Dick Cheney, einn arkí­tekta Íraksstríðsins, er látinn

Bandarískir fjölmiðlar greina frá þessu í dag. Repúblikaninn Cheney var varaforseti í forsetatíð George W. Bush á árunum 2001 til 2009 og lék meðal annars lykilhlutverk í berja stríðstrumbur í aðdraganda innrásar Bandaríkjanna og Bretlands í Írak árið 2003.

Í yfirlýsingu frá fjölskyldu Cheney segir að hann hafi andast í gær, 3. nóvember, í faðmi fjölskyldunnar. Hann lést af völdum fylgikvilla tengdum lungnabólgu og hjarta- og æðasjúkdómum.

Rök fyrir innrás byggð á sandi

Cheney fæddist 30. janúar 1941 og þótti sérstaklega valdamikill varaforseti. Hann gegndi stóru hlutverki þegar kom að viðbrögðum bandarískra stjórnvalda í kjölfar hryðjuverkaárásanna á Bandaríkin 11. september 2001 og „stríðsins gegn hryðjuverkum“ sem fylgdi.

Þegar ríkisstjórn Bush hóf undirbúning að innrás í Írak var Cheney einn einarðasti stuðningsmaður þess að senda Bandaríkjaher inn í landið.

Ásakanir og meintar sannanir Cheney og annarra svonefndra stríðshauka í ríkisstjórninni fyrir því að Saddam Hussein, einræðisherra Íraks, byggi yfir gereyðingarvopnum og að hann hefði tengsl við hryðjuverkasamtökin al-Qaeda sem stóðu að hryðjuverkaárásunum árið 2001 reyndust byggðar aftur á móti byggðar á sandi.

Þrátt fyrir að Bush hefði lýst yfir sigri aðeins um tveimur mánuðum eftir innrásina í Írak drógust átökin þar verulega á langinn. Bandaríkjaher lauk ekki aðgerðum sínum í landinu fyrr en árið 2011, átta árum eftir að þær hófust.

Yfirgaf Repúblikanaflokkinn vegna Trump

Áður en Cheney varð varaforseti Bandaríkjanna hafði hann átt langan feril í stjórnmálum. Hann var starfsmannastjóri Hvíta hússins í forsetatíð Gerald Ford á áttunda áratugnum og átti sæti í fulltrúadeild Bandaríkjaþings fyrir Wyoming um tíu ára skeið. Þá var hann varnarmálaráðherra í ríkisstjórn George H. W. Bush þegar Bandaríkin réðust inn í Írak í fyrra skiptið árið 1991.

Yfirtaka Donalds Trump á Repúblikanaflokknum varð til þess að Cheney sagði skilið við flokkinn. Hann lýsti yfir stuðningi við demókratann Kamölu Harris í forsetakosningunum fyrir um ári þar sem Trump var aftur kjörinn forseti. 

Cheney lætur eftir sig eiginkonuna Lynne og dæturnar Liz og Mary. Liz Cheney var úthýst úr Repúblikanaflokknum fyrir að fordæma árás stuðningsmanna Trump á þinghúsið 6. janúar 2021 og taka þátt í rannsókn Bandaríkjaþings á henni.