Ákvörðun dómsmálaráðherra um að selja TF-SIF, flugvél Landhelgisgæslunnar, vakti hörð viðbrögð í vikunni. Tilkynnt var á miðvikudag að rekstri vélarinnar yrði hætt á árinu í hagræðingarskyni og söluferli myndi hefjast.
Boðað var til fundar í fjárlaganefnd og utanríkismálanefnd í gær til að ræða málið. Bjarni Jónsson, formaður utanríkismálanefndar Alþingis, sagði eftir fundinn að það kæmi ekki til greina að selja vélina. Hann gagnrýndi þá vinnubrögð ráðherra og að ekki hafi verið gert mat á þjóðaröryggisþáttum. Þá voru þingmenn margir harðorðir.
Forsætisráðherra sagði þá að í ljósi viðbragða frá Landhelgisgæslunni, almannavörnum og fleirum þyrfti að fara yfir ákvörðunina, sem yrði ekki tekin án stuðnings Alþingis. Vélin yrði ekki seld án þess það myndi liggja fyrir hvað tæki við.
Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra fundaði með ríkisstjórninni síðdegis vegna málsins í gær og sagði í kvöldfréttum að viðbrögðin hafi ekki látið á sér standa en ljóst væri að þörf væri á auknum fjárheimildum til Gæslunnar.
„Ég finn bara góðan hug í því að við getum dregið þessa ákvörðun til baka og þá haldið rekstrinum áfram óbreyttum á sama tíma og við leitum hagræðinga í rekstri inn í framtíðina,“ sagði Jón eftir vinnufund með ríkisstjórninni í gær og sagðist hann reikna með að ákvörðunin yrði dregin til baka. „Mér sýnist stemningin vera þannig og ég fagna því mjög.“
Viðbrögðin komu Gæslunni ekki á óvart
Ásgeir Erlendsson, upplýsingafulltrúi Landhelgisgæslunnar, fagnar því sömuleiðis mjög að endurskoða eigi ákvörðun um sölu á flugvélinni.
„Við erum ákaflega þakklát og ánægð að þessi niðurstaða verði endurskoðuð. Þetta er auðvitað gríðarlega mikilvægt tæki fyrir Landhelgisgæsluna og þjóðina alla og það skiptir höfuðmáli að við búum yfir þessari eftirlitsgetu úr lofti þegar kemur bæði að eftirliti og ekki síður leit og björgun. Þannig við erum afar ánægð með þetta,“ segir Ásgeir.
Hann segir að þau hörðu viðbrögð sem bárust úr ýmsum áttum við sölunni hafi ekki komið á óvart.
„Eins og rakið hefur verið í vikunni þá er þetta ákaflega þýðingarmikið tæki, ekki bara fyrir Landhelgisgæsluna heldur sömuleiðis fyrir vísindamenn og þjóðina alla. Þannig viðbrögðin komu ekki á óvart,“ segir Ásgeir.
Stórt skarð ef af sölunni hefði orðið
Í apríl á síðasta ári upplýsti Georg Kr. Lárusson, forstjóri Landhelgisgæslunnar, dómsmálaráðuneytið um að forsendur rekstraráætlunar Landhelgisgæslunnar væru brostnar sökum þess að fjárheimildir hefðu ekki fylgt umfangsmeiri rekstri og ekki síður vegna þeirra miklu hækkana sem orðið hefðu á olíuverði og öðrum aðföngum.
„Með þessari erfiðu ákvörðun er stórt skarð höggvið í útgerð Landhelgisgæslunnar. Þá teljum við veru flugvélarinnar hér á landi vera brýnt þjóðaröryggismál, sér í lagi í ljósi breyttrar heimsmyndar,“ sagði Georg á miðvikudag.
Fjárveitingar til Landhelgisgæslunnar voru auknar um sex hundruð milljónir króna í fjárlögum en það reyndist ekki nóg vegna rekstrarhalla síðasta árs. Dómsmálaráðherra sagði í samtali við fréttastofu í gær að um væri að ræða töluvert minna en þau hafi farið fram á við gerð fjárlaga.
„Á þeim tíma taldi ég að það myndi duga til að halda óbreyttum rekstri þó að ég vissi að yrði um þröngt skorið. Þetta er um 800 milljónum minna en við höfðum farið fram á. Svo þegar við fórum að liggja yfir þeim tölum þá var ljóst að við urðum að grípa til frekari ráðstafana,“ sagði Jón.
„Ákvörðunin var að fara þessa leið, hún var talin skaða minnst þó ekki skaðlaus. Við vorum sammála um það forystumenn Landhelgisgæslunnar og starfsfólk ráðuneytis að þetta væri leiðin sem væri skynsamlegt að fara. Hún er tilkynnt með minnisblaði og viðbrögðin ekki látið á sér standa. Nú erum við stödd hér að vilji virðist vera til að bregðast við þessu með öðrum hætti og ég fagna því,“ sagði hann enn fremur.
