Hver borgin fellur á fætur annarri Samúel Karl Ólason skrifar 10. ágúst 2021 13:14 Talibanar í Kunduz, þar sem þeir náðu vopnum og búnaði sem stjórnarher Afganistans hafði fengið frá Bandaríkjunum. AP/Abdullah Sahil Vígamenn Talibana hafa hert tök sín á yfirráðasvæðum þeirra í norðurhluta Afganistans og virðast þeir vera að undirbúa sig fyrir það að stjórna svæðum þessum til lengri tíma. Stjórnarher landsins á undir högg að sækja en Bandaríkjamenn segja það á ábyrgð Afgana sjálfra að verjast Talibönum. Ríkisstjórn Bandaríkjanna segir þó að nái Talibanar völdum í Afganistan með afli verði ríkisstjórn þeirra seint viðurkennd af alþjóðasamfélaginu. Talibanar voru reknir frá völdum í innrás Bandaríkjanna árið 2001. Það var í kjölfar þess að Talibanar höfðu staðið þétt við bakið á Al-Qaeda, hryðjuverkasamtökunum sem gerðu árás á Tvíburaturnana svokölluðu. Frá því Joe Biden, forseti, tilkynnti í vor að hann myndi kalla alla hermenn Bandaríkjanna heim frá Afganistan hefur Talibönum vaxið ásmegin í landinu. Vígamenn þeirra hafa lagt undir sig stóra hluta landsins. Stjórnarher Afganistans og aðrar sveitir sem styðja ríkisstjórn landsins eiga í hörðum bardögum við Talibana víða um landið. Herinn er undir miklu álagi og hefur þurft að hörfa víða. Talibanar hafa lagt undir sig stóran hluta landsins samhliða því að Bandaríkin og Atlantshafsbandalagið flytja hermenn sína á brott. Talibanar hafa haft yfirhöndina í dreifðri byggðum Afganistans og hefur stjórnarherinn að mestu haldið sig við það að verja héraðshöfuðborgirnar. Undanfarna daga hafa Talibanar þó lagt undir sig hverja héraðshöfuðborgina á fætur annarri. Á minna en viku hafa Talibanar hertekið minnst sjö af 34 héraðshöfuðborgum Afganistans. Harðir bardagar geisa í minnst þremur öðrum. Fyrsta borgin féll á föstudaginn 6. ágúst. Sjá einnig: Talibanar taka fyrstu borgina án þess að hleypa af skoti Samhliða því að leggja héraðshöfuðborgir undir sig hafa Talibanar opnað fangelsi þeirra héraða en margir fangar í þeim eru Talibarnar. Þegar þetta er skrifað eru fregnir að berast frá Afganistan af því að héraðshöfuðborg Farah í suðurhluta landsins sé í höndum Talibana. Talibanar hafa meðal annars tekið borgina Kunduz en þar hafa meðlimir stjórnarhersins og sveita hliðhollar ríkisstjórn landsins hörfað til flugstöðvar í jaðri borgarinnar. Þeir heita því að berjast til síðasta manns, þó Talibanar sitji um flugstöðina. #Afghanistan Goverment forces inside #Kunduz airport vow to fight despite #Taliban siege-so probably no peaceful hand over- pic.twitter.com/j7kZEHGlfe— C4H10FO2P (@markito0171) August 10, 2021 Reuters segir að árangur Talibana í norðurhluta landsins hafi komið á óvart. Þar hafa stríðsherrar hliðhollir ríkisstjórninni í Kabúl farið með völd og landshlutinn hefur verið einn sá friðsælasti í Afganistan. Talibanar hafa lengi verið hvað öflugastir í suður og austurhluta Afganistans. Þá segir fréttaveitan að Talibanar virðist ætla að hertaka norðurhluta landsins og helstu landamærastöðvar í landinu. Svo ætli þeir að umkringja Kabúl og sækja að borginni úr öllum áttum. Samkvæmt samkomulagi sem Talibanar gerðu við ríkisstjórn Donalds Trump, fyrrverandi forseta, áttu þeir að eiga í friðarviðræðum við ríkisstjórnina en þeir hafa neitað að taka þátt í þeim. Talibanar segja frið ekki koma til greina fyrr en Ashraf Ghani, forseti, fari frá völdum. Í frétt AP fréttaveitunnar er haft eftir talsmanni utanríkisráðuneytis Bandaríkjanna að Zalmay Khalilzad, sérstakur erindreki, væri staddur í Katar. Þaðan gera Talibanar út erindreka sína. Khalilzad er þar staddur til að þrýsta á Talibana til að hætta árásum sínum og hefja viðræður við ríkisstjórnina. Hann mun reyna að gera Talibönum ljóst að pólitísk lausn á átökunum sé eina leiðin til að koma á stöðugleika í Afganistan. Hann er einnig sagður ætla að fá nágranna Afganistan til að skuldbinda sig til að viðurkenna mögulega ríkisstjórn Talibana ekki. Þar á meðal eru Pakistanar, sem hafa töluverð áhrif á Talibana. Ríkisstjórn Afganistans hefur krafist þess að Pakistanar loki landamærum ríkjanna og passi að Talibanar flytji ekki vígamenn og vopn á milli ríkjanna. Búist er því ríkisstjórn Afganistans sendi einnig erindreka til Katar á næstunni. Skipar vígamönnum að haga sér Mohammad Yaqoob, yfirmaður herafla Talibana og sonur Mullah Mohammad Omar, fyrrverandi leiðtoga þeirra, sendi frá sér hljóðupptöku í dag þar sem hann skipaði Talibönum að skaða ekki hermenn eða embættismenn á yfirráðasvæðum þeirra. Þeir ættu sömuleiðis ekki að stunda rán og ættu að verja fyrirtæki og halda mörkuðum opnum. Óljóst er hvort að skipununum verði framfylgt. AP segir að frá nýjum yfirráðasvæðum Talibana hafi borist fregnir af því að þeir stýri með harðri hendi, brenni skóla og beini umfangsmiklum takmörkunum gegn konum. Þá eru þeir sagðir hafa myrt fjölda manns sem hafi áður starfað með ríkisstjórninni eða erlendum herjum. Afganistan Hernaður Pakistan Bandaríkin Katar Mest lesið Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Innlent Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Innlent Læti í miðbænum og í veðrinu Innlent Breyti engu á jörðu niðri að viðurkenna sjálfstæði Palestínu Erlent Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Opnun Samverks á Hellu fagnað Innlent Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins Innlent Fleiri fréttir Breyti engu á jörðu niðri að viðurkenna sjálfstæði Palestínu Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa „Clinton áætlunin“ líklega tilbúningur rússneskra njósnara „Ekki taka. Endurheimta. Þetta er okkar“ Arabaríkin sameinast um afvopnun Hamas og fordæmingu á árásunum 7. október Bukele ryður leiðina að einræði í El Salvador Freista þess að hindra að Bandaríkin fargi miklu magni getnaðarvarna Hvatti ríki til að stuðla að stjórnarskiptum í Rússlandi Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Leynilega geimfarið sent á sporbraut í áttunda sinn Samþykkja ný lög um spillingarrannsóknir eftir mótmæli Múhameð eykur forskotið og enginn nefndur Keir Gera miklar breytingar á kjördæmum Texas, að beiðni Trumps Suðureyjargöng skilyrt hækkun eftirlaunaaldurs Kínverjar leita leiða til að granda gervihnöttum Musks Í áfalli eftir að hafa fengið bréf frá árásarmanninum inn um lúguna Dregur í land og segir Starmer og félaga verðlauna Hamas Létu sprengjum rigna á Kænugarð Segja 30 hafa látist í skotárás Ísraelshers við dreifingu neyðargagna Kanada í hóp þeirra sem hyggjast viðurkenna sjálfstæði Palestínu Sjö dáið úr hungri síðasta sólarhringinn Rannsaka tengsl þyngdarstjórnunarlyfja við bráða brisbólgu Gargaði á flokksfélaga sína Fyrsta ástralska geimflaugin flaug í fjórtán sekúndur Maxwell vill friðhelgi fyrir vitnisburðinn Vill greiða sex milljarða tryggingu til að losna úr haldi Pokrovsk riðar til falls 8,8 stiga skjálfti í Rússlandi: Flóðbylgjuviðvaranir gefnar út víða um Kyrrahaf Arabaríki og lönd ESB kalla eftir tveggja ríkja lausn og afvopnun Hamas Ísland ekki í fararbroddi heldur fylgi öðrum í humátt á eftir Sjá meira
Ríkisstjórn Bandaríkjanna segir þó að nái Talibanar völdum í Afganistan með afli verði ríkisstjórn þeirra seint viðurkennd af alþjóðasamfélaginu. Talibanar voru reknir frá völdum í innrás Bandaríkjanna árið 2001. Það var í kjölfar þess að Talibanar höfðu staðið þétt við bakið á Al-Qaeda, hryðjuverkasamtökunum sem gerðu árás á Tvíburaturnana svokölluðu. Frá því Joe Biden, forseti, tilkynnti í vor að hann myndi kalla alla hermenn Bandaríkjanna heim frá Afganistan hefur Talibönum vaxið ásmegin í landinu. Vígamenn þeirra hafa lagt undir sig stóra hluta landsins. Stjórnarher Afganistans og aðrar sveitir sem styðja ríkisstjórn landsins eiga í hörðum bardögum við Talibana víða um landið. Herinn er undir miklu álagi og hefur þurft að hörfa víða. Talibanar hafa lagt undir sig stóran hluta landsins samhliða því að Bandaríkin og Atlantshafsbandalagið flytja hermenn sína á brott. Talibanar hafa haft yfirhöndina í dreifðri byggðum Afganistans og hefur stjórnarherinn að mestu haldið sig við það að verja héraðshöfuðborgirnar. Undanfarna daga hafa Talibanar þó lagt undir sig hverja héraðshöfuðborgina á fætur annarri. Á minna en viku hafa Talibanar hertekið minnst sjö af 34 héraðshöfuðborgum Afganistans. Harðir bardagar geisa í minnst þremur öðrum. Fyrsta borgin féll á föstudaginn 6. ágúst. Sjá einnig: Talibanar taka fyrstu borgina án þess að hleypa af skoti Samhliða því að leggja héraðshöfuðborgir undir sig hafa Talibanar opnað fangelsi þeirra héraða en margir fangar í þeim eru Talibarnar. Þegar þetta er skrifað eru fregnir að berast frá Afganistan af því að héraðshöfuðborg Farah í suðurhluta landsins sé í höndum Talibana. Talibanar hafa meðal annars tekið borgina Kunduz en þar hafa meðlimir stjórnarhersins og sveita hliðhollar ríkisstjórn landsins hörfað til flugstöðvar í jaðri borgarinnar. Þeir heita því að berjast til síðasta manns, þó Talibanar sitji um flugstöðina. #Afghanistan Goverment forces inside #Kunduz airport vow to fight despite #Taliban siege-so probably no peaceful hand over- pic.twitter.com/j7kZEHGlfe— C4H10FO2P (@markito0171) August 10, 2021 Reuters segir að árangur Talibana í norðurhluta landsins hafi komið á óvart. Þar hafa stríðsherrar hliðhollir ríkisstjórninni í Kabúl farið með völd og landshlutinn hefur verið einn sá friðsælasti í Afganistan. Talibanar hafa lengi verið hvað öflugastir í suður og austurhluta Afganistans. Þá segir fréttaveitan að Talibanar virðist ætla að hertaka norðurhluta landsins og helstu landamærastöðvar í landinu. Svo ætli þeir að umkringja Kabúl og sækja að borginni úr öllum áttum. Samkvæmt samkomulagi sem Talibanar gerðu við ríkisstjórn Donalds Trump, fyrrverandi forseta, áttu þeir að eiga í friðarviðræðum við ríkisstjórnina en þeir hafa neitað að taka þátt í þeim. Talibanar segja frið ekki koma til greina fyrr en Ashraf Ghani, forseti, fari frá völdum. Í frétt AP fréttaveitunnar er haft eftir talsmanni utanríkisráðuneytis Bandaríkjanna að Zalmay Khalilzad, sérstakur erindreki, væri staddur í Katar. Þaðan gera Talibanar út erindreka sína. Khalilzad er þar staddur til að þrýsta á Talibana til að hætta árásum sínum og hefja viðræður við ríkisstjórnina. Hann mun reyna að gera Talibönum ljóst að pólitísk lausn á átökunum sé eina leiðin til að koma á stöðugleika í Afganistan. Hann er einnig sagður ætla að fá nágranna Afganistan til að skuldbinda sig til að viðurkenna mögulega ríkisstjórn Talibana ekki. Þar á meðal eru Pakistanar, sem hafa töluverð áhrif á Talibana. Ríkisstjórn Afganistans hefur krafist þess að Pakistanar loki landamærum ríkjanna og passi að Talibanar flytji ekki vígamenn og vopn á milli ríkjanna. Búist er því ríkisstjórn Afganistans sendi einnig erindreka til Katar á næstunni. Skipar vígamönnum að haga sér Mohammad Yaqoob, yfirmaður herafla Talibana og sonur Mullah Mohammad Omar, fyrrverandi leiðtoga þeirra, sendi frá sér hljóðupptöku í dag þar sem hann skipaði Talibönum að skaða ekki hermenn eða embættismenn á yfirráðasvæðum þeirra. Þeir ættu sömuleiðis ekki að stunda rán og ættu að verja fyrirtæki og halda mörkuðum opnum. Óljóst er hvort að skipununum verði framfylgt. AP segir að frá nýjum yfirráðasvæðum Talibana hafi borist fregnir af því að þeir stýri með harðri hendi, brenni skóla og beini umfangsmiklum takmörkunum gegn konum. Þá eru þeir sagðir hafa myrt fjölda manns sem hafi áður starfað með ríkisstjórninni eða erlendum herjum.
Afganistan Hernaður Pakistan Bandaríkin Katar Mest lesið Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Innlent Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Innlent Læti í miðbænum og í veðrinu Innlent Breyti engu á jörðu niðri að viðurkenna sjálfstæði Palestínu Erlent Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Opnun Samverks á Hellu fagnað Innlent Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins Innlent Fleiri fréttir Breyti engu á jörðu niðri að viðurkenna sjálfstæði Palestínu Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa „Clinton áætlunin“ líklega tilbúningur rússneskra njósnara „Ekki taka. Endurheimta. Þetta er okkar“ Arabaríkin sameinast um afvopnun Hamas og fordæmingu á árásunum 7. október Bukele ryður leiðina að einræði í El Salvador Freista þess að hindra að Bandaríkin fargi miklu magni getnaðarvarna Hvatti ríki til að stuðla að stjórnarskiptum í Rússlandi Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Leynilega geimfarið sent á sporbraut í áttunda sinn Samþykkja ný lög um spillingarrannsóknir eftir mótmæli Múhameð eykur forskotið og enginn nefndur Keir Gera miklar breytingar á kjördæmum Texas, að beiðni Trumps Suðureyjargöng skilyrt hækkun eftirlaunaaldurs Kínverjar leita leiða til að granda gervihnöttum Musks Í áfalli eftir að hafa fengið bréf frá árásarmanninum inn um lúguna Dregur í land og segir Starmer og félaga verðlauna Hamas Létu sprengjum rigna á Kænugarð Segja 30 hafa látist í skotárás Ísraelshers við dreifingu neyðargagna Kanada í hóp þeirra sem hyggjast viðurkenna sjálfstæði Palestínu Sjö dáið úr hungri síðasta sólarhringinn Rannsaka tengsl þyngdarstjórnunarlyfja við bráða brisbólgu Gargaði á flokksfélaga sína Fyrsta ástralska geimflaugin flaug í fjórtán sekúndur Maxwell vill friðhelgi fyrir vitnisburðinn Vill greiða sex milljarða tryggingu til að losna úr haldi Pokrovsk riðar til falls 8,8 stiga skjálfti í Rússlandi: Flóðbylgjuviðvaranir gefnar út víða um Kyrrahaf Arabaríki og lönd ESB kalla eftir tveggja ríkja lausn og afvopnun Hamas Ísland ekki í fararbroddi heldur fylgi öðrum í humátt á eftir Sjá meira