Fjölfræðingur óskar eftir starfi Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar 16. nóvember 2024 11:17 Ef ekki næst sátt í kjaradeilu kennara. Sinnir í dag verkefnum sem skarast á við ýmis sérfræðistörf. Samband íslenskra sveitarfélaga stóð fyrir fundi, á Hilton Reykjavík Nordica þann 12. nóvember s.l., með fulltrúum þeirra flokka sem bjóða sig fram til alþingis í lok mánaðar. Yfirskrift fundarins var að rædd yrðu mál sem brenna á kjósendum og sveitarfélögum. Spurningum var varpað til fulltrúa flokkanna sem sátu fyrir svörum. Ég sat þennan fund og verð að segja að vonbrigði mín voru mikil. Þessi fundur sýndi mér svart á hvítu að menntamál virðast ekki vera ofarlega á forgangslistanum hjá Sambandi íslenskra sveitarfélaga og ekki heldur hjá kjósendum ef marka má yfirskrift fundarins. Stærsti útgjaldaliður sveitarfélaganna tengist menntamálum. Helmingur útgjalda fer í þann málaflokk en samt var hann ekki ræddur á þessum fundi. Á þeim 100 mínútum sem fundurinn stóð yfir þá var spurningum um MPA þjónustu og húsnæðismál varpað til fulltrúa flokkanna og þar á eftir átti að ræða samgöngumál en það gafst ekki tími til þess. Á fundinum átti að leitast við að fá fram afstöðu flokkanna til sveitarstjórnarmála og stöðu sveitarfélaganna í víðu samhengi. Þrátt fyrir það þá þótti ekki ástæða til að ræða menntamál. Af hverju voru menntamál ekki rædd á þessum fundi ? Á síðu Sambands íslenskra sveitarfélaga segir að gott samstarf ríkis og sveitarfélaga sé grundvallaratriði til að tryggja skilvirka þjónustu og framfarir fyrir samfélagið. Í ljósi þess sem þar stendur og stöðunnar í menntamálum í dag þá hefði ég haldið að þessi málaflokkur yrði ræddur. Það ríkir neyðarástand í menntamálum. Staðan sem upp er komin mun ekki hverfa af sjálfu sér. Hún hefur verið að gerjast allt of lengi. Miðað við það sem sveitarfélögin hafa sagt opinberlega þá gengur þeim illa að reka skólana og uppfylla þá þjónustu sem börn eiga rétt á samkvæmt lögum. Þurfa þá sveitarfélögin ekki að eiga samtal við ríkið um það ? Nóg er búið að gera af skýrslum og ástandið á ekki að koma neinum á óvart. En minna er um efndir. Stefnumótunin kemur frá ríkinu sem setur lögin og sveitarfélögin eiga að framkvæma það sem ríkir leggur til óháð því hvort þau hafi bolmagn til þess eða ekki. Á þennan hátt mismunum við börnum í landinu eftir búsetu. Sveitarfélögin eru alls konar og standa mis vel fjárhagslega. Börn sem búa í ríku sveitarfélagi fá því meiri þjónustu en þau sem búa í fátækari sveitarfélögum. Við stöndum frammi fyrir vanda í menntamálum sem þarf að bregðast við strax og hvorki ríki né sveitarfélög geta skorast undan ábyrgð. Vandinn sem þarf að horfast í augu við og verður ekki flúinn er að ná sátt um kjör kennara. Það þarf að byrja á því að standa við gefin loforð. Fyrr verður ekki hægt að ræða kjaramál. Kennarar eru löngu búnir að fá nóg. Þeir vilja ekki verkföll en verkföll eru eina vopnið sem þeir hafa til að ná til eyrna yfirvalda. Ef yfirvöld hefðu samið þannig við kennara á sínum tíma að þeir fengju menntun sína metna þá værum við ekki að glíma við þennan vanda. En í stað þess að takast á við vandann eins og þarf að gera þá eyðir Samband íslenskra sveitarfélaga púðri í að sverta kjarabaráttu kennara í augum almennings. Samband íslenskra sveitarfélaga segir að launahækkanir kennara hafi verið mun meiri en sérfræðinga á almennum markaði og nefna prósentur í því sambandi. Það sér það hver heilvita maður að samanburður í prósentum er galinn því að auðvitað er prósentuhækkunin hærri eftir því sem launin eru lægri. Svo talar Samband íslenskra sveitarfélaga mikið um verðgildi annarra kjara og réttinda kennara. Ef þessi önnur kjör sem sambandið talar um eru svona eftirsóknarverð og verðmæt. Af hverju í ósköpunum flykkjast þá ekki útskrifaðir kennarar inn í skólana að kenna ? Af hverju er þá þessi vandi ef kennarar hafa það svona gott eins og Samband íslenskra sveitarfélaga vill meina ? Ætlar Samband íslenskra sveitarfélaga virkilega að hunsa og úthúða kennurum til hlýðni ? Að reyna að fá samfélagið á móti þeim þannig að þeir bugist í sinni baráttu. Með því móti eru fleiri kennarar hraktir úr stéttinni og ástandið versnar. Og ég sem hélt að við værum að vinna saman að því að byggja upp öflugt og mannbætandi menntakerfi. Við kennarar höfum í gegnum árin hugsað í lausnum. Hvernig væri að yfirvöld færu að gera það sama og finndu lausn á kennaradeilunni í eitt skipti fyrir öll. Þá fyrst væri hægt að semja við kennara eins og aðrar háskólamenntaðar stéttir. Og þá fyrst myndi fólk hætta að segja „Þessir kennarar eru alltaf í verkfalli“. Höfundur er kennari í stjórn Kennarafélags Reykjavíkur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Rakel Linda Kristjánsdóttir Kennaraverkfall 2024 Mest lesið Tala aldrei um annað en vextina Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Akranes hefur vaxið hratt – nú er tími til að hlúa að fólkinu Liv Åse Skarstad Skoðun Er íslenskan sjálfsagt mál? Logi Einarsson Skoðun Stefán Einar og helfarirnar Hjálmtýr Heiðdal Skoðun 96,7 prósent spila án vandkvæða Sigurður G. Guðjónsson Skoðun 109 milljarða kostnaður sem fyrirtækin greiða ekki Sigurpáll Ingibergsson Skoðun Þeytivinda í sundlaugina og börnin að heiman Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Hver ákveður hver tilheyrir – og hvenær? Jasmina Vajzović Skoðun Smiðurinn, spegillinn og brunarústirnar Davíð Bergmann Skoðun Manstu eftir Nagorno-Karabakh? Birgir Þórarinsson Skoðun Skoðun Skoðun Er kominn skrekkur í fullorðna fólkið? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Húsnæði fyrir fólk en ekki fjárfesta Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Manstu eftir Nagorno-Karabakh? Birgir Þórarinsson skrifar Skoðun 96,7 prósent spila án vandkvæða Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Smiðurinn, spegillinn og brunarústirnar Davíð Bergmann skrifar Skoðun 109 milljarða kostnaður sem fyrirtækin greiða ekki Sigurpáll Ingibergsson skrifar Skoðun Hver ákveður hver tilheyrir – og hvenær? Jasmina Vajzović skrifar Skoðun Er íslenskan sjálfsagt mál? Logi Einarsson skrifar Skoðun Stafræn sjálfstæðisbarátta Íslands á 21. öldinni. Tungan, sagan og menningin undir Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Tala aldrei um annað en vextina Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akranes hefur vaxið hratt – nú er tími til að hlúa að fólkinu Liv Åse Skarstad skrifar Skoðun Þeytivinda í sundlaugina og börnin að heiman Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Enga skammsýni í skammdeginu Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Þegar barn verður fyrir kynferðisofbeldi Indíana Rós Ægisdóttir skrifar Skoðun Skattfrjáls ráðstöfun séreignarsparnaðar – fyrir alla! Anna María Jónsdóttir skrifar Skoðun Stefán Einar og helfarirnar Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Bréf til varnar Hamlet eftir Kolfinnu Nikulásdóttur Björg Steinunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skaðabótalög – tímabærar breytingar Styrmir Gunnarsson,Sveinbjörn Claessen skrifar Skoðun Hvers vegna? Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Fúsk við mannvirkjagerð þarf ekki að viðgangast Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Reykjalundur á tímamótum Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Bættar samgöngur og betra samfélag í Hafnarfirði Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Áhyggjur af breytingum á eftirliti með mannvirkjagerð og faggilding Ágúst Jónsson skrifar Skoðun Snjall notandi, snjallari gervigreind Agnar Burgess skrifar Skoðun Ráð gegn óhugsandi áhættu Hafsteinn Hauksson,Reynir Smári Atlason skrifar Skoðun Forysta í sjálfbærni á bakslagstímum: Sterk gildi eru enn mikilvægari en áður Dr. Andreas Rasche skrifar Skoðun Fimm ára afmæli Batahúss Agnar Bragason skrifar Skoðun Takk! Borghildur Fjóla Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslandsklukkan: Markleysa frá upphafi Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Um stöðu íslenskukennslu á Íslandi Kjartan Jónsson skrifar Sjá meira
Ef ekki næst sátt í kjaradeilu kennara. Sinnir í dag verkefnum sem skarast á við ýmis sérfræðistörf. Samband íslenskra sveitarfélaga stóð fyrir fundi, á Hilton Reykjavík Nordica þann 12. nóvember s.l., með fulltrúum þeirra flokka sem bjóða sig fram til alþingis í lok mánaðar. Yfirskrift fundarins var að rædd yrðu mál sem brenna á kjósendum og sveitarfélögum. Spurningum var varpað til fulltrúa flokkanna sem sátu fyrir svörum. Ég sat þennan fund og verð að segja að vonbrigði mín voru mikil. Þessi fundur sýndi mér svart á hvítu að menntamál virðast ekki vera ofarlega á forgangslistanum hjá Sambandi íslenskra sveitarfélaga og ekki heldur hjá kjósendum ef marka má yfirskrift fundarins. Stærsti útgjaldaliður sveitarfélaganna tengist menntamálum. Helmingur útgjalda fer í þann málaflokk en samt var hann ekki ræddur á þessum fundi. Á þeim 100 mínútum sem fundurinn stóð yfir þá var spurningum um MPA þjónustu og húsnæðismál varpað til fulltrúa flokkanna og þar á eftir átti að ræða samgöngumál en það gafst ekki tími til þess. Á fundinum átti að leitast við að fá fram afstöðu flokkanna til sveitarstjórnarmála og stöðu sveitarfélaganna í víðu samhengi. Þrátt fyrir það þá þótti ekki ástæða til að ræða menntamál. Af hverju voru menntamál ekki rædd á þessum fundi ? Á síðu Sambands íslenskra sveitarfélaga segir að gott samstarf ríkis og sveitarfélaga sé grundvallaratriði til að tryggja skilvirka þjónustu og framfarir fyrir samfélagið. Í ljósi þess sem þar stendur og stöðunnar í menntamálum í dag þá hefði ég haldið að þessi málaflokkur yrði ræddur. Það ríkir neyðarástand í menntamálum. Staðan sem upp er komin mun ekki hverfa af sjálfu sér. Hún hefur verið að gerjast allt of lengi. Miðað við það sem sveitarfélögin hafa sagt opinberlega þá gengur þeim illa að reka skólana og uppfylla þá þjónustu sem börn eiga rétt á samkvæmt lögum. Þurfa þá sveitarfélögin ekki að eiga samtal við ríkið um það ? Nóg er búið að gera af skýrslum og ástandið á ekki að koma neinum á óvart. En minna er um efndir. Stefnumótunin kemur frá ríkinu sem setur lögin og sveitarfélögin eiga að framkvæma það sem ríkir leggur til óháð því hvort þau hafi bolmagn til þess eða ekki. Á þennan hátt mismunum við börnum í landinu eftir búsetu. Sveitarfélögin eru alls konar og standa mis vel fjárhagslega. Börn sem búa í ríku sveitarfélagi fá því meiri þjónustu en þau sem búa í fátækari sveitarfélögum. Við stöndum frammi fyrir vanda í menntamálum sem þarf að bregðast við strax og hvorki ríki né sveitarfélög geta skorast undan ábyrgð. Vandinn sem þarf að horfast í augu við og verður ekki flúinn er að ná sátt um kjör kennara. Það þarf að byrja á því að standa við gefin loforð. Fyrr verður ekki hægt að ræða kjaramál. Kennarar eru löngu búnir að fá nóg. Þeir vilja ekki verkföll en verkföll eru eina vopnið sem þeir hafa til að ná til eyrna yfirvalda. Ef yfirvöld hefðu samið þannig við kennara á sínum tíma að þeir fengju menntun sína metna þá værum við ekki að glíma við þennan vanda. En í stað þess að takast á við vandann eins og þarf að gera þá eyðir Samband íslenskra sveitarfélaga púðri í að sverta kjarabaráttu kennara í augum almennings. Samband íslenskra sveitarfélaga segir að launahækkanir kennara hafi verið mun meiri en sérfræðinga á almennum markaði og nefna prósentur í því sambandi. Það sér það hver heilvita maður að samanburður í prósentum er galinn því að auðvitað er prósentuhækkunin hærri eftir því sem launin eru lægri. Svo talar Samband íslenskra sveitarfélaga mikið um verðgildi annarra kjara og réttinda kennara. Ef þessi önnur kjör sem sambandið talar um eru svona eftirsóknarverð og verðmæt. Af hverju í ósköpunum flykkjast þá ekki útskrifaðir kennarar inn í skólana að kenna ? Af hverju er þá þessi vandi ef kennarar hafa það svona gott eins og Samband íslenskra sveitarfélaga vill meina ? Ætlar Samband íslenskra sveitarfélaga virkilega að hunsa og úthúða kennurum til hlýðni ? Að reyna að fá samfélagið á móti þeim þannig að þeir bugist í sinni baráttu. Með því móti eru fleiri kennarar hraktir úr stéttinni og ástandið versnar. Og ég sem hélt að við værum að vinna saman að því að byggja upp öflugt og mannbætandi menntakerfi. Við kennarar höfum í gegnum árin hugsað í lausnum. Hvernig væri að yfirvöld færu að gera það sama og finndu lausn á kennaradeilunni í eitt skipti fyrir öll. Þá fyrst væri hægt að semja við kennara eins og aðrar háskólamenntaðar stéttir. Og þá fyrst myndi fólk hætta að segja „Þessir kennarar eru alltaf í verkfalli“. Höfundur er kennari í stjórn Kennarafélags Reykjavíkur.
Skoðun Stafræn sjálfstæðisbarátta Íslands á 21. öldinni. Tungan, sagan og menningin undir Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Forysta í sjálfbærni á bakslagstímum: Sterk gildi eru enn mikilvægari en áður Dr. Andreas Rasche skrifar