Öruggar strandveiðar Hilmar Snorrason skrifar 30. júní 2010 07:00 Útkall -F2-Gulur - bátur vélarvana" eða „Útkall -F2-Gulur - bátur dottinn út úr tilkynningaskyldu" eru útköll sem björgunaraðilar hafa fengið í vaxandi mæli eftir að vora tók. Björgunarskip Slysavarnafélagsins Landsbjargar, skipa- og flugfloti Landhelgisgæslunnar sem og skip og bátar á viðkomandi svæðum fara þegar til aðstoðar eða leitar að viðkomandi bátum. Halda menn ekki aftur til hafnar fyrr en vandamálið hefur verið leyst og hafa þá margir tugir manna komið að lausn málanna hverju sinni. Björgunaraðilar á Íslandi hafa aldrei talið það eftir sér að fara til aðstoðar eða leitar og geta sjómenn þakkað það fórnfúsa starf sem allir þessir aðilar fara í hvenær sem kall berst. Það er sannarlega áhyggjuefni þegar mikil aukning verður á útköllum sem þessum og er ekki laust við að unnt sé að tengja þetta við hinar svokölluðu strandveiðar. Margir bátar, sem ekki hafa haldið út til veiða til margra ára, láta nú úr höfn en þrátt fyrir ítarlegar skoðanir sem bátarnir fara í gegnum til að öðlast haffæri bila hlutir þegar á þá fer að reyna að einhverju ráði sökum notkunarleysis. Nú er annað árið í strandveiðum hafið og er stórum flota smábáta róið til að ná að landi þeim 6.000 tonnum sem heimilt er að veiða. Afli sem ekki skiptist niður á einstaka báta heldur „fyrstur kemur - fyrstur fær" upp að 650 kg í hverri veiðiferð. Því til viðbótar fá menn aðeins að sækja þennan afla frá mánudögum til og með fimmtudaga. Af þessu má því ráða að óneitanlega keppast menn við að komast sem fyrst í veiði, áður en aflamagn viðkomandi svæðis klárast, og því hætta á að menn freistist m.a. til að leggja af stað þótt veður geti verið hryssingslegt fyrir viðkomandi bátastærð. Einn viðmælandi minn, sem þjónustar stóran hluta þessa strandveiðiflota, hafði á orði við mig að innan um í þessum hópi væru einstaklingar sem lítið eða ekkert hefðu komið nálægt veiðum sem þessum og er það sannarlega mikið áhyggjuefni. Engum er þó heimilt að fara til veiða nema með réttindi til stjórnar viðkomandi bát sem og lágmarksþekkingu á vélbúnaði. Þrátt fyrir að slík menntun sé til staðar gætu hafa liðið tugir ára síðan þeirra réttinda var aflað og þau í raun aldrei verið notuð til sjós. Þar sem ekki er lögskráð á þessa báta falla þeir utan við þá kröfu að þeir sem um borð eru hafi sótt öryggisfræðslu og að hún sé eigi eldri en fimm ára. Það er afar mikilvægt í eins hættulegu umhverfi sem sjórinn er að þeir sem hann stundi hafi sem fyllstu þekkingu á þeim hættum sem þar leynast og hvernig menn eigi að bera sig að ef óhöpp henda. Þetta er vissulega mikið áhyggjuefni allra þeirra sem eru vakandi yfir öryggi þessa flota. Alþingi hefur nýlega samþykkt ný lögskráningalög sjómanna sem munu taka gildi 1. nóvember nk. Þá munu lögin ná til allra skráningaskyldra skipa sem gerð eru út í atvinnuskyni en fram til þessa náðu lögin einungis til skipa yfir 20 brúttótonnum. Strandveiðiflotinn er nánast allur undir þessum mörkum. Í lögskráningalögunum er lögð öryggisfræðsluskylda á alla þá sem lögin ná til og mun því sú krafa ná til strandveiðiflotans frá og með næsta úthaldi. Og meira kemur til því endurmenntunar er einnig krafist og þá eigi sjaldnar en á fimm ára fresti. Þeir sem þar af leiðandi hafa áður sótt námskeið við Slysavarnaskóla sjómanna þurfa þá að sækja endurmenntun í öryggisfræðslu hafi liðið lengri tími en fimm ár frá námskeiði. Öryggisfræðsla sjómanna hefur sannarlega sýnt hversu mikilvægur þáttur hún er í daglegu lífi sjómannsins. Með tilkomu hennar fækkaði banaslysum sem og öðrum slysum umtalsvert og þeir eru ófáir sjómennirnir sem hafa lýst því í kjölfar atvika að sú þekking hafi bjargað lífi þeirra á neyðarstundu. Samkvæmt vef Fiskistofu sóttu 469 bátar veiðar í strandveiðikerfinu í maí og í júní voru þeir komnir í 615. Það er ljóst að mikill fjöldi manna, sem ekki eru á sjó að staðaldri, verða á sjó í sumar og því mikilvægt að þeir hafi öryggið í fyrsta sæti. Veður eru válynd við Íslandsstrendur jafnvel yfir sumarmánuðina og því til viðbótar er sjávarhitinn á bilinu 6 til 12° á Celsíus. Örlítið aðgæsluleysi getur því reynst afdrifaríkt. Beini ég því til strandveiðisjómanna að huga vel að viðhaldi og eftirliti með vélbúnaði, sækja sér menntun og kunnáttu í meðferð báta og öryggisbúnaðar sem og að gæta ýtrustu varkárni við sjósókn jafnvel þótt sumarveðráttan eigi að vera sú besta sem völ er á. En síðast og ekki síst að muna eftir tilkynningaskyldu íslenskra skipa og hafa hlustvörslu á rás 16 meðan á sjóferð stendur. Stundum öruggar strandveiðar við Íslandsstrendur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Innlent Skoðun Mest lesið Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson Skoðun 76 dagar Erlingur Sigvaldason Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Von í Vonarskarði Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvað er eiginlega málið með þessa þéttingu?? Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Eitt próf á ári – er það snemmtæk íhlutun? Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Þegar öllu er á botninn hvolft Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Viltu finna milljarð? - Frá gráu svæði í gagnsæi Gunnar Pétur Haraldsson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum – tækifæri eða hliðarskref? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Á hvaða ári er Inga Sæland stödd? Snorri Másson skrifar Skoðun Eru börn innviðir? Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Háskólaþorpið Bifröst og fólkið sem gleymdist Margrét Jónsdóttir Njarðvík skrifar Skoðun Körfubolti á tímum þjóðarmorðs Bjarni Þór Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Draugagangur í Alaska Hannes Pétursson skrifar Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar Skoðun 76 dagar Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Í minningu körfuboltahetja Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Sjá meira
Útkall -F2-Gulur - bátur vélarvana" eða „Útkall -F2-Gulur - bátur dottinn út úr tilkynningaskyldu" eru útköll sem björgunaraðilar hafa fengið í vaxandi mæli eftir að vora tók. Björgunarskip Slysavarnafélagsins Landsbjargar, skipa- og flugfloti Landhelgisgæslunnar sem og skip og bátar á viðkomandi svæðum fara þegar til aðstoðar eða leitar að viðkomandi bátum. Halda menn ekki aftur til hafnar fyrr en vandamálið hefur verið leyst og hafa þá margir tugir manna komið að lausn málanna hverju sinni. Björgunaraðilar á Íslandi hafa aldrei talið það eftir sér að fara til aðstoðar eða leitar og geta sjómenn þakkað það fórnfúsa starf sem allir þessir aðilar fara í hvenær sem kall berst. Það er sannarlega áhyggjuefni þegar mikil aukning verður á útköllum sem þessum og er ekki laust við að unnt sé að tengja þetta við hinar svokölluðu strandveiðar. Margir bátar, sem ekki hafa haldið út til veiða til margra ára, láta nú úr höfn en þrátt fyrir ítarlegar skoðanir sem bátarnir fara í gegnum til að öðlast haffæri bila hlutir þegar á þá fer að reyna að einhverju ráði sökum notkunarleysis. Nú er annað árið í strandveiðum hafið og er stórum flota smábáta róið til að ná að landi þeim 6.000 tonnum sem heimilt er að veiða. Afli sem ekki skiptist niður á einstaka báta heldur „fyrstur kemur - fyrstur fær" upp að 650 kg í hverri veiðiferð. Því til viðbótar fá menn aðeins að sækja þennan afla frá mánudögum til og með fimmtudaga. Af þessu má því ráða að óneitanlega keppast menn við að komast sem fyrst í veiði, áður en aflamagn viðkomandi svæðis klárast, og því hætta á að menn freistist m.a. til að leggja af stað þótt veður geti verið hryssingslegt fyrir viðkomandi bátastærð. Einn viðmælandi minn, sem þjónustar stóran hluta þessa strandveiðiflota, hafði á orði við mig að innan um í þessum hópi væru einstaklingar sem lítið eða ekkert hefðu komið nálægt veiðum sem þessum og er það sannarlega mikið áhyggjuefni. Engum er þó heimilt að fara til veiða nema með réttindi til stjórnar viðkomandi bát sem og lágmarksþekkingu á vélbúnaði. Þrátt fyrir að slík menntun sé til staðar gætu hafa liðið tugir ára síðan þeirra réttinda var aflað og þau í raun aldrei verið notuð til sjós. Þar sem ekki er lögskráð á þessa báta falla þeir utan við þá kröfu að þeir sem um borð eru hafi sótt öryggisfræðslu og að hún sé eigi eldri en fimm ára. Það er afar mikilvægt í eins hættulegu umhverfi sem sjórinn er að þeir sem hann stundi hafi sem fyllstu þekkingu á þeim hættum sem þar leynast og hvernig menn eigi að bera sig að ef óhöpp henda. Þetta er vissulega mikið áhyggjuefni allra þeirra sem eru vakandi yfir öryggi þessa flota. Alþingi hefur nýlega samþykkt ný lögskráningalög sjómanna sem munu taka gildi 1. nóvember nk. Þá munu lögin ná til allra skráningaskyldra skipa sem gerð eru út í atvinnuskyni en fram til þessa náðu lögin einungis til skipa yfir 20 brúttótonnum. Strandveiðiflotinn er nánast allur undir þessum mörkum. Í lögskráningalögunum er lögð öryggisfræðsluskylda á alla þá sem lögin ná til og mun því sú krafa ná til strandveiðiflotans frá og með næsta úthaldi. Og meira kemur til því endurmenntunar er einnig krafist og þá eigi sjaldnar en á fimm ára fresti. Þeir sem þar af leiðandi hafa áður sótt námskeið við Slysavarnaskóla sjómanna þurfa þá að sækja endurmenntun í öryggisfræðslu hafi liðið lengri tími en fimm ár frá námskeiði. Öryggisfræðsla sjómanna hefur sannarlega sýnt hversu mikilvægur þáttur hún er í daglegu lífi sjómannsins. Með tilkomu hennar fækkaði banaslysum sem og öðrum slysum umtalsvert og þeir eru ófáir sjómennirnir sem hafa lýst því í kjölfar atvika að sú þekking hafi bjargað lífi þeirra á neyðarstundu. Samkvæmt vef Fiskistofu sóttu 469 bátar veiðar í strandveiðikerfinu í maí og í júní voru þeir komnir í 615. Það er ljóst að mikill fjöldi manna, sem ekki eru á sjó að staðaldri, verða á sjó í sumar og því mikilvægt að þeir hafi öryggið í fyrsta sæti. Veður eru válynd við Íslandsstrendur jafnvel yfir sumarmánuðina og því til viðbótar er sjávarhitinn á bilinu 6 til 12° á Celsíus. Örlítið aðgæsluleysi getur því reynst afdrifaríkt. Beini ég því til strandveiðisjómanna að huga vel að viðhaldi og eftirliti með vélbúnaði, sækja sér menntun og kunnáttu í meðferð báta og öryggisbúnaðar sem og að gæta ýtrustu varkárni við sjósókn jafnvel þótt sumarveðráttan eigi að vera sú besta sem völ er á. En síðast og ekki síst að muna eftir tilkynningaskyldu íslenskra skipa og hafa hlustvörslu á rás 16 meðan á sjóferð stendur. Stundum öruggar strandveiðar við Íslandsstrendur.
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Kynbundin áhrif barneigna á atvinnuþátttöku og tekjur Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson skrifar
Skoðun Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Hoppað í drullipolli við hliðina á Snorra Mássyni. Um allskonar fólk, líka í Miðflokknum Ægir Lúðvíksson Skoðun
Loftslagsverkfræði: Verkefni sem borgar sig ekki að láta bíða Snjólaug Árnadóttir,Páll Gunnarsson Skoðun
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun