Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar 7. ágúst 2025 07:31 Þann 16. júlí síðastliðinn tóku 13 ríki það sögulega skref að skuldbinda sig til þess að ráðast þegar í stað í aðgerðir til þess að rjúfa tengsl ríkja sinna við eyðileggingarherferð Ísraels gagnvart Palestínu. Þetta samkomulag ríkjanna var gert á vegum Haag hópsins svokallaða. Aðgerðirnar eru sex talsins og hafa það annars vegar að markmiði að stöðva vopnaflutninga og önnur hernaðargögn eða vörur sem hægt er að nota í hernaði til Ísraels og hins vegar að framfylgja alþjóðalögum gegn einstaklingum og fyrirtækjum sem fremja alþjóðlega glæpi gagnvart íbúum Palestínu. Algert lágmark Ef við höfum í huga skuldbindingu ríkja heims samkvæmt þjóðarrétti um að gera allt sem í þeirra valdi stendur að koma í veg fyrir þjóðarmorð mætti kalla þessar aðgerðir algert lágmark. En ef við lítum til þess hversu máttlaus, huglítil og jafnvel samsek stjórnvöld annarra ríkja hafa verið gagnvart gegndarlausum morðum og yfirstandandi þjóðarmorði Ísraels gagnvart Palestínu fram að þessu má réttlæta að kalla þessar aðgerðir sögulegar. Þannig hafa Kólumbía, Tyrkland, Bólivía, Líbía, Kúba, Indónesía, Írak, Óman, Malasía, Namibía, Níkaragúa, Saint Vincent og Grenadínur og Suður Afríka sýnt meira hugrekki og virðingu fyrir alþjóðlegum skuldbindingum sínum gagnvart Palestínsku þjóðinni en Ísland hefur gert fram að þessu. Íslandi var boðið að taka þátt í neyðarráðstefnu Haag hópsins þann 16. júlí síðastliðinn en afþakkaði boðið. Tækifæri ríkisstjórnarinnar til þess að sýna palestínsku þjóðinni lágmarkssamstöðu með því að taka þátt í aðgerðum Haag hópsins er þó ekki runnið henni úr greipum. Aðildarríkin þrettán hvetja nú aðrar þjóðir heims til þess að ganga til liðs við hópinn fyrir 20. september næstkomandi, þegar 80. Allsherjarþing Sameinuðu Þjóðanna hefst í New York. Tveggja ríkja lausnin Á nýlegri ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna um tveggja ríkja lausnina svokölluðu sagði Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, utanríkisráðherra: „Ástandið á Gaza og Vesturbakkanum hefur aldrei verið verra og það er á ábyrgð ríkja heimsins að standa saman og leggja sitt af mörkum til að enda hörmungarnar. Þar munum við halda áfram að beita okkur af fullum þunga.“ Hún lauk ræðu sinni með því að lýsa því yfir að tími aðgerða væri núna, ekki seinna, þegar fleiri mannslíf hefðu glatast eða fleiri veggir risið, heldur núna strax. Umrædd ráðstefna hefur þó verið gagnrýnd af mannréttindasamtökum eins og Amnesty International fyrir að hætt sé við að hún feli einungis í sér sýndarmennsku og innantóm orð um tveggja ríkja lausn á meðan Ísrael stundar þjóðarmorð á palestínsku þjóðinni. Þegar niðurstöðuskjal ráðstefnunnar er lesið er einmitt lítið sem ekkert að finna um afgerandi aðgerðir sem miða að því að stöðva yfirstandandi þjóðarmorð og engar beinar aðgerðir gagnvart Ísrael (sem sniðgekk ráðstefnuna um tveggja ríkja lausnina) eru boðaðar. Því mætti segja að alþjóðasamfélagið hafi byrst sig aðeins við Ísrael, en ekki gripið til neinna aðgerða til þess að stöðva þá í framkvæmd þjóðarmorðs. Það er af sem áður var. Ísland virðist þó ekki hafa undirritað niðurstöðuskjalið, ef marka má franska utanríkisráðuneytið. Tími aðgerða er núna Ef tími aðgerða er núna eins og utanríkisráðherra boðaði á fundinum í New York gæti hún framkvæmt þá mikilvægu aðgerð að gera Ísland að fyrsta Evrópuríkinu til þess að gangast til liðs við Haag hópinn. Ef tími aðgerða er núna er kominn tími til þess að tryggja það að engar vopnasendingar eða önnur hergögn á leið til Ísrael eigi viðkomu hér á landi. Ef tími aðgerða er núna, er kominn tími til að rifta öllum opinberum samningum sem gætu með einu eða öðru móti stutt við landtökubyggðir Ísraela á Vesturbakkanum eða yfirstandandi þjóðarmorð á Gasa. Ef tími aðgerða er núna verður íslenska ríkisstjórnin að grípa til tafarlausra aðgerða til þess að losa sig út úr viðskiptasambandi við Microsoft sem sér Ísraelsher fyrir innviðum til þess að stunda stríðsglæpi á áður óþekktum skala með hjálp gervigreindar og skýjaþjónustu. Sex sjálfsagðar aðgerðir Haag hópsins eru algert lágmark, prófsteinn á hvoru megin sögunnar við viljum standa. Ég vona að ríkisstjórnin hafi hugrekki til þess að stíga þetta mikilvæga skref og ég hvet okkur öll sem viljum að Ísland berjist gegn þessu þjóðarmorði til þess að sameinast um þessa einföldu kröfu: Að Ísland gangi í Haag hópinn og skuldbindi sig til þess að framkvæma þær aðgerðir sem hópurinn hefur sammælst um fyrir 20. September 2025. Að neðan má lesa einfaldaða þýðingu höfundar á aðgerðunum sex sem Haag hópurinn hefur skuldbundið sig til að ráðst í þegar í stað: Að stöðva afhendingu, sölu eða flutning vopna, skotfæra, eldsneytis til hernaðarnota, hergagna og tækja sem geta haft tvíþætt notagildi til Ísraels Að stöðva för farartækja um landhelgi landsins, neita þeim um að leggjast að bryggju eða fá þjónustu í höfnum eða flugvöllum ríkjanna í öllum tilvikum þar sem augljós hætta er á að farartækið verði notað til að flytja vopn, skotfæri, eldsneyti til hernaðarnota, hergögn og tvínota tæki til Ísraels. Að koma á banni við því að farartæki sem bera þjóðfána ríkjanna flytji vopn, skotfæri, eldsneyti til hernaðarnota, hergögn og tvínota tæki til Ísraels og tryggja örugga framkvæmd bannsins, þar með talið með afskráningu á brotlegu farartæki. Að hefja þegar í stað endurskoðun allra opinberra samninga, til að koma í veg fyrir að opinberar stofnanir og fjármunir ríkisins styðji ólögmæta hernámsstefnu Ísraels í Palestínu. Að ráðast í fullnægjandi ráðstafanir til að uppfylla alþjóðlegar skuldbindingar ríkisins samkvæmt þjóðarrétti um ábyrgð vegna alvarlegustu brota á mannúðarlögum og þjóðarrétti. Að framkvæma gegnsæjar, óhlutdrægar og sjálfstæðar rannsóknir og á slíkum brotum og stuðla að saksókn gagnvart brotlegum einstaklingum innanlands eða á alþjóðavettvangi. Að nýta allsherjarlögsögu (e. universal jurisdiction), þar sem við á innan réttarkerfa ríkjanna, til að tryggja réttlæti fyrir fórnarlömb alþjóðaglæpa sem framin eru á hernumdu palestínsku landsvæðunum. Höfundur er lögfræðingur og fyrrverandi þingmaður Pírata. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Palestína Átök í Ísrael og Palestínu Sameinuðu þjóðirnar Píratar Mest lesið Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Lokun Leo Seafood - Afleiðing tvöföldunar veiðigjalda Sigurgeir B. Kristgeirsson Skoðun Að gjamma á stóra grábjörninn getur haft afleiðingar! Davíð Bergmann Skoðun Vægið eftir sem áður dropi í hafið Hjörtur J Guðmundsson Skoðun Landsbyggðin án háskóla? Ketill Sigurður Jóelsson Skoðun Allir geta hjálpað einhverjum Árni Sigurðsson Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason Skoðun Við erum ekki valdalausar. Við erum óbrjótandi Noorina Khalikyar Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson Skoðun Skoðun Skoðun Að gjamma á stóra grábjörninn getur haft afleiðingar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Lokun Leo Seafood - Afleiðing tvöföldunar veiðigjalda Sigurgeir B. Kristgeirsson skrifar Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Allir geta hjálpað einhverjum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Við erum ekki valdalausar. Við erum óbrjótandi Noorina Khalikyar skrifar Skoðun Vægið eftir sem áður dropi í hafið Hjörtur J Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar Skoðun Fólk í sárum veldur tárum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Sjá meira
Þann 16. júlí síðastliðinn tóku 13 ríki það sögulega skref að skuldbinda sig til þess að ráðast þegar í stað í aðgerðir til þess að rjúfa tengsl ríkja sinna við eyðileggingarherferð Ísraels gagnvart Palestínu. Þetta samkomulag ríkjanna var gert á vegum Haag hópsins svokallaða. Aðgerðirnar eru sex talsins og hafa það annars vegar að markmiði að stöðva vopnaflutninga og önnur hernaðargögn eða vörur sem hægt er að nota í hernaði til Ísraels og hins vegar að framfylgja alþjóðalögum gegn einstaklingum og fyrirtækjum sem fremja alþjóðlega glæpi gagnvart íbúum Palestínu. Algert lágmark Ef við höfum í huga skuldbindingu ríkja heims samkvæmt þjóðarrétti um að gera allt sem í þeirra valdi stendur að koma í veg fyrir þjóðarmorð mætti kalla þessar aðgerðir algert lágmark. En ef við lítum til þess hversu máttlaus, huglítil og jafnvel samsek stjórnvöld annarra ríkja hafa verið gagnvart gegndarlausum morðum og yfirstandandi þjóðarmorði Ísraels gagnvart Palestínu fram að þessu má réttlæta að kalla þessar aðgerðir sögulegar. Þannig hafa Kólumbía, Tyrkland, Bólivía, Líbía, Kúba, Indónesía, Írak, Óman, Malasía, Namibía, Níkaragúa, Saint Vincent og Grenadínur og Suður Afríka sýnt meira hugrekki og virðingu fyrir alþjóðlegum skuldbindingum sínum gagnvart Palestínsku þjóðinni en Ísland hefur gert fram að þessu. Íslandi var boðið að taka þátt í neyðarráðstefnu Haag hópsins þann 16. júlí síðastliðinn en afþakkaði boðið. Tækifæri ríkisstjórnarinnar til þess að sýna palestínsku þjóðinni lágmarkssamstöðu með því að taka þátt í aðgerðum Haag hópsins er þó ekki runnið henni úr greipum. Aðildarríkin þrettán hvetja nú aðrar þjóðir heims til þess að ganga til liðs við hópinn fyrir 20. september næstkomandi, þegar 80. Allsherjarþing Sameinuðu Þjóðanna hefst í New York. Tveggja ríkja lausnin Á nýlegri ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna um tveggja ríkja lausnina svokölluðu sagði Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, utanríkisráðherra: „Ástandið á Gaza og Vesturbakkanum hefur aldrei verið verra og það er á ábyrgð ríkja heimsins að standa saman og leggja sitt af mörkum til að enda hörmungarnar. Þar munum við halda áfram að beita okkur af fullum þunga.“ Hún lauk ræðu sinni með því að lýsa því yfir að tími aðgerða væri núna, ekki seinna, þegar fleiri mannslíf hefðu glatast eða fleiri veggir risið, heldur núna strax. Umrædd ráðstefna hefur þó verið gagnrýnd af mannréttindasamtökum eins og Amnesty International fyrir að hætt sé við að hún feli einungis í sér sýndarmennsku og innantóm orð um tveggja ríkja lausn á meðan Ísrael stundar þjóðarmorð á palestínsku þjóðinni. Þegar niðurstöðuskjal ráðstefnunnar er lesið er einmitt lítið sem ekkert að finna um afgerandi aðgerðir sem miða að því að stöðva yfirstandandi þjóðarmorð og engar beinar aðgerðir gagnvart Ísrael (sem sniðgekk ráðstefnuna um tveggja ríkja lausnina) eru boðaðar. Því mætti segja að alþjóðasamfélagið hafi byrst sig aðeins við Ísrael, en ekki gripið til neinna aðgerða til þess að stöðva þá í framkvæmd þjóðarmorðs. Það er af sem áður var. Ísland virðist þó ekki hafa undirritað niðurstöðuskjalið, ef marka má franska utanríkisráðuneytið. Tími aðgerða er núna Ef tími aðgerða er núna eins og utanríkisráðherra boðaði á fundinum í New York gæti hún framkvæmt þá mikilvægu aðgerð að gera Ísland að fyrsta Evrópuríkinu til þess að gangast til liðs við Haag hópinn. Ef tími aðgerða er núna er kominn tími til þess að tryggja það að engar vopnasendingar eða önnur hergögn á leið til Ísrael eigi viðkomu hér á landi. Ef tími aðgerða er núna, er kominn tími til að rifta öllum opinberum samningum sem gætu með einu eða öðru móti stutt við landtökubyggðir Ísraela á Vesturbakkanum eða yfirstandandi þjóðarmorð á Gasa. Ef tími aðgerða er núna verður íslenska ríkisstjórnin að grípa til tafarlausra aðgerða til þess að losa sig út úr viðskiptasambandi við Microsoft sem sér Ísraelsher fyrir innviðum til þess að stunda stríðsglæpi á áður óþekktum skala með hjálp gervigreindar og skýjaþjónustu. Sex sjálfsagðar aðgerðir Haag hópsins eru algert lágmark, prófsteinn á hvoru megin sögunnar við viljum standa. Ég vona að ríkisstjórnin hafi hugrekki til þess að stíga þetta mikilvæga skref og ég hvet okkur öll sem viljum að Ísland berjist gegn þessu þjóðarmorði til þess að sameinast um þessa einföldu kröfu: Að Ísland gangi í Haag hópinn og skuldbindi sig til þess að framkvæma þær aðgerðir sem hópurinn hefur sammælst um fyrir 20. September 2025. Að neðan má lesa einfaldaða þýðingu höfundar á aðgerðunum sex sem Haag hópurinn hefur skuldbundið sig til að ráðst í þegar í stað: Að stöðva afhendingu, sölu eða flutning vopna, skotfæra, eldsneytis til hernaðarnota, hergagna og tækja sem geta haft tvíþætt notagildi til Ísraels Að stöðva för farartækja um landhelgi landsins, neita þeim um að leggjast að bryggju eða fá þjónustu í höfnum eða flugvöllum ríkjanna í öllum tilvikum þar sem augljós hætta er á að farartækið verði notað til að flytja vopn, skotfæri, eldsneyti til hernaðarnota, hergögn og tvínota tæki til Ísraels. Að koma á banni við því að farartæki sem bera þjóðfána ríkjanna flytji vopn, skotfæri, eldsneyti til hernaðarnota, hergögn og tvínota tæki til Ísraels og tryggja örugga framkvæmd bannsins, þar með talið með afskráningu á brotlegu farartæki. Að hefja þegar í stað endurskoðun allra opinberra samninga, til að koma í veg fyrir að opinberar stofnanir og fjármunir ríkisins styðji ólögmæta hernámsstefnu Ísraels í Palestínu. Að ráðast í fullnægjandi ráðstafanir til að uppfylla alþjóðlegar skuldbindingar ríkisins samkvæmt þjóðarrétti um ábyrgð vegna alvarlegustu brota á mannúðarlögum og þjóðarrétti. Að framkvæma gegnsæjar, óhlutdrægar og sjálfstæðar rannsóknir og á slíkum brotum og stuðla að saksókn gagnvart brotlegum einstaklingum innanlands eða á alþjóðavettvangi. Að nýta allsherjarlögsögu (e. universal jurisdiction), þar sem við á innan réttarkerfa ríkjanna, til að tryggja réttlæti fyrir fórnarlömb alþjóðaglæpa sem framin eru á hernumdu palestínsku landsvæðunum. Höfundur er lögfræðingur og fyrrverandi þingmaður Pírata.
Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir Skoðun