Tilraunadýr Seðlabankans Þorsteinn Sæmundsson skrifar 4. september 2023 10:30 Seðlabankastjóri hefur líkt 14 stýrivaxtahækkunum bankans við n.k. tilraun. Í hartnær tvö ár hef ég ásamt tugþúsundum annarra Íslendinga verið í óumbeðnu ólaunuðu aukastarfi sem tilraunadýr seðlabankastjórans og peningastefnunefndar. Á þeim tíma sem liðinn er af tilrauninni hafa afborganir af lánum heimilisins hækkað svo um munar og er greinarhöfundur þó skuldnettur. Nú er það svo með tilraunir að beri þær ekki árangur leita menn gjarnan annarra lausna. Það gerir ekki íslenski Seðlabankinn (SÍ) og peningastefnunefnd. Ekkert er gert til að hafa hemil á bönkum s.s. með útlánakvóta heldur er hamast á almenningi og smáum fyrirtækjum sem eru útsettust fyrir tilraunastarfseminni. Tilraunin skal halda áfram þó árangur sé lítill sem enginn. Þó ein verðbólgumæling hafi bent til lækkunar er hún frá þeim mánuði sem útsölur eru hvað útbreiddastar. Langtímaverðbólguhorfur eru dekkri ekki síst vegna vaxtahækkana SÍ. Hugur minn er hjá þeim eru verulega skuldsett og mega illa við áföllum Allmargir hafa breytt lánum sínum úr óverðtryggðum í verðtryggð sem reyndar dregur mjög úr áhrifum stýrivaxtahækkana. Seðlabankastjóri og peningastefnunefnd eru þannig að skjóta sjálf sig í fætur. Við nýjustu vaxtaákvörðun var rætt um auknar verðbólguvæntingar. Jú, undirritaður gengst við því að vænta meiri verðbólgu nú en fyrr eftir kynnta vaxtahækkun. Þessi ráðstöfun SÍ slær ekki á þær væntingar nema síður sé. Seðlabankinn er eins og áður hefur verið lýst líkt og hundur sem eltir skottið á sjálfum sér. Þær vaxtahækkanir sem þegar hafa komið fram hafa flestar verið sem olía á eld og eru bein tengsl milli þeirra og verðhækkana. Verðhækkanir vegna ytri aðstæðna eins og stríðsátökum eru að mestu komnar fram og sumar hafa gengið til baka þó þess sjáist lítil merki hér í fákeppnislandinu. Viðskiptaráðherra virðist hafa vaknað af værum blundi og komist að því hvaða málefni tilheyra ráðuneyti hennar og er það löngu tímabært. Alvarlegast er þó að með síendurteknum stýrivaxtahækkunum sem munu hafa áhrif nokkur misseri fram í tímann er einkum hert að heimilum og smáum fyrirtækjum. Áhrif þegar framkominna vaxtahækkana leyna sér ekki á húsnæðismarkaði. Vaxtahækkanir hækka byggingakostnað sem aftur eykur verðbólgu vegna áhrifa húsnæðisliðar í vísitölugrunni. Skortur á framboði íbúða veldur einnig því að fasteignaverð hækkar þvert á spár SÍ. Þær íbúðir sem nú eru í smíðum á Höfuðborgarsvæðinu eru hvorttveggja of fáar og of dýrar til þess að vinna á skortinum. Engar íbúðir eru á markaði þar sem nýst gætu fyrstu kaupendum og tekjulágum. Í skýringum SÍ á vaxtahækkunarfundinum um daginn kom fram að bankinn telur atvinnuleysi hér á landi of lítið. Einnig kom fram að núverandi hagvöxtur truflar seðlabankamenn og hamast þeir við að reyna að minnka hann sem mest þeir geta. Það mátti gæta sérstakrar ánægju í framlagi aðalhagfræðings SÍ á síðasta kynningarfundi vegna kólnunar á húsnæðismarkaði. Seðlabankinn er greinilega að stuðla að kreppuástandi á Íslandi með tilraunum sínum. Á sama tíma og hernaður SÍ gegn almenningi og smærri fyrirtækjum stendur er ekki hróflað við fjármálakerfinu með nokkrum hætti. Skilaboð seðlabankastjóra eru að fólk ,,ræði við bankann sinn.” Á sama tíma hefur fjármálaráðherra gefið skýrt til kynna að seðlabankastjóri rói ekki í sömu átt og ríkisstjórnin. Augljós trúnaðarbrestur er milli ráðherrans og seðlabankastjóra. Allt framansagt vekur ekki bjartsýni heldur eykur óvissu og veldur kvíða hjá almenningi sem enn er brenndur eftir síðustu eignaupptöku í kjölfar fjármálahrunsins. Lítil von er til þess að verðbólga lækki hér á næstunni enda lauk fundinum með hefðbundinni kveðju Seðlabankastjóra: ,,Við gætum þurft að hækka vexti meira.” Tilrauninni er sem sagt hvergi nærri lokið. Höfundur situr í stjórn Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Miðflokkurinn Seðlabankinn Mest lesið Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal Skoðun Skoðun Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic skrifar Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson skrifar Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Skoðun Að hafa trú á samfélaginu Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Sjá meira
Seðlabankastjóri hefur líkt 14 stýrivaxtahækkunum bankans við n.k. tilraun. Í hartnær tvö ár hef ég ásamt tugþúsundum annarra Íslendinga verið í óumbeðnu ólaunuðu aukastarfi sem tilraunadýr seðlabankastjórans og peningastefnunefndar. Á þeim tíma sem liðinn er af tilrauninni hafa afborganir af lánum heimilisins hækkað svo um munar og er greinarhöfundur þó skuldnettur. Nú er það svo með tilraunir að beri þær ekki árangur leita menn gjarnan annarra lausna. Það gerir ekki íslenski Seðlabankinn (SÍ) og peningastefnunefnd. Ekkert er gert til að hafa hemil á bönkum s.s. með útlánakvóta heldur er hamast á almenningi og smáum fyrirtækjum sem eru útsettust fyrir tilraunastarfseminni. Tilraunin skal halda áfram þó árangur sé lítill sem enginn. Þó ein verðbólgumæling hafi bent til lækkunar er hún frá þeim mánuði sem útsölur eru hvað útbreiddastar. Langtímaverðbólguhorfur eru dekkri ekki síst vegna vaxtahækkana SÍ. Hugur minn er hjá þeim eru verulega skuldsett og mega illa við áföllum Allmargir hafa breytt lánum sínum úr óverðtryggðum í verðtryggð sem reyndar dregur mjög úr áhrifum stýrivaxtahækkana. Seðlabankastjóri og peningastefnunefnd eru þannig að skjóta sjálf sig í fætur. Við nýjustu vaxtaákvörðun var rætt um auknar verðbólguvæntingar. Jú, undirritaður gengst við því að vænta meiri verðbólgu nú en fyrr eftir kynnta vaxtahækkun. Þessi ráðstöfun SÍ slær ekki á þær væntingar nema síður sé. Seðlabankinn er eins og áður hefur verið lýst líkt og hundur sem eltir skottið á sjálfum sér. Þær vaxtahækkanir sem þegar hafa komið fram hafa flestar verið sem olía á eld og eru bein tengsl milli þeirra og verðhækkana. Verðhækkanir vegna ytri aðstæðna eins og stríðsátökum eru að mestu komnar fram og sumar hafa gengið til baka þó þess sjáist lítil merki hér í fákeppnislandinu. Viðskiptaráðherra virðist hafa vaknað af værum blundi og komist að því hvaða málefni tilheyra ráðuneyti hennar og er það löngu tímabært. Alvarlegast er þó að með síendurteknum stýrivaxtahækkunum sem munu hafa áhrif nokkur misseri fram í tímann er einkum hert að heimilum og smáum fyrirtækjum. Áhrif þegar framkominna vaxtahækkana leyna sér ekki á húsnæðismarkaði. Vaxtahækkanir hækka byggingakostnað sem aftur eykur verðbólgu vegna áhrifa húsnæðisliðar í vísitölugrunni. Skortur á framboði íbúða veldur einnig því að fasteignaverð hækkar þvert á spár SÍ. Þær íbúðir sem nú eru í smíðum á Höfuðborgarsvæðinu eru hvorttveggja of fáar og of dýrar til þess að vinna á skortinum. Engar íbúðir eru á markaði þar sem nýst gætu fyrstu kaupendum og tekjulágum. Í skýringum SÍ á vaxtahækkunarfundinum um daginn kom fram að bankinn telur atvinnuleysi hér á landi of lítið. Einnig kom fram að núverandi hagvöxtur truflar seðlabankamenn og hamast þeir við að reyna að minnka hann sem mest þeir geta. Það mátti gæta sérstakrar ánægju í framlagi aðalhagfræðings SÍ á síðasta kynningarfundi vegna kólnunar á húsnæðismarkaði. Seðlabankinn er greinilega að stuðla að kreppuástandi á Íslandi með tilraunum sínum. Á sama tíma og hernaður SÍ gegn almenningi og smærri fyrirtækjum stendur er ekki hróflað við fjármálakerfinu með nokkrum hætti. Skilaboð seðlabankastjóra eru að fólk ,,ræði við bankann sinn.” Á sama tíma hefur fjármálaráðherra gefið skýrt til kynna að seðlabankastjóri rói ekki í sömu átt og ríkisstjórnin. Augljós trúnaðarbrestur er milli ráðherrans og seðlabankastjóra. Allt framansagt vekur ekki bjartsýni heldur eykur óvissu og veldur kvíða hjá almenningi sem enn er brenndur eftir síðustu eignaupptöku í kjölfar fjármálahrunsins. Lítil von er til þess að verðbólga lækki hér á næstunni enda lauk fundinum með hefðbundinni kveðju Seðlabankastjóra: ,,Við gætum þurft að hækka vexti meira.” Tilrauninni er sem sagt hvergi nærri lokið. Höfundur situr í stjórn Miðflokksins.
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun