Réttnefni: Viðbragð við upplýsingaóreiðu Jón Þór Sigurðsson skrifar 23. september 2025 07:00 Hvað er félagshyggja? Það er auðvelt að svara því stuttlega. Samfélag sem að byggt er upp þannig að sameiginlegar auðlindir þjóðarinnar eru nýttar til þess að fiármagna grunnkerfi samfélagsins og að aðgengi fyrir þegna þess sé jafnt, og að allirþeir sem að í því samfélagi búa hafi jafnanaðgang að þjónustu og hafi möguleika á því að ala upp börn og sjá fyrir sér og sínum. Lifa við það grunn öryggi að hafa þak yfir höfuðið,geta veitt sér og sínum mat og skjól. Fólk sem að aðhyllist félagshyggjuna hræðist þó að taka hana og hrópa hana um torg af ótta við það að vera kallað kommúnistar. Við sem að berjumst fyrir framgangi félagshyggju, sósíalisma sjáum fyrir okkur að í jafn auðugulandi og okkar,þá ættum við að geta gert svo miklu betur. Við ættum að vera stoltaf því að geta jafnaðkjör stétta neðan frá og upp. En í stað þess erum við á þeim stað að fleiri hundruðir barna alast upp í fátækt. Og gleymum ekki að fátækt er margskonar. Hún getur verið efnisleg, en einnig félagsleg. Foreldrar sem að vinna mikið og jafnvel margar vinnur upplifa fátækt einnig. Þar kemur sektarkenndin yfir því að eiga ekki tíma til þess að sinna börnunum sínum betur. Að geta ekki veitt þeim til jafns á við flesta aðra. Við erum búin að upplifa ótrúlega erfiða tíma síðustu ár með unga fólkið okkar. Við búum við fiársvelt heilbrigðiskerfi. Fjársvelt skólakerfi. Vaxtastig sem að er við það að sliga millistétt og láglaunafólk. Græðgisvætt húsnæðiskerfi, stjórnlaust okur á innfluttum nauðsynjavörum. Okkur er kennt að markaðurinn leysi allan vanda, en samt er það undantekningarlaust almenningur í landinu sem að er látinn taka á sig birðarnar og tapið þega rað markaðurinn hrynur, og markaðsfólkið hörfar af hólmi og fórnar peðum fyrir drottningu. Fyrir hverja er félagshyggja? Það er algengur misskilningur að einstaklingur þurfi að vera skotheldur á Lenín, Marx og Engels til þess að vera sósíalisti. Þú þarft heldur ekki að setja upp rauða slaufu á Sunnudögum og kyrja “nasjónalinn” 200 sinnum inni í stofu heima hjá þér, með dregið fyrir alla glugga og vodkalögg við stofuhita í möttu mjólkurglasi. Og ekki þarf að lita hárið á sér blátt á vorin, fá sér neflokk og hlusta á lesbíu-pönk og segjast hata “cis” til þess að vera sósíalisti. En ég vill þó taka fram að allt er þetta valkvætt og við kommúnistarnir sendum engan í “gúlagið”. Sósialismi (félagshyggja) er sú stefna sem að leitast við að leysa verkefni lýðræðisins sem að setur hagsmunialmennings ávallt og ófrávíkjandi í fyrsta sæti. Félagshyggjan hugsar um þegna sína fyrst og leitast alltaf við að jafna kjör fólks, neðan frá og upp á við. Félagshyggjan er sprottin af þeirri hjartans þrá mannsins að allir hafi tækifæri til þess að lifa frjáls frá kúgunartilburðum auðvaldsins. Félagshyggjufólk erum ég og þú, við finnum að börnin okkar eru óróleg, við njótum ekki nærri því jafn margra stunda með fjölskyldu og vinum því að allir eru á hlaupum um allt samfélagið til þess að rembast við að láta enda ná saman. Félagshyggja snýst í grunninn um að allir hafi jafnan aðgang að húsnæði, afkomu, menntun og heilbrigðisþjónustu. Og að húsnæði eru mannréttindi, ekki áhættufjárfesting með glæpsamlega ávöxtun. Við vilum geta eytt meiri tíma með okkar fólki og búið við efnahagslegan stöðugleika, en ekki verið látin lifa í villtu vestri nýfrjálshyggjunnar með sífelldu vaxtaokri, hækkun á allri nauðsynjavöru og niðurskurðar á almannaþjónustu. Hvað gerir þú nú? Efað það er eitthvað sem að þer finnst megi betur fara í þínu samfélagi, þá er upplagtað koma á fundi félagshyggjufólks um allt land. Við náum víst því miður ekki að leysa nokkurnhlut á spjallhópum á fésbókinni. Við undirbúum öll okkar mál vel, og leggjum til lausnir í samfélaginu þar sem að almenningur er í fyrsta sæti. Við gerum aldrei neinar málamiðlanir þar. Við ætlum að bjóða fram í sveitarstjórnir víða um land og við hvetjum alla til þess að koma og tala við okkur, máta sig við okkar stefnur. Unga sem aldna Svæðisfélög eru virk í nokkrum sveitarfélögum, og nokkur eru að halda sína stofnfundi á næstu misserum. Við erum með virka grasrót, tvær ungliðahreyfingar, feminista hreyfingu, bókaklúbb, gönguhópa og margt fleira. Miglangartilþessaðhvetjaþigkærilesanditil að staldra augbnablik við. Hugsaðu um það, hvað þú vilt að samfélagið þitt standi fyrir. Hversu mikla spillingu og samtryggingu auðvaldsins sættirþú þig við að taki ákvarðanir um þína afkomu og þitt daglega líf? Er undilægjuháttur og hugleysigegn auðstéttinni það sem að einkenna ætti góða alþingis-og embættismenn?Getur verið að kerfið sé alls ekki hægvirkt, heldur sé hugrakktfólk með almannahag í minnihluta á þingi? Við höldum mánaðarlega stóra félagsfundi í fundarsal flokksinsí Reykjavík, en hann er einnig aðgengilegur á zoom og er auglýstur á öllum miðlum. Þeir eru fjölsóttir og verða fjölmennari með hverjum mánuði sem að líður. Áherslumál í stefnum okkar má finna á www.xj.is Höfundur er stjórnarmaður í sósialistaflokki Íslands, og fulltrúi í stjórn svæðisfélags NA kjördæmis hjá flokknum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sósíalistaflokkurinn Mest lesið Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir Skoðun Tvær leiðir færar til þess að skóli fyrir alla geti virkað Íris Björk Eysteinsdóttir Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Komið gott! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Örorkubyrði og örorkuframlag lífeyrissjóða Björgvin Jón Bjarnason Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Skoðun Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Skoðun Að hafa trú á samfélaginu Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Sköpum samfélag fyrir börn Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir skrifar Skoðun Viltu hafa jákvæð áhrif þegar þú ferðast? Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Tvær leiðir færar til þess að skóli fyrir alla geti virkað Íris Björk Eysteinsdóttir skrifar Skoðun Örorkubyrði og örorkuframlag lífeyrissjóða Björgvin Jón Bjarnason skrifar Skoðun Komið gott! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon skrifar Skoðun Hvernig hugsar þú um hreint vatn? Lovísa Árnadóttir skrifar Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Blóðmerar - skeytingarleysi hinna þriggja valda Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson skrifar Skoðun Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Silfurfat Samfylkingarinnar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Sjá meira
Hvað er félagshyggja? Það er auðvelt að svara því stuttlega. Samfélag sem að byggt er upp þannig að sameiginlegar auðlindir þjóðarinnar eru nýttar til þess að fiármagna grunnkerfi samfélagsins og að aðgengi fyrir þegna þess sé jafnt, og að allirþeir sem að í því samfélagi búa hafi jafnanaðgang að þjónustu og hafi möguleika á því að ala upp börn og sjá fyrir sér og sínum. Lifa við það grunn öryggi að hafa þak yfir höfuðið,geta veitt sér og sínum mat og skjól. Fólk sem að aðhyllist félagshyggjuna hræðist þó að taka hana og hrópa hana um torg af ótta við það að vera kallað kommúnistar. Við sem að berjumst fyrir framgangi félagshyggju, sósíalisma sjáum fyrir okkur að í jafn auðugulandi og okkar,þá ættum við að geta gert svo miklu betur. Við ættum að vera stoltaf því að geta jafnaðkjör stétta neðan frá og upp. En í stað þess erum við á þeim stað að fleiri hundruðir barna alast upp í fátækt. Og gleymum ekki að fátækt er margskonar. Hún getur verið efnisleg, en einnig félagsleg. Foreldrar sem að vinna mikið og jafnvel margar vinnur upplifa fátækt einnig. Þar kemur sektarkenndin yfir því að eiga ekki tíma til þess að sinna börnunum sínum betur. Að geta ekki veitt þeim til jafns á við flesta aðra. Við erum búin að upplifa ótrúlega erfiða tíma síðustu ár með unga fólkið okkar. Við búum við fiársvelt heilbrigðiskerfi. Fjársvelt skólakerfi. Vaxtastig sem að er við það að sliga millistétt og láglaunafólk. Græðgisvætt húsnæðiskerfi, stjórnlaust okur á innfluttum nauðsynjavörum. Okkur er kennt að markaðurinn leysi allan vanda, en samt er það undantekningarlaust almenningur í landinu sem að er látinn taka á sig birðarnar og tapið þega rað markaðurinn hrynur, og markaðsfólkið hörfar af hólmi og fórnar peðum fyrir drottningu. Fyrir hverja er félagshyggja? Það er algengur misskilningur að einstaklingur þurfi að vera skotheldur á Lenín, Marx og Engels til þess að vera sósíalisti. Þú þarft heldur ekki að setja upp rauða slaufu á Sunnudögum og kyrja “nasjónalinn” 200 sinnum inni í stofu heima hjá þér, með dregið fyrir alla glugga og vodkalögg við stofuhita í möttu mjólkurglasi. Og ekki þarf að lita hárið á sér blátt á vorin, fá sér neflokk og hlusta á lesbíu-pönk og segjast hata “cis” til þess að vera sósíalisti. En ég vill þó taka fram að allt er þetta valkvætt og við kommúnistarnir sendum engan í “gúlagið”. Sósialismi (félagshyggja) er sú stefna sem að leitast við að leysa verkefni lýðræðisins sem að setur hagsmunialmennings ávallt og ófrávíkjandi í fyrsta sæti. Félagshyggjan hugsar um þegna sína fyrst og leitast alltaf við að jafna kjör fólks, neðan frá og upp á við. Félagshyggjan er sprottin af þeirri hjartans þrá mannsins að allir hafi tækifæri til þess að lifa frjáls frá kúgunartilburðum auðvaldsins. Félagshyggjufólk erum ég og þú, við finnum að börnin okkar eru óróleg, við njótum ekki nærri því jafn margra stunda með fjölskyldu og vinum því að allir eru á hlaupum um allt samfélagið til þess að rembast við að láta enda ná saman. Félagshyggja snýst í grunninn um að allir hafi jafnan aðgang að húsnæði, afkomu, menntun og heilbrigðisþjónustu. Og að húsnæði eru mannréttindi, ekki áhættufjárfesting með glæpsamlega ávöxtun. Við vilum geta eytt meiri tíma með okkar fólki og búið við efnahagslegan stöðugleika, en ekki verið látin lifa í villtu vestri nýfrjálshyggjunnar með sífelldu vaxtaokri, hækkun á allri nauðsynjavöru og niðurskurðar á almannaþjónustu. Hvað gerir þú nú? Efað það er eitthvað sem að þer finnst megi betur fara í þínu samfélagi, þá er upplagtað koma á fundi félagshyggjufólks um allt land. Við náum víst því miður ekki að leysa nokkurnhlut á spjallhópum á fésbókinni. Við undirbúum öll okkar mál vel, og leggjum til lausnir í samfélaginu þar sem að almenningur er í fyrsta sæti. Við gerum aldrei neinar málamiðlanir þar. Við ætlum að bjóða fram í sveitarstjórnir víða um land og við hvetjum alla til þess að koma og tala við okkur, máta sig við okkar stefnur. Unga sem aldna Svæðisfélög eru virk í nokkrum sveitarfélögum, og nokkur eru að halda sína stofnfundi á næstu misserum. Við erum með virka grasrót, tvær ungliðahreyfingar, feminista hreyfingu, bókaklúbb, gönguhópa og margt fleira. Miglangartilþessaðhvetjaþigkærilesanditil að staldra augbnablik við. Hugsaðu um það, hvað þú vilt að samfélagið þitt standi fyrir. Hversu mikla spillingu og samtryggingu auðvaldsins sættirþú þig við að taki ákvarðanir um þína afkomu og þitt daglega líf? Er undilægjuháttur og hugleysigegn auðstéttinni það sem að einkenna ætti góða alþingis-og embættismenn?Getur verið að kerfið sé alls ekki hægvirkt, heldur sé hugrakktfólk með almannahag í minnihluta á þingi? Við höldum mánaðarlega stóra félagsfundi í fundarsal flokksinsí Reykjavík, en hann er einnig aðgengilegur á zoom og er auglýstur á öllum miðlum. Þeir eru fjölsóttir og verða fjölmennari með hverjum mánuði sem að líður. Áherslumál í stefnum okkar má finna á www.xj.is Höfundur er stjórnarmaður í sósialistaflokki Íslands, og fulltrúi í stjórn svæðisfélags NA kjördæmis hjá flokknum.
Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson Skoðun
Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar
Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson Skoðun