Þeirra mistök - okkar stefna? Ólafur Ísleifsson skrifar 6. febrúar 2021 22:02 Hvergi á Norðurlöndunum eru jafn margar umsóknir um alþjóðlega vernd og hér á landi sé miðað við höfðatölu. Samkvæmt upplýsingum Útlendingastofnunar sækja um vernd hér á landi sexfalt fleiri en í Noregi og Danmörku, þrefalt fleiri en í Finnlandi og nær 50% fleiri en í Svíþjóð. Skortur á skilvirkni og aðhaldi Samkvæmt upplýsingum Útlendingastofnunar töldust af 654 umsækjendum 38 vera frá öruggu upprunaríki. Slíkum umsækjendum ætti að vera hægt að snúa heim á stuttum tíma. Meirihluti umsækjenda, 331, hafði þegar fengið vernd í öðru ríki. Ætti sá hópur að geta horfið hratt til þess ríkis í stað þess að dvelja hér mánuðum saman. Í ljósi þess að málunum fylgir mikill kostnaður, bæði vegna afgreiðslu þeirra og uppihalds umsækjendanna, má telja ljóst að hér sé um mikinn vanda að ræða. Þingsályktunartillaga á Alþingi Alþingi hefur til meðferðar þingsályktunartillögu Miðflokksins um að fela dómsmálaráðherra að flytja frumvarp um breytingu á útlendingalögum sem hafi að markmiði að hemja útgjöld ríkissjóðs til málefna útlendinga og auka skilvirkni í málsmeðferð. Þingsályktunartillagan gerir ráð fyrir styttingu á afgreiðslutíma í málum sem lúta að alþjóðlegri vernd. Hælisleitendur bíða í sumum tilvikum árum saman eftir því að fá niðurstöðu. Með því er mikið lagt á fólk sem hingað leitar. Um leið ýtir þessi staðreynd undir tilhæfulausar umsóknir. Sýnist auðsætt að slíkum umsóknum er markvisst beint að ríkjum þar sem mestir möguleikar eru á frestum og töfum á afgreiðslu. Ný norræn stefna Forsætisráðherra Dana, Mette Fredriksen, formaður Jafnaðarmannaflokksins, sagði í stefnuræðu 6. október sl. útlendingastefnu fortíðar mistök. Evrópska hælisleitendakerfið væri í raun hrunið. Verum hreinskilin, sagði hún, möguleikinn á hæli er oft kominn undir því að flóttamaður greiði fólkssmyglara og vilji hætta lífinu í yfirfullum gúmmíbát. Miðjarðarhafið er orðið kirkjugarður. Enn fremur sagði danski forsætisráðherrann: Enginn flýr að gamni sínu. Eins og komið er bregðumst við bæði þeim sem flýja með milligöngu smyglara og þeim sem eftir sitja og hafa mesta þörf fyrir hjálp. Aðstoð Dana hlýtur að beinast að því fólki. Með orðum danska forsætisráðherrans eru borin fram mannúðleg sjónarmið án þeirrar sýndarmennsku sem stundum gætir í þessum efnum. Stjórnarsáttmáli norsku ríkisstjórnarinnar ber vott um að norsk sjónarmið séu áþekk þeim dönsku í málaflokknum. Vinaþjóðir í ógöngum Ræða danska forsætisráðherrans ber því glöggt vitni að hún telur Dani hafa ratað í ógöngur í málefnum hælisleitenda. Þá vöktu athygli ummæli sænska forsætisráðherrans Stefáns Löfvéns á liðnu ári um að aukna afbrotatíðni í Svíþjóð mætti rekja til mistaka hinnar pólitísku stefnu í útlendingamálum. Hér heima skildu gömlu kratarnir að velferðarkerfið brotnar niður, ef það er ekki reist á borgaralegum gildum. Sjálfstæðisflokkurinn beygir sig undir stefnu samstarfsflokka í málefnum hælisleitenda, í stað þess að tryggja örugg landamæri með markvissri löggæslu. Viðsnúningur í stefnu danskra stjórnvalda Danmörk vill taka við ákveðnum fjölda kvótaflóttamanna í samstarfi við Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna. Þannig fáist stjórn á hve mörgum flóttamönnum sé hjálpað í Danmörku. Hælisleitendur komi í móttökustöð utan Evrópu. Í stefnu danskra jafnaðarmanna er segir að umbætur þurfi á Schengen-samkomulaginu þannig að einstök aðildarríki ES ákveði sjálf stjórn á eigin landamærum. Með því ráði Danir hverjir komi inn í landið. Þetta sé grundvallaratriði til að tryggja öryggi dönsku þjóðarinnar. Við þurfum að gera betur en endurtaka mistök annarra Í stefnuyfirlýsingu danskra jafnaðarmanna segir að margt af því fólki sem komið hafi til Danmerkur og Evrópu á síðustu árum séu ekki flóttamenn heldur farandfólk í leit að betra lífi. Verði samþykkt að slíkir fái vist í Danmörku muni margir leita þangað. Þetta ráði danskt samfélag ekki við. Málið snúi að sjálfu samfélaginu, velferðarkerfinu og hlutskipti launafólks á dönskum vinnumarkaði. Íslendingar vilja leggja sitt af mörkum í flóttamannavanda samtímans, en augljóst er að Ísland hefur ekki burði til að taka við margfalt fleiri umsækjendum um alþjóðlega vernd en aðrar Norðurlandaþjóðir gera. Hér verður að grípa til aðgerða áður en í óefni er komið. Við sýnumst fylgja hér á landi stefnu í málaflokknum sem Norðurlöndin hafa horfið frá. Við verðum að gera betur en reka stefnu sem aðrir hafa aflagt og danski forsætisráðherrann lýsir sem mistökum. Höfundur er þingmaður Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Ísleifsson Hælisleitendur Skoðun: Kosningar 2021 Mest lesið Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Útgerðin skuldar okkur skýringar Guðmundur Helgi Þórarinsson Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson Skoðun Leysum heimatilbúinn vanda á húsnæðismarkaði Jóhanna Klara Stefánsdóttir Skoðun Við þurfum að tala saman Páll Rafnar Þorsteinsson Skoðun Fyrirhugað böl við Bústaðaveg og Blesugróf Sveinn Þórhallsson Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson Skoðun Fjölbreytt námsmat Steinn Jóhannsson Skoðun Skoðun Skoðun Ákalli um samræmingu í eftirliti svarað Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Virðing og framkoma í rökræðum um málefni minnihlutahópa Esjar Smári Blær Gunnarsson skrifar Skoðun Ekki gera ekki neitt Gunnhildur Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert heilbrigðiseftirlit á Íslandi? Pétur Halldórsson skrifar Skoðun Útgerðin skuldar okkur skýringar Guðmundur Helgi Þórarinsson skrifar Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason skrifar Skoðun Betri kvikmyndaskóli Þór Pálsson skrifar Skoðun Fyrirhugað böl við Bústaðaveg og Blesugróf Sveinn Þórhallsson skrifar Skoðun Fjölbreytt námsmat Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Að þvælast fyrir atvinnurekstri - á þeim forsendum sem henta Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Leysum heimatilbúinn vanda á húsnæðismarkaði Jóhanna Klara Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum að tala saman Páll Rafnar Þorsteinsson skrifar Skoðun Veðmál í fótbolta – aðgerðir áður en skaðinn verður Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson skrifar Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ömurlegur fyrri hálfleikur – en er enn von? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Vitund, virðing og von: Jafningjastuðningur í brennidepli Nína Eck skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra – Um þögnina sem styður ofbeldi Halldóra Sigríður Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson skrifar Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson skrifar Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir skrifar Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson skrifar Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Bataskólinn – fyrir þig? Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson skrifar Sjá meira
Hvergi á Norðurlöndunum eru jafn margar umsóknir um alþjóðlega vernd og hér á landi sé miðað við höfðatölu. Samkvæmt upplýsingum Útlendingastofnunar sækja um vernd hér á landi sexfalt fleiri en í Noregi og Danmörku, þrefalt fleiri en í Finnlandi og nær 50% fleiri en í Svíþjóð. Skortur á skilvirkni og aðhaldi Samkvæmt upplýsingum Útlendingastofnunar töldust af 654 umsækjendum 38 vera frá öruggu upprunaríki. Slíkum umsækjendum ætti að vera hægt að snúa heim á stuttum tíma. Meirihluti umsækjenda, 331, hafði þegar fengið vernd í öðru ríki. Ætti sá hópur að geta horfið hratt til þess ríkis í stað þess að dvelja hér mánuðum saman. Í ljósi þess að málunum fylgir mikill kostnaður, bæði vegna afgreiðslu þeirra og uppihalds umsækjendanna, má telja ljóst að hér sé um mikinn vanda að ræða. Þingsályktunartillaga á Alþingi Alþingi hefur til meðferðar þingsályktunartillögu Miðflokksins um að fela dómsmálaráðherra að flytja frumvarp um breytingu á útlendingalögum sem hafi að markmiði að hemja útgjöld ríkissjóðs til málefna útlendinga og auka skilvirkni í málsmeðferð. Þingsályktunartillagan gerir ráð fyrir styttingu á afgreiðslutíma í málum sem lúta að alþjóðlegri vernd. Hælisleitendur bíða í sumum tilvikum árum saman eftir því að fá niðurstöðu. Með því er mikið lagt á fólk sem hingað leitar. Um leið ýtir þessi staðreynd undir tilhæfulausar umsóknir. Sýnist auðsætt að slíkum umsóknum er markvisst beint að ríkjum þar sem mestir möguleikar eru á frestum og töfum á afgreiðslu. Ný norræn stefna Forsætisráðherra Dana, Mette Fredriksen, formaður Jafnaðarmannaflokksins, sagði í stefnuræðu 6. október sl. útlendingastefnu fortíðar mistök. Evrópska hælisleitendakerfið væri í raun hrunið. Verum hreinskilin, sagði hún, möguleikinn á hæli er oft kominn undir því að flóttamaður greiði fólkssmyglara og vilji hætta lífinu í yfirfullum gúmmíbát. Miðjarðarhafið er orðið kirkjugarður. Enn fremur sagði danski forsætisráðherrann: Enginn flýr að gamni sínu. Eins og komið er bregðumst við bæði þeim sem flýja með milligöngu smyglara og þeim sem eftir sitja og hafa mesta þörf fyrir hjálp. Aðstoð Dana hlýtur að beinast að því fólki. Með orðum danska forsætisráðherrans eru borin fram mannúðleg sjónarmið án þeirrar sýndarmennsku sem stundum gætir í þessum efnum. Stjórnarsáttmáli norsku ríkisstjórnarinnar ber vott um að norsk sjónarmið séu áþekk þeim dönsku í málaflokknum. Vinaþjóðir í ógöngum Ræða danska forsætisráðherrans ber því glöggt vitni að hún telur Dani hafa ratað í ógöngur í málefnum hælisleitenda. Þá vöktu athygli ummæli sænska forsætisráðherrans Stefáns Löfvéns á liðnu ári um að aukna afbrotatíðni í Svíþjóð mætti rekja til mistaka hinnar pólitísku stefnu í útlendingamálum. Hér heima skildu gömlu kratarnir að velferðarkerfið brotnar niður, ef það er ekki reist á borgaralegum gildum. Sjálfstæðisflokkurinn beygir sig undir stefnu samstarfsflokka í málefnum hælisleitenda, í stað þess að tryggja örugg landamæri með markvissri löggæslu. Viðsnúningur í stefnu danskra stjórnvalda Danmörk vill taka við ákveðnum fjölda kvótaflóttamanna í samstarfi við Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna. Þannig fáist stjórn á hve mörgum flóttamönnum sé hjálpað í Danmörku. Hælisleitendur komi í móttökustöð utan Evrópu. Í stefnu danskra jafnaðarmanna er segir að umbætur þurfi á Schengen-samkomulaginu þannig að einstök aðildarríki ES ákveði sjálf stjórn á eigin landamærum. Með því ráði Danir hverjir komi inn í landið. Þetta sé grundvallaratriði til að tryggja öryggi dönsku þjóðarinnar. Við þurfum að gera betur en endurtaka mistök annarra Í stefnuyfirlýsingu danskra jafnaðarmanna segir að margt af því fólki sem komið hafi til Danmerkur og Evrópu á síðustu árum séu ekki flóttamenn heldur farandfólk í leit að betra lífi. Verði samþykkt að slíkir fái vist í Danmörku muni margir leita þangað. Þetta ráði danskt samfélag ekki við. Málið snúi að sjálfu samfélaginu, velferðarkerfinu og hlutskipti launafólks á dönskum vinnumarkaði. Íslendingar vilja leggja sitt af mörkum í flóttamannavanda samtímans, en augljóst er að Ísland hefur ekki burði til að taka við margfalt fleiri umsækjendum um alþjóðlega vernd en aðrar Norðurlandaþjóðir gera. Hér verður að grípa til aðgerða áður en í óefni er komið. Við sýnumst fylgja hér á landi stefnu í málaflokknum sem Norðurlöndin hafa horfið frá. Við verðum að gera betur en reka stefnu sem aðrir hafa aflagt og danski forsætisráðherrann lýsir sem mistökum. Höfundur er þingmaður Miðflokksins.
Skoðun Virðing og framkoma í rökræðum um málefni minnihlutahópa Esjar Smári Blær Gunnarsson skrifar
Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar
Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar