Það þarf þyrlupall við þjóðarsjúkrahúsið Hópur lækna á þyrlum Landhelgisgæslunnar skrifar 24. maí 2024 09:00 Nýverið bárust af því fréttir að Reykjavíkurborg og Landspítali hafi gert með sér samkomulag um vilja til byggingar þyrlupalls við Nauthólsvík. Tilgangurinn mun vera að stytta flutningstíma þeirra sjúklinga sem þyrftu að koma með þyrlu til Landspítalans í Reykjavík þegar öll starfsemi spítalans væri sameinuð í nýjum byggingum við Hringbraut. Af þessu tilefni getum við undirritaðir ekki lengur orða bundist varðandi framtíðarskipulag sjúkraflutninga með þyrlu á Íslandi. Þyrlur hafa í marga áratugi verið sjálfsagður hluti bráðaþjónustu vegna alvarlegra veikinda eða slysa, hér á landi sem og annarsstaðar. Í sumum tilfellum er engin leið að koma fólki til aðstoðar nema með þyrlu, til dæmis þegar um er að ræða sjómenn eða ferðamenn utan alfaraleiða. Í öðrum tilfellum snúast flutningar á þyrlu um að koma sérhæfðri heilbrigðisþjónustu á staðinn á sem stystum tíma og sjúklingnum svo á hátæknisjúkrahús sem allra fyrst. Dæmi um sjúkdóma þar sem mínútur skipta máli eru til dæmis kransæðastífla, heilablóðfall eða alvarlegir áverkar vegna slysa. Á Íslandi hefur þyrlusveit Landhelgisgæslu Íslands sinnt aðkallandi flutningum sjúklinga með þyrlu og við undirrituð erum læknar í þeirri sveit auk þess að starfa hjá Landspítala. Lengi hefur verið þyrlupallur við Landspítala í Fossvogi þar sem þyrla getur lent með sjúklinga með alvarlega sjúkdóma eða eftir alvarleg slys. Þaðan er hægt að flytja sjúkling beint inn á bráðamóttöku sem tekur sjaldnast meira en 3-4 mínútur. Því miður er núverandi staða sú að Landspítali er líka til húsa við Hringbraut þar sem enginn þyrlupallur er til staðar. Á Landspítala við Hringbraut er veitt heilbrigðisþjónusta sem ekki er hægt að veita í Fossvogi, til dæmis eru þar gerðar bráðar kransæðaþræðingar vegna kransæðastíflu og þar er líka fæðingardeild sjúkrahússins. Vegna þess að ekki er þyrlupallur hjá Landspítala við Hringbraut hefur þurft að lenda þyrlunni á Reykjavíkurflugvelli og síðan flytja þá sjúklinga með sjúkrabíl á Landspítala við Hringbraut sem þangað þurfa að komast. Þetta veldur töf sem getur varðað líf og heilsu. Samkvæmt nýrri rannsókn á sjúkraflugi með þyrlu á Íslandi sem enn er óbirt tók það að miðgildi 28 mínútur fyrir sjúklinga með þekkta bráða kransæðastíflu að komast frá Reykjavíkurflugvelli og inn á kransæðaþræðingastofu Landspítala við Hringbraut til bráðrar meðferðar. Þessi töf er langt umfram það sem verkfræðingar nýja Landspítalans hafa áætlað vegna þessara flutninga. Ástæðan er væntanlega sú að það er ekki nóg að reikna tímann sem tekur að keyra þessa leið því ferlið hefur miklu fleiri og flóknari skref. Það þarf að flytja sjúklinginn út úr þyrlunni á sjúkrabörum þyrlunnar, síðan að koma honum í sjúkrabörur sjúkrabílsins, koma honum svo fyrir í sjúkrabíl og um leið að passa að allar lyfjadælur, hjartastuðtæki og skjáir fylgi með, passa að allar nálar og línur dragist ekki úr sjúklingnum við flutninginn og passa að missa um leið ekki sjónar á líðan sjúklingsins til að geta brugðist við. Svo þarf að keyra eins hratt og hægt er á sjúkrahúsið – án þess þó að hætta skapist innan eða utan sjúkrabílsins fyrir sjúkling, áhöfn eða vegfarendur. Þegar komið er á Landspítala þarf að endurtaka leikinn, flytja sjúklinginn aftur út úr sjúkrabíl með öll tæki og tól og koma honum á skurðarborðið á hjartaþræðingarstofunni. Allt þetta tekur tíma eins og rannsóknin sýnir. Árangurinn er sá að aðeins 16% sjúklinga sem fluttir eru með þyrlu vegna kransæðastíflu til Reykjavíkur frá suður- og vesturlandi ná inn á þræðingastofu til meðferðar innan 120 mínútna viðmiðunartíma. Nýtt þjóðarsjúkrahús Íslendinga þarf þyrlupall. Það dugar ekki að hafa hann áfram á óbreyttum stað eða að byggja nýjan þyrlupall fimmhundruð metra frá þeim sem fyrir er því vandinn verður bara leystur með því að losna við þessa auka flutninga með sjúkrabíl. Ísland er strjálbýlasta land í Evrópu og við eigum aðeins eitt fjölgreina hátæknisjúkrahús. Við stöndum nágrannaþjóðum langt að baki þegar kemur að flutningstíma sjúklinga á sjúkrahús, meðal flutningstímar sjúklinga á Íslandi með þyrlu eru nú þegar til dæmis tvöfalt lengri en sambærilegir flutningar í Noregi. Ef ekki verður þyrlupallur við sjúkrahúsið lengist sá tími til muna. Það að sleppa því að hafa þyrlupall við það sjúkrahús sem verður þjóðarsjúkrahús Íslendinga næstu áratugi væri skelfileg ákvörðun og í raun með öllu óhugsandi, líf og heilsa þeirra einstaklinga sem fyrir verða er í húfi. Stjórn nýs Landspítala og stjórnvöld landsins bera hér ábyrgð og við trúum því ekki að þetta verði látið viðgangast, við trúum því ekki að mannslífum verði fórnað á þennan hátt. Undirrituð eru læknar á þyrlum Landhelgisgæslu Íslands. Ármann Jónsson Bergur Stefánsson Birkir Örn Hlynsson Jón Ragnar Jónsson Mikael Smári Mikaelsson Rosemary Lea Jones Sigurður Benediktsson Sigurjón Örn Stefánsson Viðar Magnússon Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landhelgisgæslan Heilbrigðismál Landspítalinn Reykjavíkurflugvöllur Reykjavík Mest lesið Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Á uppgjör frá TR að koma eldri borgurum á óvart? Björn Snæbjörnsson Skoðun Skoðun Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Tíðaheilbrigði er lykilatriði í jafnrétti kynjanna Berit Mueller skrifar Skoðun Þjóðarmorð – frá orðfræðilegu sjónarmiði Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann skrifar Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Nokkur orð um stöðuna Dögg Þrastardóttir skrifar Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun #blessmeta – þriðja grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir skrifar Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar Skoðun Feluleikur Þorgerðar Katrínar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Spólum til baka Snævar Ingi Sveinsson skrifar Skoðun Sögulegur dómur Hæstaréttar – staðfestir sjálfstæði Alþingis Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Að vera fatlaður á Íslandi er full vinna Birna Ösp Traustadóttir skrifar Skoðun Sæluríkið Ísland Einar Helgason skrifar Sjá meira
Nýverið bárust af því fréttir að Reykjavíkurborg og Landspítali hafi gert með sér samkomulag um vilja til byggingar þyrlupalls við Nauthólsvík. Tilgangurinn mun vera að stytta flutningstíma þeirra sjúklinga sem þyrftu að koma með þyrlu til Landspítalans í Reykjavík þegar öll starfsemi spítalans væri sameinuð í nýjum byggingum við Hringbraut. Af þessu tilefni getum við undirritaðir ekki lengur orða bundist varðandi framtíðarskipulag sjúkraflutninga með þyrlu á Íslandi. Þyrlur hafa í marga áratugi verið sjálfsagður hluti bráðaþjónustu vegna alvarlegra veikinda eða slysa, hér á landi sem og annarsstaðar. Í sumum tilfellum er engin leið að koma fólki til aðstoðar nema með þyrlu, til dæmis þegar um er að ræða sjómenn eða ferðamenn utan alfaraleiða. Í öðrum tilfellum snúast flutningar á þyrlu um að koma sérhæfðri heilbrigðisþjónustu á staðinn á sem stystum tíma og sjúklingnum svo á hátæknisjúkrahús sem allra fyrst. Dæmi um sjúkdóma þar sem mínútur skipta máli eru til dæmis kransæðastífla, heilablóðfall eða alvarlegir áverkar vegna slysa. Á Íslandi hefur þyrlusveit Landhelgisgæslu Íslands sinnt aðkallandi flutningum sjúklinga með þyrlu og við undirrituð erum læknar í þeirri sveit auk þess að starfa hjá Landspítala. Lengi hefur verið þyrlupallur við Landspítala í Fossvogi þar sem þyrla getur lent með sjúklinga með alvarlega sjúkdóma eða eftir alvarleg slys. Þaðan er hægt að flytja sjúkling beint inn á bráðamóttöku sem tekur sjaldnast meira en 3-4 mínútur. Því miður er núverandi staða sú að Landspítali er líka til húsa við Hringbraut þar sem enginn þyrlupallur er til staðar. Á Landspítala við Hringbraut er veitt heilbrigðisþjónusta sem ekki er hægt að veita í Fossvogi, til dæmis eru þar gerðar bráðar kransæðaþræðingar vegna kransæðastíflu og þar er líka fæðingardeild sjúkrahússins. Vegna þess að ekki er þyrlupallur hjá Landspítala við Hringbraut hefur þurft að lenda þyrlunni á Reykjavíkurflugvelli og síðan flytja þá sjúklinga með sjúkrabíl á Landspítala við Hringbraut sem þangað þurfa að komast. Þetta veldur töf sem getur varðað líf og heilsu. Samkvæmt nýrri rannsókn á sjúkraflugi með þyrlu á Íslandi sem enn er óbirt tók það að miðgildi 28 mínútur fyrir sjúklinga með þekkta bráða kransæðastíflu að komast frá Reykjavíkurflugvelli og inn á kransæðaþræðingastofu Landspítala við Hringbraut til bráðrar meðferðar. Þessi töf er langt umfram það sem verkfræðingar nýja Landspítalans hafa áætlað vegna þessara flutninga. Ástæðan er væntanlega sú að það er ekki nóg að reikna tímann sem tekur að keyra þessa leið því ferlið hefur miklu fleiri og flóknari skref. Það þarf að flytja sjúklinginn út úr þyrlunni á sjúkrabörum þyrlunnar, síðan að koma honum í sjúkrabörur sjúkrabílsins, koma honum svo fyrir í sjúkrabíl og um leið að passa að allar lyfjadælur, hjartastuðtæki og skjáir fylgi með, passa að allar nálar og línur dragist ekki úr sjúklingnum við flutninginn og passa að missa um leið ekki sjónar á líðan sjúklingsins til að geta brugðist við. Svo þarf að keyra eins hratt og hægt er á sjúkrahúsið – án þess þó að hætta skapist innan eða utan sjúkrabílsins fyrir sjúkling, áhöfn eða vegfarendur. Þegar komið er á Landspítala þarf að endurtaka leikinn, flytja sjúklinginn aftur út úr sjúkrabíl með öll tæki og tól og koma honum á skurðarborðið á hjartaþræðingarstofunni. Allt þetta tekur tíma eins og rannsóknin sýnir. Árangurinn er sá að aðeins 16% sjúklinga sem fluttir eru með þyrlu vegna kransæðastíflu til Reykjavíkur frá suður- og vesturlandi ná inn á þræðingastofu til meðferðar innan 120 mínútna viðmiðunartíma. Nýtt þjóðarsjúkrahús Íslendinga þarf þyrlupall. Það dugar ekki að hafa hann áfram á óbreyttum stað eða að byggja nýjan þyrlupall fimmhundruð metra frá þeim sem fyrir er því vandinn verður bara leystur með því að losna við þessa auka flutninga með sjúkrabíl. Ísland er strjálbýlasta land í Evrópu og við eigum aðeins eitt fjölgreina hátæknisjúkrahús. Við stöndum nágrannaþjóðum langt að baki þegar kemur að flutningstíma sjúklinga á sjúkrahús, meðal flutningstímar sjúklinga á Íslandi með þyrlu eru nú þegar til dæmis tvöfalt lengri en sambærilegir flutningar í Noregi. Ef ekki verður þyrlupallur við sjúkrahúsið lengist sá tími til muna. Það að sleppa því að hafa þyrlupall við það sjúkrahús sem verður þjóðarsjúkrahús Íslendinga næstu áratugi væri skelfileg ákvörðun og í raun með öllu óhugsandi, líf og heilsa þeirra einstaklinga sem fyrir verða er í húfi. Stjórn nýs Landspítala og stjórnvöld landsins bera hér ábyrgð og við trúum því ekki að þetta verði látið viðgangast, við trúum því ekki að mannslífum verði fórnað á þennan hátt. Undirrituð eru læknar á þyrlum Landhelgisgæslu Íslands. Ármann Jónsson Bergur Stefánsson Birkir Örn Hlynsson Jón Ragnar Jónsson Mikael Smári Mikaelsson Rosemary Lea Jones Sigurður Benediktsson Sigurjón Örn Stefánsson Viðar Magnússon
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar
Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun