifar 14. mars 2025 11:02 Rektorsefnin virðast sammála um það sé óheppilegt að HÍ sé að hagnast á rekstri spilakassa. Þau eru þó misafdráttarlaus í afstöðu sinni. Fimmmenningarnir sem sækjast eftir því að verða rektor Háskóla Íslands eru mis afdráttarlausir gagnvart því hvort þeir vilja sjá HÍ hætta rekstri spilakassa. Samtök áhugafólks um spilafíkn, sem reka vefsíðuna lokum.is, spurðu rektorsefnin um afstöðu þeirra til spilakassa Happdrætti Háskóla Íslands, en ágóðinn af kössunum er meðal annars nýttur til að viðhalda byggingum skólans og tækjakosti. Það er gegnumgangandi þema í svörum frambjóðendanna að þeir vilja koma málunum í gott horf til framtíðar en að samræðna sé þörf og lausna á fjármögnun rekturs HÍ. „Ég vil að HÍ hætti rekstri spilakassa sem fyrst. Fjárveitingarvaldið þarf þó að koma til móts við okkur en ég er bjartsýnn á að hægt verði að losa HÍ úr þessu óheilbrigða sambandi við starfsemi sem verður varla kallað annað en siðlaus. Jafnframt mun ég beita mér fyrir því að HÍ leggist á eitt með stjórnvöldum í baráttunni gegn því alvarlega og vaxandi samfélagsvandamáli sem spilafíkn er,“ segir Björn Þorsteinsson. Magnús Karl Magnússon og Silja Bára R. Ómarsdóttir eru sömuleiðis nokkuð afdráttarlaus: „Ég tel það ekki verjandi að Háskóli Íslands fjármagni sig með rekstri spilakassa sem tengjast hættu á spilafíkn. Það þarf því að finna aðrar leiðir, í samvinnu við stjórnvöld, til fjármögnunar skólans,“ segir Magnús. „Ég myndi vilja að Happdrætti Háskóla Íslands hætti að reka spilakassa en það er ekki ákvörðun einnar manneskju. Staðan er sú að samkvæmt lögum um HHÍ nr. 13/1973 skal veita ágóðanum af því til að reisa byggingar á vegum HÍ og halda þeim við. HÍ hefur þess vegna ekki aðgang að öðru fjármagni í það verkefni. Þessu myndi ég vilja breyta og þótt það sé stjórnvalda að breyta lögum og tryggja fjármögnun með öðrum hætti, þá mun ég sem rektor þrýsta á samtal um slíkar breytingar,“ svarar Silja. Ingibjörg Gunnarsdóttir segir málið flóknara en svo að spurningunni sé hægt að svar með já eða nei. „Það er ómögulegt að svara þessum spurningum játandi eða neitandi án útskýringa og umræðu. Ég vísa til greinargerðar starfshóps um álitamál tengd tekjuöflun HHÍ sem ég leiddi árið 2021. Verði ég rektor mun málið verða á dagskrá, enda nauðsynlegt að finna góða lausn til framtíðar,“ segir hún. Kolbrún Þorbjörg Pálsdóttir segir óskastöðuna þá að HÍ þurfi ekki að standa að rekstri spilakassa. „Ég tel brýnt að vinna með stjórnvöldum að langtímaáætlun um að fjármögnun til reksturs Háskóla Íslands verði með þeim hætti að dregið verði stórlega úr vægi spilakassa sem grundvallar uppbyggingar húsnæðis. Óskastaðan væri sú að HÍ þyrfti ekki að standa að rekstri spilakassa. Þangað til þarf stöðuga umræðu um með hvaða hætti staðið er að rekstrinum, að setja fjármagn í rannsóknir á spilafíkn og forvarnir, s.s. innleiðingu á spilakortum sem nýtast einstaklingum til að stýra og hamla eigin neyslu. Í nýlegri skýrslu frá 2023 komu fram þau sjónarmið rekstraraðila sem nýta happdrættisarð til almannaheilla að það þurfi að sporna við erlendu netspili en vísbendingar eru um að Íslendingar eyði allt að 20 milljörðum árlega í erlend netspil sem hér eru ólöglega aðgengileg. Erlendu fyrirtækin hafa því íslenskan almenning að féþúfu og nýta sér þá staðreynd að sumir ánetjast og þjást af spilafíkn. Ljóst er að brotalamir eru á lagalegri umgjörð happdrætta, ekki síst netspila, og stórefla þarf forvarnir og inngrip gegn spilafíkn. Í nýlegri umsögn Háskóla Íslands um frumvarp Flokks fólksins þar sem lagt er til að spilakassar verði bannaðir er bent á hættuna á því að starfsemin færist undir yfirborðið og verði þá enn erfiðara að ná til og aðstoða þau sem þjást af spilafíkn.“ Háskólar Fjárhættuspil Rektorskjör við Háskóla Íslands Mest lesið Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Innlent Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Innlent Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Innlent Pilturinn er fundinn Innlent Vill hefna vinar síns Bolsonaro með 50 prósenta tollum á Brasilíu Erlent Bindur vonir við „einn inn, einn út“ áætlun í innflytjendamálum Erlent Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja Innlent Hlýnar um helgina Veður Fleiri fréttir Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Pilturinn er fundinn „Skýr vísbending um að gera þurfi betur í málefnum erlendra barna“ Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja „Það er engin ástæða til að gefast upp“ Reiðarslag fyrir Landsvirkjun, kjarnorkukafbátur og heimsfræg íslensk kisa „Í næstu umferð fara hlutirnir í gegn“ Tilkynnt um buxnalausan mann og stolinn pizzaofn „Það er enginn svartur listi hjá okkur“ Davíð hafi lagt Golíat Hlaup er hafið úr Mýrdalsjökli Ökumaður bifhjólsins látinn Dettifoss vélarvana úti á ballarhafi Flugvél snúið við vegna bilunar „Enn ein viðurkenning að það má brjóta á fötluðu fólki“ Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Bíða niðurstaðna um magakveisuna á Laugarvatni Dómurinn vonbrigði en virkjunin ekki út úr myndinni Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Hvammsvirkjun í uppnámi og ókyrrð hjá Play Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Inga Sæland með galsa á þingi í nótt „Orðaskiftismetið tikið“ Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Sjá meira
Samtök áhugafólks um spilafíkn, sem reka vefsíðuna lokum.is, spurðu rektorsefnin um afstöðu þeirra til spilakassa Happdrætti Háskóla Íslands, en ágóðinn af kössunum er meðal annars nýttur til að viðhalda byggingum skólans og tækjakosti. Það er gegnumgangandi þema í svörum frambjóðendanna að þeir vilja koma málunum í gott horf til framtíðar en að samræðna sé þörf og lausna á fjármögnun rekturs HÍ. „Ég vil að HÍ hætti rekstri spilakassa sem fyrst. Fjárveitingarvaldið þarf þó að koma til móts við okkur en ég er bjartsýnn á að hægt verði að losa HÍ úr þessu óheilbrigða sambandi við starfsemi sem verður varla kallað annað en siðlaus. Jafnframt mun ég beita mér fyrir því að HÍ leggist á eitt með stjórnvöldum í baráttunni gegn því alvarlega og vaxandi samfélagsvandamáli sem spilafíkn er,“ segir Björn Þorsteinsson. Magnús Karl Magnússon og Silja Bára R. Ómarsdóttir eru sömuleiðis nokkuð afdráttarlaus: „Ég tel það ekki verjandi að Háskóli Íslands fjármagni sig með rekstri spilakassa sem tengjast hættu á spilafíkn. Það þarf því að finna aðrar leiðir, í samvinnu við stjórnvöld, til fjármögnunar skólans,“ segir Magnús. „Ég myndi vilja að Happdrætti Háskóla Íslands hætti að reka spilakassa en það er ekki ákvörðun einnar manneskju. Staðan er sú að samkvæmt lögum um HHÍ nr. 13/1973 skal veita ágóðanum af því til að reisa byggingar á vegum HÍ og halda þeim við. HÍ hefur þess vegna ekki aðgang að öðru fjármagni í það verkefni. Þessu myndi ég vilja breyta og þótt það sé stjórnvalda að breyta lögum og tryggja fjármögnun með öðrum hætti, þá mun ég sem rektor þrýsta á samtal um slíkar breytingar,“ svarar Silja. Ingibjörg Gunnarsdóttir segir málið flóknara en svo að spurningunni sé hægt að svar með já eða nei. „Það er ómögulegt að svara þessum spurningum játandi eða neitandi án útskýringa og umræðu. Ég vísa til greinargerðar starfshóps um álitamál tengd tekjuöflun HHÍ sem ég leiddi árið 2021. Verði ég rektor mun málið verða á dagskrá, enda nauðsynlegt að finna góða lausn til framtíðar,“ segir hún. Kolbrún Þorbjörg Pálsdóttir segir óskastöðuna þá að HÍ þurfi ekki að standa að rekstri spilakassa. „Ég tel brýnt að vinna með stjórnvöldum að langtímaáætlun um að fjármögnun til reksturs Háskóla Íslands verði með þeim hætti að dregið verði stórlega úr vægi spilakassa sem grundvallar uppbyggingar húsnæðis. Óskastaðan væri sú að HÍ þyrfti ekki að standa að rekstri spilakassa. Þangað til þarf stöðuga umræðu um með hvaða hætti staðið er að rekstrinum, að setja fjármagn í rannsóknir á spilafíkn og forvarnir, s.s. innleiðingu á spilakortum sem nýtast einstaklingum til að stýra og hamla eigin neyslu. Í nýlegri skýrslu frá 2023 komu fram þau sjónarmið rekstraraðila sem nýta happdrættisarð til almannaheilla að það þurfi að sporna við erlendu netspili en vísbendingar eru um að Íslendingar eyði allt að 20 milljörðum árlega í erlend netspil sem hér eru ólöglega aðgengileg. Erlendu fyrirtækin hafa því íslenskan almenning að féþúfu og nýta sér þá staðreynd að sumir ánetjast og þjást af spilafíkn. Ljóst er að brotalamir eru á lagalegri umgjörð happdrætta, ekki síst netspila, og stórefla þarf forvarnir og inngrip gegn spilafíkn. Í nýlegri umsögn Háskóla Íslands um frumvarp Flokks fólksins þar sem lagt er til að spilakassar verði bannaðir er bent á hættuna á því að starfsemin færist undir yfirborðið og verði þá enn erfiðara að ná til og aðstoða þau sem þjást af spilafíkn.“
Háskólar Fjárhættuspil Rektorskjör við Háskóla Íslands Mest lesið Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Innlent Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Innlent Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Innlent Pilturinn er fundinn Innlent Vill hefna vinar síns Bolsonaro með 50 prósenta tollum á Brasilíu Erlent Bindur vonir við „einn inn, einn út“ áætlun í innflytjendamálum Erlent Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja Innlent Hlýnar um helgina Veður Fleiri fréttir Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Pilturinn er fundinn „Skýr vísbending um að gera þurfi betur í málefnum erlendra barna“ Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja „Það er engin ástæða til að gefast upp“ Reiðarslag fyrir Landsvirkjun, kjarnorkukafbátur og heimsfræg íslensk kisa „Í næstu umferð fara hlutirnir í gegn“ Tilkynnt um buxnalausan mann og stolinn pizzaofn „Það er enginn svartur listi hjá okkur“ Davíð hafi lagt Golíat Hlaup er hafið úr Mýrdalsjökli Ökumaður bifhjólsins látinn Dettifoss vélarvana úti á ballarhafi Flugvél snúið við vegna bilunar „Enn ein viðurkenning að það má brjóta á fötluðu fólki“ Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Bíða niðurstaðna um magakveisuna á Laugarvatni Dómurinn vonbrigði en virkjunin ekki út úr myndinni Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Hvammsvirkjun í uppnámi og ókyrrð hjá Play Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Inga Sæland með galsa á þingi í nótt „Orðaskiftismetið tikið“ Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Sjá meira