Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar 3. júlí 2024 18:01 Í viðbrögðum mínum við skrifum Hjartar J. Guðmundssonar gat ég þess að Ísland hefði trúlega ekki náð miklum árangri í landhelgismálinu ef við hefðum ekki á sínum tíma brett upp ermar, skilgreint markmiðin vel og barist fyrir málinu af alefli. Í þeirri baráttu hefði litlu skilað að ástunda úttalningu á því hvað við værum lítil þjóð í samanburði við aðrar. Þetta var sagt til að leggja áherslu á að við ættum jafnan að ganga fram eins og sæmir fullvalda þjóð en ekki að vera einlægt að velta okkur upp úr hvað hún erum fámenn og lítils megandi. Nú svarar hann því til að ef við hefðum á þeim tíma verið í ESB hefðum við ekki getað tekið ákvörðun um útfærslu landhelginnar hvað þá barist fyrir henni! Þetta er nú talsvert langsótt enda ESB ekki til þá, við þar af leiðandi ekki í þeim ágætu samtökum og aðstæður því allt aðrar en eru í dag. Hins vegar vorum við með fulla aðild að NATO og tókum þátt í starfinu þar án nokkurrar minnimáttarkenndar. Flestir sem muna þessa tíma eru sammála um að sú staðreynd að við vorum þar með fullri aðild hafi stuðlað að því að þjóðir innan NATO beittu sér fyrir því að Bretar og Þjóðverjar hættu þessu stríði við þjóðina þarna norður í höfum. Ekki leikur á tvennu að aðild okkar að NATO stuðlaði að því að fullur sigur vannst í landhelgisdeilunum. Þar vorum við ekki úti á göngum og biðum þess sem ákveðið var við borðið inni eins og mörgum þykir viðunandi í dag. Hjörtur eyðir miklu púðri í að vægi ríkja innan ESB fari eftir íbúafjölda og tíundar þar margar tölur jafnvel ofan í brot úr prósentum. Þannig er hlaðið í köst vonleysisins, að við getum lítið sem ekkert beitt okkur þarna inni fyrir okkar málefnum frekar en önnur smáríki. Allt fyrir fram tapað. Bætir svo við ýmsum ógnvekjandi „upplýsingum” um að með inngöngu misstum við alla stjórn á sjávarútveginum enda eftir það gert út frá Brussel. Athygli vekur að í öllum þessum harmagráti nefnir hann ekki einu orði þá mikilvægu reglu sem kölluð hefur verið „Hlutfallslegur stöðugleiki (relative stability).” Hún byggist á því að ríki bandalagsins hafa ekki rétt á því að veiða á svæðum þar sem þau hafa ekki stundað veiðar síðustu áratugi. Ekkert ríki (utan Færeyingar) hafa stundað veiðar hér í langan tíma og því er einsýnt að í viðræðum um aðild Íslands að bandalaginu muni íslensk stjórnvöld tryggja að sú regla verði hluti af endanlegum samningi. Því ætti ekki að vera neitt að óttast – að minnsta kosti alveg óhætt að ræða málið enda þótt allt of margir samlandar hafi ekki meiri trú á málstaðnum en svo að þeir telji vonlaust um árangur. Sannleikurinn er samt sá að ESB hefur sjálft viðurkennt að við höfum sögulegan rétt til veiða í íslenskri lögsögu samkvæmt ofangreindri reglu. Það ætti því að vera óhætt að ræða málið! Hjörtur hefur hins vegar áhyggjur af því að „hagsmunir okkar verða seint í forgangi og ákvarðanir í þeim efnum háðar því að aðrir verði reiðubúnir að taka sjónarmið okkar inn í myndina.” Já það er einmitt hluti af okkar baráttu að sannfæra aðrar þjóðir innan samtaka, sem við erum aðilar að, að málstaður okkar sé bæði sanngjarn og eðlilegur. Ef við erum hins vegar fyrir fram viss um að ekki náist árangur í þeim efnum, og gleymum okkur í að telja upp hvað aðrar þjóðir eru stórar og við lítil, þá er veik von um árangur og allt eins víst að við gleymumst sífrandi við ysta haf. Látum af þeirri nesjamennsku að við séum smá og vanmáttug og getum því ekki tekið virkan þátt í alþjóðlegu samstarfi sem þó hefur margsannað sig undanfarin ár og áratugi að hafa fært okkur margar réttarbætur og ýmiss konar ávinning. Við erum eins stór og hugur okkar sjálfra ákveður og tökum af fullri einurð og reisn þátt í alþjóðasamstarfi. Hornrekur viljum við ekki vera! Höfundur er eftirlaunaþegi og fyrrum forstöðumaður samtaka fyrirtækja í málm- og skipaiðnaði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein NATO Ingólfur Sverrisson Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson Skoðun Skoðun Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic skrifar Sjá meira
Í viðbrögðum mínum við skrifum Hjartar J. Guðmundssonar gat ég þess að Ísland hefði trúlega ekki náð miklum árangri í landhelgismálinu ef við hefðum ekki á sínum tíma brett upp ermar, skilgreint markmiðin vel og barist fyrir málinu af alefli. Í þeirri baráttu hefði litlu skilað að ástunda úttalningu á því hvað við værum lítil þjóð í samanburði við aðrar. Þetta var sagt til að leggja áherslu á að við ættum jafnan að ganga fram eins og sæmir fullvalda þjóð en ekki að vera einlægt að velta okkur upp úr hvað hún erum fámenn og lítils megandi. Nú svarar hann því til að ef við hefðum á þeim tíma verið í ESB hefðum við ekki getað tekið ákvörðun um útfærslu landhelginnar hvað þá barist fyrir henni! Þetta er nú talsvert langsótt enda ESB ekki til þá, við þar af leiðandi ekki í þeim ágætu samtökum og aðstæður því allt aðrar en eru í dag. Hins vegar vorum við með fulla aðild að NATO og tókum þátt í starfinu þar án nokkurrar minnimáttarkenndar. Flestir sem muna þessa tíma eru sammála um að sú staðreynd að við vorum þar með fullri aðild hafi stuðlað að því að þjóðir innan NATO beittu sér fyrir því að Bretar og Þjóðverjar hættu þessu stríði við þjóðina þarna norður í höfum. Ekki leikur á tvennu að aðild okkar að NATO stuðlaði að því að fullur sigur vannst í landhelgisdeilunum. Þar vorum við ekki úti á göngum og biðum þess sem ákveðið var við borðið inni eins og mörgum þykir viðunandi í dag. Hjörtur eyðir miklu púðri í að vægi ríkja innan ESB fari eftir íbúafjölda og tíundar þar margar tölur jafnvel ofan í brot úr prósentum. Þannig er hlaðið í köst vonleysisins, að við getum lítið sem ekkert beitt okkur þarna inni fyrir okkar málefnum frekar en önnur smáríki. Allt fyrir fram tapað. Bætir svo við ýmsum ógnvekjandi „upplýsingum” um að með inngöngu misstum við alla stjórn á sjávarútveginum enda eftir það gert út frá Brussel. Athygli vekur að í öllum þessum harmagráti nefnir hann ekki einu orði þá mikilvægu reglu sem kölluð hefur verið „Hlutfallslegur stöðugleiki (relative stability).” Hún byggist á því að ríki bandalagsins hafa ekki rétt á því að veiða á svæðum þar sem þau hafa ekki stundað veiðar síðustu áratugi. Ekkert ríki (utan Færeyingar) hafa stundað veiðar hér í langan tíma og því er einsýnt að í viðræðum um aðild Íslands að bandalaginu muni íslensk stjórnvöld tryggja að sú regla verði hluti af endanlegum samningi. Því ætti ekki að vera neitt að óttast – að minnsta kosti alveg óhætt að ræða málið enda þótt allt of margir samlandar hafi ekki meiri trú á málstaðnum en svo að þeir telji vonlaust um árangur. Sannleikurinn er samt sá að ESB hefur sjálft viðurkennt að við höfum sögulegan rétt til veiða í íslenskri lögsögu samkvæmt ofangreindri reglu. Það ætti því að vera óhætt að ræða málið! Hjörtur hefur hins vegar áhyggjur af því að „hagsmunir okkar verða seint í forgangi og ákvarðanir í þeim efnum háðar því að aðrir verði reiðubúnir að taka sjónarmið okkar inn í myndina.” Já það er einmitt hluti af okkar baráttu að sannfæra aðrar þjóðir innan samtaka, sem við erum aðilar að, að málstaður okkar sé bæði sanngjarn og eðlilegur. Ef við erum hins vegar fyrir fram viss um að ekki náist árangur í þeim efnum, og gleymum okkur í að telja upp hvað aðrar þjóðir eru stórar og við lítil, þá er veik von um árangur og allt eins víst að við gleymumst sífrandi við ysta haf. Látum af þeirri nesjamennsku að við séum smá og vanmáttug og getum því ekki tekið virkan þátt í alþjóðlegu samstarfi sem þó hefur margsannað sig undanfarin ár og áratugi að hafa fært okkur margar réttarbætur og ýmiss konar ávinning. Við erum eins stór og hugur okkar sjálfra ákveður og tökum af fullri einurð og reisn þátt í alþjóðasamstarfi. Hornrekur viljum við ekki vera! Höfundur er eftirlaunaþegi og fyrrum forstöðumaður samtaka fyrirtækja í málm- og skipaiðnaði.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun