Skýrsla Ríkisendurskoðunar staðfestir brotalamir í tollaframkvæmd Erna Bjarnadóttir skrifar 28. febrúar 2022 21:01 Þann 21. febrúar sl. kynnti Ríkisendurskoðun niðurstöður nýrrar stjórnsýsluúttektar á tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða. Skýrslan dregur fram hvernig tollaframkvæmd og tollaeftirlit fer fram á Íslandi. Framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda (FA) velur að mála niðurstöður skýrslunnar skrautlegum litum í grein hér á visir.is. þann 25. febrúar sl. Hann fullyrðir þar að skýrslan hreki ásakanir um tollasvindl og vísar þar m.a. til viðtals við greinarhöfund á sjónvarpsstöðinni Hringbraut á síðasta ári. Nú er þar skemmst frá að segja að „sínum augum lítur hver á silfrið“ – verður hér vísað í nokkur atriði því til stuðnings. Hvað stendur í skýrslunni? Ástæða þess að Ríkisendurskoðun tók tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða til skoðunar var m.a. sú staðreynd að svo virtist sem að í einhverjum tilvikum væri rangt staðið að tollflokkun erlendra landbúnaðarvara hér á landi. Í niðurstöðukafla úttektarinnar kemur skýrt fram að alvarlegir annmarkar hafi verið á stjórnsýslu tollamála vegna innflutnings landbúnaðarvara. Þá segir að brotalamir séu á tolleftirliti/vöruskoðun landbúnaðarvara, auk þess sem að allnokkurt misræmi sé milli útflutningstalna ESB og innflutningstalna frá Hagstofu Íslands. Framkvæmdastjóri FA sér einhverja allt aðra niðurstöðu. Af grein hans má ráða að skýrslan sýni að ábendingar um ranga tollflokkun við innflutning á pitsaosti hafi ekki átt við nein rök að styðjast og að skýrsla Ríkisendurskoðunar staðfesti niðurstöður innanhússrannsóknar FA um innflutning eigin félagsmanna á pitsaosti. Nú hefur greinarhöfundur lesið skýrslu Ríkisendurskoðunar og sér ekki að nokkuð af þessu komi fram í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þvert á móti gengur Ríkisendurskoðun langt í sinni umfjöllun um upplýsingagjöf innflutningsfyrirtækja til tollyfirvalda í tengslum við innflutning landbúnaðarafurða. Þar segir m.a. eftirfarandi: „Fullyrða má að möguleg misflokkun eða undanskot við innflutning á landbúnaðarafurðum geti því varðað háar fjárhæðir og mikilvæga hagsmuni um heilbrigði manna, dýra og plantna. Gildir þá einu hvort um er að ræða ranga upplýsingagjöf til tollyfirvalda af ásetningi eða gáleysi.“ Hér er vart skemur gengið en greinarhöfundur gerði í fyrrnefndum sjónvarpsþætti. Ásakanir FA um afskipti yfirstjórnar stjórnsýslunnar Í grein sinni leyfir framkvæmdastjóri FA sér einnig að saka fjármálaráðuneytið og atvinnuvegaráðuneytið um að hafa látið undan þrýstingi hagsmunaaðila, auk þess sem að þessi tvö ráðuneyti hafi beitt Skattinn þrýstingi „...til að þvinga fram endurtollflokkun [pitsuosta]...“. Þessu er enginn staður fundinn í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þvert á móti segir í skýrslunni að: „Ríkisendurskoðun telur gagnrýnivert með hvaða hætti Skatturinn brást við athugasemdum hagsmunaaðila um tollflokkun svokallaðs jurtaosts á fyrri hluta ársins 2020, þá sérstaklega í ljósi þess bindandi álits sem Skatturinn hafði gefið út um tollflokkun [pitsaosts]. Í framhaldinu voru athafnir Skattsins í málinu þversagnakenndar og til þess fallnar að skapa tortryggni gagnvart tollframkvæmd.“ Ég held raunar að framkvæmdastjórinn og hans liðsmenn hafi sjálfir leitast við að hafa áhrif, um það vitna tölvupóstar sem aflað hefur verið afrita af á grundvelli upplýsingalaga nr. 140/2012. Sama má segja um yfirlýsingar fulltrúa FA í garð stjórnvalda og dómstóla vegna innflutnings erlendra landbúnaðarvara. Hér er ekki um neitt nýtt að ræða. Alþekkt er hins vegar þegar fulltrúar FA sökuðu Kristján Þ. Júlíusson, fv. landbúnaðarráðherra, um stjórnarskrárbrot og brot gegn lögum um ráðherraábyrgð vegna úthlutunar hans á tollkvótum Var fullyrt að draga ætti ráðherrann fyrir landsdóm. Höfðað var mál á hendur íslenska ríkinu vegna stjórnsýslu ráðherrans en Hæstiréttur komst að þeirri niðurstöðu að stjórnsýsla ráðherrans stæðist kröfur stjórnarskrárinnar. Dómur Landsréttar um tollflokkun pitsaosts Eitt þeirra mála sem framkvæmdastjórinn gerir að umtalsefni er nýlegur dómur Landsréttar í máli er varðaði tollflokkun pitsaosts. Rétt er að fara nokkrum orðum um þá niðurstöðu. Þann 11. febrúar sl. féll dómur í Landsrétti í máli sem innflutningsfyrirtæki rifins pitsaosts höfðaði gegn íslenska ríkinu vegna ákvörðunar Skattsins um að greiða ætti toll af ostinum. Hugðist fyrirtækið með málshöfðun sinni hnekkja þeirri niðurstöðu að hinn rifni ostur skyldi tollflokkast sem mjólkurostur – m.ö.o. að engan toll ætti að greiða af ostinum. Skemmst er frá því að segja að Landsréttur staðfesti dóm Héraðsdóms Reykjavíkur þar sem komist var að þeirri niðurstöðu að hinn rifni ostur væri mjólkurostur og skyldi þegar af þeirri ástæðu greiddur tollur við innflutning vörunnar. Þá var innflutningsfyrirtækinu gert að greiða málskostnað á báðum dómsstigum. Nú verður þessum dómi Landsréttar ekki hnekkt með óljósum tilvitnunum í skýrslu Ríkisendurskoðunar, eins og álykta má af umfjöllun FA. Landsréttur er hluti dómsvaldsins en Ríkisendurskoðun er eftirlitsstofnun Alþingis. Ekki er ástæða til að svara umfjöllun framkvæmdastjórans um efnislega niðurstöðu Landsréttar enda hefur allri þeirri gagnrýni nú þegar verið svarað í dómi héraðsdóms svo og dómi Landsréttar. Niðurlag Í niðurlagi greinar sinnar fullyrðir framkvæmdastjórinn að allt sem FA hafi haldið fram sé staðfest í úttekt Ríkisendurskoðunar. Er þetta mjög sérstök niðurstaða þar sem rannsóknarefni úttektar Ríkisendurskoðunar var ekki yfirlýsingar FA heldur tolleftirlit og tollframkvæmd Skattsins. Að fenginni úttekt Ríkisendurskoðunar er það nú verkefni stjórnvalda að bæta og efla þessa stjórnsýslu tollamála. Niðurstöður Ríkisendurskoðunar eru skýrar hvað þetta varðar og koma þar fram mjög gagnlegar ábendingar um það hvernig betur megi standa að málum. Er til mikils að vinna enda getur ólögmætur inn- og útflutningur vöru haft í för með sér „hættu fyrir öryggi, umhverfi og heilsu almennings“, svo vitnað sé til úttektarinnar sjálfrar. Höfundur er verkefnastjóri hjá Mjólkursamsölunni Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Erna Bjarnadóttir Skattar og tollar Stjórnsýsla Matvælaframleiðsla Tengdar fréttir Skýrsla Ríkisendurskoðunar hrekur ásakanir um tollasvindl Niðurstöður nýrrar stjórnsýsluúttektar Ríkisendurskoðunar á tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða sýna með óyggjandi hætti að ásakanir Bændasamtaka Íslands og Mjólkursamsölunnar á hendur innflutningsfyrirtækjum, um stórfellt svindl við innflutning á pitsuosti, áttu ekki við nein rök að styðjast. 25. febrúar 2022 08:00 Mest lesið Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Ef eitthvað væri að marka Bjarna Gunnar Smári Egilsson Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson Skoðun Skoðun Skoðun Tilgáta um brjálsemi þjóðarleiðtoga Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Blóðbað í Súdan: Framtíðarannáll? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Á tímamótum: Sameinuðu þjóðirnar í 80 ár Vala Karen Viðarsdóttir,Védís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Borgar sig að vanmeta menntun? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin hækkar gjöld á háskólanema Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir skrifar Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Farsæld barna í fyrirrúmi Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir skrifar Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Skólar hafa stigið skrefið með góðum árangri Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir skrifar Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson skrifar Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick skrifar Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson skrifar Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson skrifar Sjá meira
Þann 21. febrúar sl. kynnti Ríkisendurskoðun niðurstöður nýrrar stjórnsýsluúttektar á tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða. Skýrslan dregur fram hvernig tollaframkvæmd og tollaeftirlit fer fram á Íslandi. Framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda (FA) velur að mála niðurstöður skýrslunnar skrautlegum litum í grein hér á visir.is. þann 25. febrúar sl. Hann fullyrðir þar að skýrslan hreki ásakanir um tollasvindl og vísar þar m.a. til viðtals við greinarhöfund á sjónvarpsstöðinni Hringbraut á síðasta ári. Nú er þar skemmst frá að segja að „sínum augum lítur hver á silfrið“ – verður hér vísað í nokkur atriði því til stuðnings. Hvað stendur í skýrslunni? Ástæða þess að Ríkisendurskoðun tók tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða til skoðunar var m.a. sú staðreynd að svo virtist sem að í einhverjum tilvikum væri rangt staðið að tollflokkun erlendra landbúnaðarvara hér á landi. Í niðurstöðukafla úttektarinnar kemur skýrt fram að alvarlegir annmarkar hafi verið á stjórnsýslu tollamála vegna innflutnings landbúnaðarvara. Þá segir að brotalamir séu á tolleftirliti/vöruskoðun landbúnaðarvara, auk þess sem að allnokkurt misræmi sé milli útflutningstalna ESB og innflutningstalna frá Hagstofu Íslands. Framkvæmdastjóri FA sér einhverja allt aðra niðurstöðu. Af grein hans má ráða að skýrslan sýni að ábendingar um ranga tollflokkun við innflutning á pitsaosti hafi ekki átt við nein rök að styðjast og að skýrsla Ríkisendurskoðunar staðfesti niðurstöður innanhússrannsóknar FA um innflutning eigin félagsmanna á pitsaosti. Nú hefur greinarhöfundur lesið skýrslu Ríkisendurskoðunar og sér ekki að nokkuð af þessu komi fram í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þvert á móti gengur Ríkisendurskoðun langt í sinni umfjöllun um upplýsingagjöf innflutningsfyrirtækja til tollyfirvalda í tengslum við innflutning landbúnaðarafurða. Þar segir m.a. eftirfarandi: „Fullyrða má að möguleg misflokkun eða undanskot við innflutning á landbúnaðarafurðum geti því varðað háar fjárhæðir og mikilvæga hagsmuni um heilbrigði manna, dýra og plantna. Gildir þá einu hvort um er að ræða ranga upplýsingagjöf til tollyfirvalda af ásetningi eða gáleysi.“ Hér er vart skemur gengið en greinarhöfundur gerði í fyrrnefndum sjónvarpsþætti. Ásakanir FA um afskipti yfirstjórnar stjórnsýslunnar Í grein sinni leyfir framkvæmdastjóri FA sér einnig að saka fjármálaráðuneytið og atvinnuvegaráðuneytið um að hafa látið undan þrýstingi hagsmunaaðila, auk þess sem að þessi tvö ráðuneyti hafi beitt Skattinn þrýstingi „...til að þvinga fram endurtollflokkun [pitsuosta]...“. Þessu er enginn staður fundinn í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þvert á móti segir í skýrslunni að: „Ríkisendurskoðun telur gagnrýnivert með hvaða hætti Skatturinn brást við athugasemdum hagsmunaaðila um tollflokkun svokallaðs jurtaosts á fyrri hluta ársins 2020, þá sérstaklega í ljósi þess bindandi álits sem Skatturinn hafði gefið út um tollflokkun [pitsaosts]. Í framhaldinu voru athafnir Skattsins í málinu þversagnakenndar og til þess fallnar að skapa tortryggni gagnvart tollframkvæmd.“ Ég held raunar að framkvæmdastjórinn og hans liðsmenn hafi sjálfir leitast við að hafa áhrif, um það vitna tölvupóstar sem aflað hefur verið afrita af á grundvelli upplýsingalaga nr. 140/2012. Sama má segja um yfirlýsingar fulltrúa FA í garð stjórnvalda og dómstóla vegna innflutnings erlendra landbúnaðarvara. Hér er ekki um neitt nýtt að ræða. Alþekkt er hins vegar þegar fulltrúar FA sökuðu Kristján Þ. Júlíusson, fv. landbúnaðarráðherra, um stjórnarskrárbrot og brot gegn lögum um ráðherraábyrgð vegna úthlutunar hans á tollkvótum Var fullyrt að draga ætti ráðherrann fyrir landsdóm. Höfðað var mál á hendur íslenska ríkinu vegna stjórnsýslu ráðherrans en Hæstiréttur komst að þeirri niðurstöðu að stjórnsýsla ráðherrans stæðist kröfur stjórnarskrárinnar. Dómur Landsréttar um tollflokkun pitsaosts Eitt þeirra mála sem framkvæmdastjórinn gerir að umtalsefni er nýlegur dómur Landsréttar í máli er varðaði tollflokkun pitsaosts. Rétt er að fara nokkrum orðum um þá niðurstöðu. Þann 11. febrúar sl. féll dómur í Landsrétti í máli sem innflutningsfyrirtæki rifins pitsaosts höfðaði gegn íslenska ríkinu vegna ákvörðunar Skattsins um að greiða ætti toll af ostinum. Hugðist fyrirtækið með málshöfðun sinni hnekkja þeirri niðurstöðu að hinn rifni ostur skyldi tollflokkast sem mjólkurostur – m.ö.o. að engan toll ætti að greiða af ostinum. Skemmst er frá því að segja að Landsréttur staðfesti dóm Héraðsdóms Reykjavíkur þar sem komist var að þeirri niðurstöðu að hinn rifni ostur væri mjólkurostur og skyldi þegar af þeirri ástæðu greiddur tollur við innflutning vörunnar. Þá var innflutningsfyrirtækinu gert að greiða málskostnað á báðum dómsstigum. Nú verður þessum dómi Landsréttar ekki hnekkt með óljósum tilvitnunum í skýrslu Ríkisendurskoðunar, eins og álykta má af umfjöllun FA. Landsréttur er hluti dómsvaldsins en Ríkisendurskoðun er eftirlitsstofnun Alþingis. Ekki er ástæða til að svara umfjöllun framkvæmdastjórans um efnislega niðurstöðu Landsréttar enda hefur allri þeirri gagnrýni nú þegar verið svarað í dómi héraðsdóms svo og dómi Landsréttar. Niðurlag Í niðurlagi greinar sinnar fullyrðir framkvæmdastjórinn að allt sem FA hafi haldið fram sé staðfest í úttekt Ríkisendurskoðunar. Er þetta mjög sérstök niðurstaða þar sem rannsóknarefni úttektar Ríkisendurskoðunar var ekki yfirlýsingar FA heldur tolleftirlit og tollframkvæmd Skattsins. Að fenginni úttekt Ríkisendurskoðunar er það nú verkefni stjórnvalda að bæta og efla þessa stjórnsýslu tollamála. Niðurstöður Ríkisendurskoðunar eru skýrar hvað þetta varðar og koma þar fram mjög gagnlegar ábendingar um það hvernig betur megi standa að málum. Er til mikils að vinna enda getur ólögmætur inn- og útflutningur vöru haft í för með sér „hættu fyrir öryggi, umhverfi og heilsu almennings“, svo vitnað sé til úttektarinnar sjálfrar. Höfundur er verkefnastjóri hjá Mjólkursamsölunni
Skýrsla Ríkisendurskoðunar hrekur ásakanir um tollasvindl Niðurstöður nýrrar stjórnsýsluúttektar Ríkisendurskoðunar á tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða sýna með óyggjandi hætti að ásakanir Bændasamtaka Íslands og Mjólkursamsölunnar á hendur innflutningsfyrirtækjum, um stórfellt svindl við innflutning á pitsuosti, áttu ekki við nein rök að styðjast. 25. febrúar 2022 08:00
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar
Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun