Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar 14. júní 2025 19:31 Hvað ef barnið þitt gæti klárað bóklegu vinnuna fyrir hádegi og varið eftirmiðdeginum í skapandi verkefni sem undirbúa það fyrir raunverulegt líf? Þetta hljómar kannski eins og fjarlæg framtíð, en er nú þegar raunveruleikinn í bandaríska skólanum Alpha, sem notar gervigreind til að gjörbylta menntun. Niðurstöðurnar tala sínu máli: nemendur Alpha læra tvöfalt hraðar en jafnaldrar þeirra og raðast meðal efstu 1-2% á landsvísu á stöðluðum prófum. En það sem er jafnvel mikilvægara: nemendur segjast elska skólann sinn. Alpha-líkanið býður upp á ögrandi hugmyndir sem hægt er að aðlaga að íslensku skólakerfi sem er nú þegar sveigjanlegt og opið fyrir nýsköpun. Skólinn sem kennir sig sjálfur Módel Alpha byggir á tveimur megin stoðum: Gervigreindarstýrður bóknámsmorgunn: Nemendur verja morgninum með heyrnartól, þar sem þau vinna sjálfstætt í námsefni í stærðfræði, lestri og raungreinum. Gervigreindin aðlagar námsefnið að hraða hvers og eins. Kennarinn er ekki lengur hefðbundinn fyrirlesari heldur leiðbeinandi (e. Guide) sem hvetur áfram og veitir einstaklingsbundinn stuðning. Verkefnadrifinn nýsköpunareftirmiðdagur: Eftir hádegi breytist skólinn í skapandi smiðju þar sem nemendur læra í gegnum raunveruleg verkefni. Þau hafa meðal annars rekið eigin matarvagna, hannað tölvuleiki og lært um fjárfestingar. Hér læra nemendur færni sem engin bók getur kennt: frumkvæði, samvinnu, lausnaleit og seiglu. Hvernig gæti þetta virkað á Íslandi? Aðlögunarhæfar námslotur og nýsköpun eru ekki lúxus heldur nauðsyn til að undirbúa nemendur fyrir framtíðina. Hér eru nokkrar leiðir til að innleiða þessar hugmyndir: Aðlagaðar námslotur: Ímyndið ykkur að nemendur í Reykjavík eða á Akureyri noti stærðfræðiforrit sem lagar sig að þörfum hvers nemanda. Þetta myndi ekki aðeins flýta fyrir námi þeirra heldur einnig skapa svigrúm fyrir kennarann til að sinna þeim nemendum sem þurfa sérstakan stuðning. Nýsköpunar-eftirmiðdagar: Fimmtudagseftirmiðdagar gætu orðið vettvangur þverfaglegra nýsköpunarverkefna þar sem nemendur vinna í hópum að raunhæfum áskorunum. Gervigreind gæti hjálpað til við rannsóknir og frumgerðahönnun sem styrkir skapandi hugsun og lausnaleit. Kennarinn sem leiðbeinandi: Kennarar þyrftu að fá markvissa þjálfun í því að stýra námi og nýta sér upplýsingar úr gervigreindarkerfum. Þetta myndi efla þá í hlutverki leiðbeinanda sem styður frekar en stjórnar námi nemenda. Jafnrétti og framtíð fyrir alla Alpha-skólinn sannar að það er hægt að kenna grunnfögin skilvirkar og skapa pláss fyrir þá færni sem undirbýr nemendur fyrir framtíðina: sköpun, gagnrýna hugsun og frumkvæði. Ef sveitarfélög og skólastjórnendur grípa þetta tækifæri núna gætu íslenskir almenningsskólar orðið fyrirmynd í alþjóðlegu samhengi, þar sem öll börn, óháð bakgrunni eða efnahag, fá aðgang að fyrsta flokks menntun. Það er ekki spurning um hvort framtíðin kemur til Íslands, heldur hvernig og fyrir hvern. Sveitarfélög sem taka frumkvæðið núna geta skapað framtíð þar sem gervigreind er öflugt verkfæri jafnaðar og nýsköpunar fyrir alla, ekki forréttindi fárra. Nú er tækifærið. Hvaða sveitarfélag ætlar að vera fyrst til að taka á móti framtíðinni af yfirvegun í stað þess að þurfa að gera það í flýti síðar? Frekari upplýsingar er hægt að finna á 2hourlearning.com . Til upplýsinga tengist höfundur hvorki skólanum né kennsluaðferðinni að nokkru leiti. Í næstu grein mun ég skrifa um innleiðingu gervigreindar í íslenska skóla. Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun og gervigreind. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björgmundur Örn Guðmundsson Gervigreind Mest lesið Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk Vilhjálmur H. Vilhjálmsson Skoðun Eingreiðsla til öryrkja í desember bundin við lögheimili á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Tómstundafræðingar gegn varðhaldsbúðum Andrea Rói Sigurbjörns,Ása Kristín Einarsdóttir,Elí Hörpu- og Önundarbur,Maríanna Wathne Kristjánsdóttir,Valgeir Þór Jakobsson,Þórhildur Elínardóttir Magnúsdóttir Skoðun „Enginn öruggur staður á netinu“ Unnur Ágústsdóttir,Halldóra R. Guðmundsdóttir Skoðun Kosningin í stjórn RÚV á morgun mun aldrei gleymast Björn B. Björnsson Skoðun Fokk jú Austurland Kristján Ingimarsson Skoðun Konur sem þögðu, kynslóð sem aldrei fékk sviðið Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Ísland úr Eurovision 2026 Sædís Ósk Arnbjargardóttir Skoðun Reynsla úr heimi endurhæfingar nýtist víðar Svana Helen Björnsdóttir Skoðun Halldór 06.12.25 Halldór Baldursson Halldór Skoðun Skoðun Reynsla úr heimi endurhæfingar nýtist víðar Svana Helen Björnsdóttir skrifar Skoðun Tómstundafræðingar gegn varðhaldsbúðum Andrea Rói Sigurbjörns,Ása Kristín Einarsdóttir,Elí Hörpu- og Önundarbur,Maríanna Wathne Kristjánsdóttir,Valgeir Þór Jakobsson,Þórhildur Elínardóttir Magnúsdóttir skrifar Skoðun „Enginn öruggur staður á netinu“ Unnur Ágústsdóttir,Halldóra R. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk Vilhjálmur H. Vilhjálmsson skrifar Skoðun Er þín fasteign útsett fyrir loftslagsbreytingum og náttúruvá? Kristján Andrésson skrifar Skoðun Kosningin í stjórn RÚV á morgun mun aldrei gleymast Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Um lifandi tónlist í leikhúsi Þórdís Gerður Jónsdóttir skrifar Skoðun Mikilvæg innspýting fyrir þekkingarsamfélagið Logi Einarsson skrifar Skoðun Hafa þjófar meiri rétt? Hilmar Freyr Gunnarsson skrifar Skoðun Hafnarfjarðarbær: þjónustustofnun eða valdakerfi? Óskar Steinn Ómarsson skrifar Skoðun Breytt forgangsröðun jarðganga Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Gerendur fá frípassa í ofbeldismálum Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ferðasjóður íþróttafélaga hækkaður um 100 milljónir Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Alvöru árangur áfram og ekkert stopp Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Göfug orkuskipti í orði - öfug orkuskipti í verki Þrándur Sigurjón Ólafsson skrifar Skoðun Hver á að kenna börnunum í Kópavogi í framtíðinni? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Konur sem þögðu, kynslóð sem aldrei fékk sviðið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Skinka og sígarettur Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Skamm! (-sýni) Kristján Fr. Friðbertsson skrifar Skoðun Fatlað fólk er miklu meira en tölur í excel skjali Ágústa Arna Sigurdórsdóttir skrifar Skoðun Hvað er að marka ríkisstjórn sem segir eitt en gerir annað? Jóhannes Þór Skúlason skrifar Skoðun Þegar fjárlögin vinna gegn markmiðinu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Ríkisstjórnin svíkur öryrkja sem eru búsettir erlendis Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Getur heilbrigðisþjónusta verið á heimsmælikvarða án nýrra krabbameinslyfja? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Ísland hafnar mótorhjólum Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Skýrslufargan: mikið skrifað, lítið lesið og lítið gert Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Brýn þörf á heildstæðum lausnum fyrir heilbrigðisþjónustu á Norðurlandi Sunna Hlín Jóhannesdóttir skrifar Skoðun Álafosskvos – verndarsvæði í byggð Regína Ásvaldsdóttir skrifar Skoðun Þrjú tonn af sandi Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ísland úr Eurovision 2026 Sædís Ósk Arnbjargardóttir skrifar Sjá meira
Hvað ef barnið þitt gæti klárað bóklegu vinnuna fyrir hádegi og varið eftirmiðdeginum í skapandi verkefni sem undirbúa það fyrir raunverulegt líf? Þetta hljómar kannski eins og fjarlæg framtíð, en er nú þegar raunveruleikinn í bandaríska skólanum Alpha, sem notar gervigreind til að gjörbylta menntun. Niðurstöðurnar tala sínu máli: nemendur Alpha læra tvöfalt hraðar en jafnaldrar þeirra og raðast meðal efstu 1-2% á landsvísu á stöðluðum prófum. En það sem er jafnvel mikilvægara: nemendur segjast elska skólann sinn. Alpha-líkanið býður upp á ögrandi hugmyndir sem hægt er að aðlaga að íslensku skólakerfi sem er nú þegar sveigjanlegt og opið fyrir nýsköpun. Skólinn sem kennir sig sjálfur Módel Alpha byggir á tveimur megin stoðum: Gervigreindarstýrður bóknámsmorgunn: Nemendur verja morgninum með heyrnartól, þar sem þau vinna sjálfstætt í námsefni í stærðfræði, lestri og raungreinum. Gervigreindin aðlagar námsefnið að hraða hvers og eins. Kennarinn er ekki lengur hefðbundinn fyrirlesari heldur leiðbeinandi (e. Guide) sem hvetur áfram og veitir einstaklingsbundinn stuðning. Verkefnadrifinn nýsköpunareftirmiðdagur: Eftir hádegi breytist skólinn í skapandi smiðju þar sem nemendur læra í gegnum raunveruleg verkefni. Þau hafa meðal annars rekið eigin matarvagna, hannað tölvuleiki og lært um fjárfestingar. Hér læra nemendur færni sem engin bók getur kennt: frumkvæði, samvinnu, lausnaleit og seiglu. Hvernig gæti þetta virkað á Íslandi? Aðlögunarhæfar námslotur og nýsköpun eru ekki lúxus heldur nauðsyn til að undirbúa nemendur fyrir framtíðina. Hér eru nokkrar leiðir til að innleiða þessar hugmyndir: Aðlagaðar námslotur: Ímyndið ykkur að nemendur í Reykjavík eða á Akureyri noti stærðfræðiforrit sem lagar sig að þörfum hvers nemanda. Þetta myndi ekki aðeins flýta fyrir námi þeirra heldur einnig skapa svigrúm fyrir kennarann til að sinna þeim nemendum sem þurfa sérstakan stuðning. Nýsköpunar-eftirmiðdagar: Fimmtudagseftirmiðdagar gætu orðið vettvangur þverfaglegra nýsköpunarverkefna þar sem nemendur vinna í hópum að raunhæfum áskorunum. Gervigreind gæti hjálpað til við rannsóknir og frumgerðahönnun sem styrkir skapandi hugsun og lausnaleit. Kennarinn sem leiðbeinandi: Kennarar þyrftu að fá markvissa þjálfun í því að stýra námi og nýta sér upplýsingar úr gervigreindarkerfum. Þetta myndi efla þá í hlutverki leiðbeinanda sem styður frekar en stjórnar námi nemenda. Jafnrétti og framtíð fyrir alla Alpha-skólinn sannar að það er hægt að kenna grunnfögin skilvirkar og skapa pláss fyrir þá færni sem undirbýr nemendur fyrir framtíðina: sköpun, gagnrýna hugsun og frumkvæði. Ef sveitarfélög og skólastjórnendur grípa þetta tækifæri núna gætu íslenskir almenningsskólar orðið fyrirmynd í alþjóðlegu samhengi, þar sem öll börn, óháð bakgrunni eða efnahag, fá aðgang að fyrsta flokks menntun. Það er ekki spurning um hvort framtíðin kemur til Íslands, heldur hvernig og fyrir hvern. Sveitarfélög sem taka frumkvæðið núna geta skapað framtíð þar sem gervigreind er öflugt verkfæri jafnaðar og nýsköpunar fyrir alla, ekki forréttindi fárra. Nú er tækifærið. Hvaða sveitarfélag ætlar að vera fyrst til að taka á móti framtíðinni af yfirvegun í stað þess að þurfa að gera það í flýti síðar? Frekari upplýsingar er hægt að finna á 2hourlearning.com . Til upplýsinga tengist höfundur hvorki skólanum né kennsluaðferðinni að nokkru leiti. Í næstu grein mun ég skrifa um innleiðingu gervigreindar í íslenska skóla. Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun og gervigreind.
Tómstundafræðingar gegn varðhaldsbúðum Andrea Rói Sigurbjörns,Ása Kristín Einarsdóttir,Elí Hörpu- og Önundarbur,Maríanna Wathne Kristjánsdóttir,Valgeir Þór Jakobsson,Þórhildur Elínardóttir Magnúsdóttir Skoðun
Skoðun Tómstundafræðingar gegn varðhaldsbúðum Andrea Rói Sigurbjörns,Ása Kristín Einarsdóttir,Elí Hörpu- og Önundarbur,Maríanna Wathne Kristjánsdóttir,Valgeir Þór Jakobsson,Þórhildur Elínardóttir Magnúsdóttir skrifar
Skoðun Getur heilbrigðisþjónusta verið á heimsmælikvarða án nýrra krabbameinslyfja? Halla Þorvaldsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Brýn þörf á heildstæðum lausnum fyrir heilbrigðisþjónustu á Norðurlandi Sunna Hlín Jóhannesdóttir skrifar
Tómstundafræðingar gegn varðhaldsbúðum Andrea Rói Sigurbjörns,Ása Kristín Einarsdóttir,Elí Hörpu- og Önundarbur,Maríanna Wathne Kristjánsdóttir,Valgeir Þór Jakobsson,Þórhildur Elínardóttir Magnúsdóttir Skoðun