Stórir skellir geri ekki boð á undan sér Silja Rún Sigurbjörnsdóttir skrifar 13. október 2025 22:51 Jón Bjarki Bentsson er aðalhagfræðingur Íslandsbanka. Vísir/Vilhelm Aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir titring hafa verið á fjármálamörkuðum undanfarið en vísar sem nýttir eru til að rýna í hvort kreppa sé yfirvofandi tali hver á móti öðrum. Hann telur að það muni alltaf eitthvað bakslag eiga sér stað en undirliggjandi styrkleikar geti komið í veg fyrir að það endi í kreppu. „Það kemur alltaf bakslag en hvort það verður að kreppu og djúpum vandræðum, það ræðst á endanum af því hvort það séu einhver bjargráð og undirliggjandi styrkleikar sem koma í veg fyrir að allt fari í skrúfuna,“ segir Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur hjá Íslandsbanka, í viðtali í Reykjavík síðdegis í dag. „Það hefur verið mikill titringur á mörkuðum undanfarið. Ef maður rýnir í það sem við erum vön að horfa til til að gefa vísbendingar um líkurnar á niðursveiflu þá skiptist það í tvö horn.“ Til að mynda sé hægt að líta til þróunar verðlags gulls og bakslag í rafmyntum sem bendi til bakslags en hins vegar séu vísar sem bendi ekki til yfirvofandi bakslags, líkt og virði kopars sem gefi vísbendingar um hvað iðnaðurinn sé að fara að gera. „Kopar, sem er stundum kallað doktor kopar því að verðþróun og verð á kopar virðist segja til um taktinn í heimskerfinu fram í tímann. Hann hefur haldið vel í sjó og frekar verið að sækja í sig veðrið undanfarið,“ segir hann. „Á meðan er gullið áhættu- og verðbólguvörn því gull ber enga ávöxtun en það hækkar í takti við verðtryggingu í heiminum og þykir gott til þess að verja sig fyrir verðsveiflum og verðbólgu.“ Jón Bjarki segir það jafnframt varhugavert að ráðleggja fólki að fara í slíkar fjárfestingar. Það sé klókt fyrir fólk sem vilji dreifa áhættunni að setja einhvern hlut af eignum sínum í sjóði sem fjárfesta í slíku. Hann útilokar ekki að eitthvert bakslag eða kreppa muni eiga sér stað og leiti stórir fjárfestar í áhættudreifingu. „Það gerir oft ekki boð á undan sér þegar svona skellir koma.“ Tortryggnari gagnvart Bandaríkjunum „Áhrif Bandaríkjanna eru ennþá mjög mikil, auðvitað stærsta hagkerfi heims og fjármálamarkaðurinn í Bandaríkjunum er ennþá stór hluti af alheimsmörkuðum því stærstu og verðmætustu fyrirtæki heims eru meira og minna skráð þar,“ segir Jón Bjarki. Hins vegar hafi nýlegar vendingar á milli Bandaríkjanna og Kína haft áhrif á markaðinn þarlendis. Nýverið boðuðu Kínverjar umfangsmiklar takmarkanir á útflutning sjaldgæfra málma, markaði sem þeir eru svo gott sem einráðir á, og þar af leiðandi boðaði Donald Trump Bandaríkjaforseti hundrað prósenta toll á vörur frá Kína. Jón Bjarki segir að það verði áhugavert að sjá hvernig fari úr því. „Yfir helgina hefur Tump svolítið mildað sinn tón en Kínverjarnir virðast standa fastir á sínu og það eykur óvissuna og sitt sýnist hverjum á mörkuðunum í dag um hvaða stefnu það viðskiptastríð muni taka.“ Markaðurinn sé þó almennt orðinn tortryggnari gagnvart bandaríska markaðinum sem hefur hingað til verið eins konar skjól. Efnahagsmál Bandaríkin Kína Reykjavík síðdegis Bylgjan Mest lesið Stórir skellir geri ekki boð á undan sér Viðskipti innlent Greiði við nýlega einhleypa konu sprakk í andlit flutningsþjónustu Neytendur Hlutu risastyrk til að stofna miðstöð um gervigreind Viðskipti innlent Hagnaður dróst verulega saman en félagið á 850 milljónir Viðskipti innlent Gervigreindin Bella að spara heilu vinnudagana í bókhaldi Atvinnulíf Dómur kveðinn upp í Vaxtamálinu á morgun Viðskipti innlent Fær taugaveiklaðan hund endurgreiddan Neytendur Kínverjar hóta frekari hefndum, standi Trump við tollana Viðskipti erlent Mjög leiðinlegt mál en tilboðið hafi aldrei verið samþykkt Neytendur Sæmundur nýlegur forstöðumaður hjá HR Viðskipti innlent Fleiri fréttir Stórir skellir geri ekki boð á undan sér Hlutu risastyrk til að stofna miðstöð um gervigreind Dómur kveðinn upp í Vaxtamálinu á morgun Hagnaður dróst verulega saman en félagið á 850 milljónir Sæmundur nýlegur forstöðumaður hjá HR Eignaumsjón kaupir Rekstrarumsjón Skattur á streymisveitur geti skilað 150 milljónum Vill að nýtt flugfélag taki á loft næsta sumar Ekkert fékkst upp í 100 milljóna gjaldþrot Bankastrætis club Loðnuráðgjöf góðar fréttir en bíður með flugeldasýninguna Boðar skatt á innlendar og erlendar streymisveitur Aukin gjöld geti leitt til taps frekar en boðaðs stórgróða Frá Reitum til Atlas verktaka Segir lægri álagningu á húsnæði en í öðrum greinum Umhverfis- og orkustofnun sektar þrotabú Play um 2,3 milljarða Undirbýr kveðjustund í Straumsvík Höggið á ríkissjóð allt að fimm milljarðar Ballið bráðum búið á Brewdog Allt bendir til kólnunar og nefndin mun mildari Færa Jarðböðin í nýtt hús og nýjan búning Kaupmáttur jókst í fyrra Bein útsending: Rökstyðja vaxtaákvörðunina Eðalfiskur í Borgarnesi skiptir um nafn Heldur stýrivöxtunum óbreyttum Ísland undanþegið stórauknum verndartollum ESB Vill laga „hringekju verðtryggingar og hárra vaxta“ Gamalt ráðuneyti verður hótel Á ég að hætta í núverandi sparnaði? Óljóst hvort veðhafar fái nokkuð Risagjalddagi vegna losunarheimilda daginn eftir gjaldþrot Sjá meira
„Það kemur alltaf bakslag en hvort það verður að kreppu og djúpum vandræðum, það ræðst á endanum af því hvort það séu einhver bjargráð og undirliggjandi styrkleikar sem koma í veg fyrir að allt fari í skrúfuna,“ segir Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur hjá Íslandsbanka, í viðtali í Reykjavík síðdegis í dag. „Það hefur verið mikill titringur á mörkuðum undanfarið. Ef maður rýnir í það sem við erum vön að horfa til til að gefa vísbendingar um líkurnar á niðursveiflu þá skiptist það í tvö horn.“ Til að mynda sé hægt að líta til þróunar verðlags gulls og bakslag í rafmyntum sem bendi til bakslags en hins vegar séu vísar sem bendi ekki til yfirvofandi bakslags, líkt og virði kopars sem gefi vísbendingar um hvað iðnaðurinn sé að fara að gera. „Kopar, sem er stundum kallað doktor kopar því að verðþróun og verð á kopar virðist segja til um taktinn í heimskerfinu fram í tímann. Hann hefur haldið vel í sjó og frekar verið að sækja í sig veðrið undanfarið,“ segir hann. „Á meðan er gullið áhættu- og verðbólguvörn því gull ber enga ávöxtun en það hækkar í takti við verðtryggingu í heiminum og þykir gott til þess að verja sig fyrir verðsveiflum og verðbólgu.“ Jón Bjarki segir það jafnframt varhugavert að ráðleggja fólki að fara í slíkar fjárfestingar. Það sé klókt fyrir fólk sem vilji dreifa áhættunni að setja einhvern hlut af eignum sínum í sjóði sem fjárfesta í slíku. Hann útilokar ekki að eitthvert bakslag eða kreppa muni eiga sér stað og leiti stórir fjárfestar í áhættudreifingu. „Það gerir oft ekki boð á undan sér þegar svona skellir koma.“ Tortryggnari gagnvart Bandaríkjunum „Áhrif Bandaríkjanna eru ennþá mjög mikil, auðvitað stærsta hagkerfi heims og fjármálamarkaðurinn í Bandaríkjunum er ennþá stór hluti af alheimsmörkuðum því stærstu og verðmætustu fyrirtæki heims eru meira og minna skráð þar,“ segir Jón Bjarki. Hins vegar hafi nýlegar vendingar á milli Bandaríkjanna og Kína haft áhrif á markaðinn þarlendis. Nýverið boðuðu Kínverjar umfangsmiklar takmarkanir á útflutning sjaldgæfra málma, markaði sem þeir eru svo gott sem einráðir á, og þar af leiðandi boðaði Donald Trump Bandaríkjaforseti hundrað prósenta toll á vörur frá Kína. Jón Bjarki segir að það verði áhugavert að sjá hvernig fari úr því. „Yfir helgina hefur Tump svolítið mildað sinn tón en Kínverjarnir virðast standa fastir á sínu og það eykur óvissuna og sitt sýnist hverjum á mörkuðunum í dag um hvaða stefnu það viðskiptastríð muni taka.“ Markaðurinn sé þó almennt orðinn tortryggnari gagnvart bandaríska markaðinum sem hefur hingað til verið eins konar skjól.
Efnahagsmál Bandaríkin Kína Reykjavík síðdegis Bylgjan Mest lesið Stórir skellir geri ekki boð á undan sér Viðskipti innlent Greiði við nýlega einhleypa konu sprakk í andlit flutningsþjónustu Neytendur Hlutu risastyrk til að stofna miðstöð um gervigreind Viðskipti innlent Hagnaður dróst verulega saman en félagið á 850 milljónir Viðskipti innlent Gervigreindin Bella að spara heilu vinnudagana í bókhaldi Atvinnulíf Dómur kveðinn upp í Vaxtamálinu á morgun Viðskipti innlent Fær taugaveiklaðan hund endurgreiddan Neytendur Kínverjar hóta frekari hefndum, standi Trump við tollana Viðskipti erlent Mjög leiðinlegt mál en tilboðið hafi aldrei verið samþykkt Neytendur Sæmundur nýlegur forstöðumaður hjá HR Viðskipti innlent Fleiri fréttir Stórir skellir geri ekki boð á undan sér Hlutu risastyrk til að stofna miðstöð um gervigreind Dómur kveðinn upp í Vaxtamálinu á morgun Hagnaður dróst verulega saman en félagið á 850 milljónir Sæmundur nýlegur forstöðumaður hjá HR Eignaumsjón kaupir Rekstrarumsjón Skattur á streymisveitur geti skilað 150 milljónum Vill að nýtt flugfélag taki á loft næsta sumar Ekkert fékkst upp í 100 milljóna gjaldþrot Bankastrætis club Loðnuráðgjöf góðar fréttir en bíður með flugeldasýninguna Boðar skatt á innlendar og erlendar streymisveitur Aukin gjöld geti leitt til taps frekar en boðaðs stórgróða Frá Reitum til Atlas verktaka Segir lægri álagningu á húsnæði en í öðrum greinum Umhverfis- og orkustofnun sektar þrotabú Play um 2,3 milljarða Undirbýr kveðjustund í Straumsvík Höggið á ríkissjóð allt að fimm milljarðar Ballið bráðum búið á Brewdog Allt bendir til kólnunar og nefndin mun mildari Færa Jarðböðin í nýtt hús og nýjan búning Kaupmáttur jókst í fyrra Bein útsending: Rökstyðja vaxtaákvörðunina Eðalfiskur í Borgarnesi skiptir um nafn Heldur stýrivöxtunum óbreyttum Ísland undanþegið stórauknum verndartollum ESB Vill laga „hringekju verðtryggingar og hárra vaxta“ Gamalt ráðuneyti verður hótel Á ég að hætta í núverandi sparnaði? Óljóst hvort veðhafar fái nokkuð Risagjalddagi vegna losunarheimilda daginn eftir gjaldþrot Sjá meira